ارمنستان که نگران جاه طلبی های ارضی همسایه آذربایجانی خود است، همکاری نظامی خود را با فرانسه تقویت می کند. در این راستا، تحویل تسلیحات دفاعی در حال انجام است. ایروان که از رویکرد روسیه نسبت به تهدیدهای آذربایجان ناامید شده است، مشارکت خود در یک سازمان منطقه ای تحت حمایت مسکو را متوقف می کند. به عنوان بخشی از این همکاری نظامی، ارمنستان تجهیزات نظامی متعددی از جمله تفنگ های تک تیرانداز و رادار دریافت کرد.
روابط دیپلماتیک بین ارمنستان و فرانسه در حال پیشرفت است. اخیرا دو کشور درسطح عالی نزدیک شدن خود را در مسائل دفاعی با سفر وزیر نیروهای مسلح فرانسه به ایروان که درصدد کاهش وابستگی این کشور به مسکو است، تأیید کردند.
پس از بازپس گیری مسلحانه قره باغ توسط آذربایجان در سپتامبر ۲۰۲۳، هنگامی که ایروان درخواست کمک کرد، “این فرانسه بود که نخست واکنش نشان داد”،سورن پاپیکیان،وزیر دفاع ارمنستان، در طی یک کنفرانس مطبوعاتی از همتای فرانسوی خود،سباستین لکورنو استقبال کرد.سورن پاپیکیان گفت: «این واکنش و همکاری در یک سال و نیم گذشته برای ارمنستان اهمیت زیادی دارد.» به گفته وزیر نیروهای مسلح فرانسه، پاریس تاکید می کند که کمک به ایروان «صرفاً دفاعی است»، «اولویت مطلق حفاظت از جمعیت غیرنظامی و مکان های استراتژیک, به ویژه از طریق تقویت دفاع هوایی است.»
فرانسه، یک شریک امنیتی قوی
یادآور میشود، پس از یک دوره آرامش در پایان سال گذشته، درگیریهای جدیدی در اواسط فوریه میان ارتشهای ارمنستان و آذربایجان رخ داد که یکدیگر را متهم به تیراندازی در مرز خود کردند. به گفته ایروان، چهار سرباز ارمنی کشته شدند.
وزیر نیروهای مسلح فرانسه در یک کنفرانس مطبوعاتی توجیه کرد که ارمنستان با سه میلیون نفر جمعیت و ارتشی متشکل از ۶۰۰۰۰ نفر به شرکای خود روی می آورد که واقعا تامین کننده امنیت آن هستند. به گفته همتای ارمنی وی، ایروان تصمیم گرفته است روند “مدرن سازی” ارتش خود را که تا به امروز طبق استانداردهای شوروی کالیبره می شد، آغاز کند.
در طول جنگ ۲۰۲۰ با آذربایجان، فرانسه به عنوان بخشی از گروه مینسک برای میانجیگری تلاش کرد، اما خود را در برابر روسیه و ترکیه، حامیان باکو، منزوی دید. پاریس سپس تغییر رویکرد را آغاز و روابط نظامی خود را با ارمنستان، که در گذشته دارای روابط فرهنگی قوی با فرانسه-مهد جامعه اصلی ارامنه در اروپا-بود،تقویت کرد.
تحویل تجهیزات نظامی فرانسوی
تقویت همکاری نظامی با فرانسه برای ارمنستان که احساس می کند توسط متحد سنتی خود، روسیه، رها شده، از اهمیت بیشتری برخوردار است. پاریس و ایروان پیش از این در پاییز ۲۰۲۳ تفاهم نامه ای درزمینه پدافند هوایی از جمله دریافت سه رادار Ground Master از شرکت فرانسویGround Master Thalès امضا کرده اند.این نوع رادار می تواند هواپیمای دشمن را در فاصله ۲۵۰ کیلومتری ردیابی کند، خواه این هواپیما با سرعت و ارتفاع کم مانند هواپیماهای بدون سرنشین در حال پرواز باشد و یا در ارتفاع بالا مانند هواپیماهای جنگنده. فرانسه همچنین دوربین دید در شب را ارائه کرد که اخیرا تحویل داده شد.
همچنین ارمنستان قراردادی برای خرید تفنگ های دقیق با شرکت فرانسوی PGM امضا کرد که تعداد دقیق آن هنوز مشخص نشده است. پاریس همچنین متعهد به آموزش پنج سرباز ارمنی در آکادمی نظامی Saint-Cyr Coetquidan شده است. علاوه بر این، در این تفاهم نامه به موضوع دستیابی ایروان به موشک های کوتاه برد از سازنده موشک MBDA فرانسوی اشاره شده است.
ایروان از یک سازمان مرتبط با مسکو خارج می شود
در همین راستا، نخست وزیر ارمنستان اعلام کرد که کشورش مشارکت در سازمان پیمان امنیت جمعی (CSTO یک ائتلاف نظامی-سیاسی با محوریت مسکو) را به حالت تعلیق در می آورد. نیکول پاشینیان در مصاحبه با شبکه فرانس ۲۴ در همین خصوص،تأکید کرده است که ما عملا مشارکت خود را در این سازمان متوقف کرده ایم.
با این حال، رهبران ارمنستان حضور پایگاه نظامی روسیه در خاک این کشور واقع در شهر گیومری که رسماً دربرگیرنده حدود ۳۰۰۰ سرباز (روس) می باشد را زیر سوال نبردند. قاضی آرکادی دوبنوف، کارشناس معروف منازعات، اظهار می دارد : «ما احساس می کنیم که نیکول پاشینیان می خواهد نشان دهد که یک تکیه گاه نظامی جدی یافته است که در رویارویی باکو و ایروان می توان بر آن تکیه کرد. به اعتقاد وی، «این یک بازی ژئوپلیتیکی خطرناک است».
نگرانی از نیات آذربایجان
درحال حاضر، نگرانی ارمنستان در مورد همسایه خود قطعی است. ایروان گمان می کند آذربایجان در تدارک «یک جنگ تمام عیار» و درصدد پیروزی های جدید که باکو آن را تکذیب می کند،می باشد.
نیکول پاشینیان در مصاحبه با فرانس ۲۴ اتهامات باکو مبنی بر اینکه پاریس سعی درشعله ورتر کردن آتش جنگ دارد را رد کرد و تاکید نمود که آذربایجان غنی از منابع هیدروکربنی «میلیاردها یورو» برای تسلیحات خود هزینه می کند.
آذربایجان به اقدامات ایذائی خود برای مذاکره از موضع قدرت ادامه خواهد داد. تیگران یگویان از دانشگاه بین المللی شیلر معتقد است که سؤال اصلی دانستن این موضوع است که آیا حمایت نظامی فرانسه قادر به ایجاد بازدارندگی خواهد بود یا خیر.
ارمنستان بیشتر به دنبال کسب حمایت است چراکه در جنگ ۲۰۲۰ که طی آن مقابل آذربایجان شکست خورد، خود را به لحاظ نظامی بسیار ضعیف یافت. دو کشور برای کنترل یک منطقه محصور واقع در خاک آذربایجان و که اکثریت اتباع ارمنی در آن زندگی می کردند، به شدت درگیر شدند.در نتیجه درگیری، بیش از ۱۰۰۰۰۰ نفر به ارمنستان گریختند. اگرچه روسیه تلاشهایی برای برقراری آرامش انجام داد،اما ایروان انفعال آنان را دربرابر ارتش مجهزتر آذربایجانی موردانتقاد قرار داد.
مترجم: مرضیه سادات مرتضوی