سفیر ارمنستان در ایران همکاری‌های تهران و ایروان در حوزه‌های مختلف سیاسی، اقتصادی و انرژی را تشریح کرد و گفت که «هرگونه مسیر مواصلاتی باید تحت حاکمیت و صلاحیت کشور مورد نظر بوده و بر اساس اصول عمل متقابل و برابر باشد».
آرسن آواکیان سفیر فوق العاده و تام الاختیار جمهوری ارمنستان در ایران در گفت‌وگو با ایسنا درباره روابط دوجانبه و همکاری‌های تهران و ایروان اظهار داشت: بین جمهوری ارمنستان و جمهوری اسلامی ایران روابط گرم بر پایه حسن همجواری حاکم است. برای ارمنستان تقویت و تعمیق هر چه بیشتر روابط با ایران از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. این موضوع در برنامه چهار ساله ۲۰۲۱-۲۰۲۶ دولت جمهوری ارمنستان نیز ذکر شده است. با اطمینان می‌توانیم این را عنوان کنیم که در بین هر ۲ طرف آمادگی و اراده سیاسی لازم برای تعمیق هر چه بیشتر روابط وجود دارد.
وی افزود: حضور دولت ارمنستان در عالی‌ترین سطح در مراسم وداع با رئیس‌جمهور فقید ایران جناب آقای «سید ابراهیم رئیسی» و همراهان وی، همچنین حضور در مراسم تحلیف «مسعود پزشکیان» رئیس جمهور منتخب جدید نشانگر اهمیت روابط با جمهوری اسلامی ایران است. در چارچوب این سفرها «نیکول پاشینیان» نخست‌وزیر جمهوری ارمنستان در دیدارهایی که با مقامات عالی رتبه جمهوری اسلامی ایران و مخصوصاً در دیدار با مقام معظم رهبری حضرت آیت الله «سید علی خامنه‌ای» داشتند، تعاملات موجود بین ارمنستان و ایران و دورنمای ظرفیت‌های همکاری در آینده مورد بررسی و تبادل نظر قرارگرفته است. ایروان بر این باور است که با همکاری دولت چهاردهم می‌توان به موازات اجرای توافقات قبلی، برنامه‌های جدید و جاه طلبانه‌تری را نیز طرح‌ریزی کرد.
این دیپلمات ارمنستانی همچنین خاطرنشان کرد: در ارتباط با همکاری‌های اقتصادی دوجانبه میان ارمنستان و ایران، به طور قطع ذکر این نکته لازم است که با وجود اینکه در حال حاضر برنامه‌های بی‌شماری در دست اجراست ولی ظرفیت‌های همکاری ۲ کشور خیلی بیشتر از این است که در صورت تحقق آن‌ها می‌توان به نتایج چشمگیری دست یافت.
ارمنستان پل طبیعی ایران به سمت بازار اتحادیه اقتصادی اوراسیا
آواکیان در ادامه اظهار داشت: ارمنستان و ایران در بخش زیرساخت به طور فعال با یکدیگر همکاری دارند. در چارچوب این همکاری، عملیات ساخت ۳۲ کیلومترجاده کاجاران-آگاراک ارمنستان، واقع در مسیر پروژه حمل‌ونقل جاده‌ای شمال به جنوب، با مشارکت شرکت‌های ایرانی در حال انجام است. این پروژه علاوه بر اهمیت زیرساختی، از حیث راهبردی، اقتصادی، تمدنی و فرهنگی نیز مفهوم زیادی در بر دارد. این نقطه به یکی از نقاط مهم تلاقی در مسیر مواصلاتی شمال به جنوب و خلیج فارس به دریای سیاه تبدیل خواهد شد.
وی تصریح کرد: گام بعدی در توسعه روابط اقتصادی دوجانبه افزایش ظرفیت حمل‌ونقل و بهره‌گیری از ظرفیت‌های بزرگ ترانزیتی ۲ کشور است. برای رسیدن به این هدف، اجرای اقدامات عملی به منظور تضمین تردد آزاد وسایل نقلیه مسافری و باری به ارمنستان و ایران و همچنین نوسازی گذرگاه مرزی مغری که انجام آن به یک شرکت ایرانی واگذارگردیده، ضروری است.
سفیر ارمنستان در تهران با بیان اینکه میان ۲ کشور همکاری نزدیک در بخش انرژی نیز در جریان است، گفت: یکی از دستاوردهای مهم همکاری‌های دوجانبه ۲ کشور، تمدید قرارداد «گاز در برابر برق» بود که سال گذشته به امضا رسید. بر اساس این توافق، افزایش حجم برق ارسالی از ارمنستان به ایران و به موازات آن دریافت حجم بیشتر گاز از ایران امکان‌پذیر می‌شود. همچنین در مورد همکاری در بخش انرژی، نمی‌توانم به یکی از مهمترین پروژه‌های اقتصادی دوجانبه یعنی ساخت خط سوم خط انتقال فشار قوی برق ایران-ارمنستان اشاره نکنم. خوشحال هستیم از اینکه کشور دوست ما ایران برای تکمیل این پروژه گام‌های عملی بر می‌دارد.
وی همچنین تاکید کرد: این یک واقعیت است که همکاری اقتصادی قوی دوجانبه محرک مهمی برای تعاملات چندجانبه است. موقعیت جغرافیایی ارمنستان و ظرفیت‌هایی که به واسطه این موقعیت وجود دارد این امکان را فراهم می‌سازد که کشور ما پل طبیعی ایران به سمت بازار اتحادیه اقتصادی اوراسیا باشد. دولت ما از امضای توافقنامه تجارت آزاد بین کشورهای عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا و ایران استقبال می‌کند.
هرگونه مسیر مواصلاتی باید تحت حاکمیت و صلاحیت کشور مورد نظر باشد
این دیپلمات ارمنستانی در ادامه در پاسخ به سوالی درباره مسائل مطرح شده درباره ایجاد کریدور مورد ادعای جمهوری آذربایجان اظهار داشت: یکی از تضمین‌های مهم برقراری صلح و ثبات در منطقه، رفع انسداد زیرساخت‌های حمل و نقل و اقتصادی است که از اولویت‌های دولت ارمنستان محسوب می‌شود. نگاه و ذهنیت دولت ارمنستان در رابطه با این موضوع به تفصیل در طرح «چهارراه صلح » پیشنهادی نخست‌وزیر ارمنستان منعکس شده است.
وی تصریح کرد: از نظر ما وجود هرگونه کریدور فراسرزمینی غیر قابل قبول است و تاکید می‌کنیم که هرگونه مسیر مواصلاتی باید تحت حاکمیت و صلاحیت کشور مورد نظر بوده و بر اساس اصول عمل متقابل و برابر باشد. این نکته دقیقاً همان موضعی است که در طرح «چهارراه صلح» نیز منعکس شده است. برای ما اهمیت دارد که این دیدگاه‌های ارمنستان نه تنها به طور کامل در ایران مورد تفاهم است بلکه اظهارات مواضع در مورد ضرورت احترام بی‌قیدوشرط به تمامیت ارضی ارمنستان و خلل‌ناپذیری مرزهای این کشور در بالاترین سطح ازسوی تهران همچنان ادامه دارد.
سفیر ارمنستان در تهران تاکید کرد: جمهوری ارمنستان آماده است تا امنیت عبور کالاها، وسایل نقلیه و افراد در خاک خود را به طور کامل تضمین کند. ایروان بارها اعلام کرده که آماده است ارتباط بین آذربایجان و نخجوان را دقیقاً طبق همان شرایطی که جمهوری اسلامی ایران فراهم کرده است را اجرا کند. اجازه دهید در اینجا اشاره‌ای داشته باشم به سخنرانی نیکول پاشینیان نخست وزیر ارمنستان در هفتاد و نهمین اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل متحد؛ وی در سخنانش تاکید کرد که تمامی ادعاها مبنی بر اینکه در جایی و طبق سندی ارمنستان موافقت کرده است که امنیت خطوط ارتباطی در خاک خودش توسط نیروهای ثالث تامین شود، صرفاً جلوه دادن واقعیت به شکلی دیگر است. تعهد ارمنستان در این رابطه مشخص است، تضمین امنیت کالاها، وسایل نقلیه و افراد در خاک خود، و ما آن را تضمین می‌کنیم.
مؤثرترین سازوکار برای رفع انسداد زیرساخت‌های اقتصادی منطقه، عملی‌کردن طرح «چهارراه صلح» است
این دیپلمات ارشد ارمنستانی همچنین درباره اینکه پیشنهاد شده تا «جاده ارتباطی ارس» جایگزین «کریدور زنگزور» شود، آیا دولت ارمنستان پیشنهاد و راه حل دیگری در این زمینه دارد؟ گفت: برای پاسخ به این سوال شما مجدداً باید به طرح «چهار راه صلح» ارائه شده توسط دولت جمهوری ارمنستان اشاره کنم. این طرح به عنوان هدف، رفع انسداد مسیرهای مواصلاتی اقتصادی، افزایش پتانسیل ترانزیتی کشورهای منطقه و همچنین ایجاد ارتباطات جدید و برقراری صلح پایدار و طولانی مدت را مدنظر دارد.
وی تصریح کرد: طرح «چهار راه صلح» به راه اندازی دوباره و توسعه ارتباطات منطقه از طریق بازسازی، ساخت و راه اندازی جاده‌ها، خطوط ریلی، خطوط لوله، کابل‌ها و خطوط برق دلالت دارد. البته طرح «چهار راه صلح» از این نظر هم برای ما حائز اهمیت است که در صورت اجرایی شدن این طرح، امکان ارتباط ریلی با کشور دوست جمهوری اسلامی ایران نیز برای ما فراهم می‌گردد. آنچه برای ما اهمیت دارد این است که تعدادی از کشورها به طور رسمی حمایت خود را از این پروژه اعلام کرده‌اند، از جمله ایران که امیدواریم مشارکت عملی در اجرای این طرح داشته باشد. در یک جمع بندی باید متذکر شوم که مؤثرترین و سودمندترین سازوکار برای رفع انسداد زیرساخت‌های اقتصادی منطقه، عملی کردن طرح «چهارراه صلح» است که منافع متقابل را هم در بر دارد.
در نتیجه مذاکرات بین ارمنستان و آذربایجان، توافقات زیادی به دست آمده است
سفیر ارمنستان در تهران همچنین در پاسخ به این سوال که «اگرچه مقامات ایروان و باکو از دستیابی به صلح پایدار خبر می‌دهند، اما به نظر می‌رسد اختلافاتی بین ۲ کشور وجود دارد که مانع دستیابی به صلح می‌شود، اظهار داشت: برقراری صلح پایدار در منطقه مهمترین اولویت جمهوری ارمنستان است. ارمنستان از ارزش صلح و ثبات منطقه‌ای به خوبی آگاه است و برای رسیدن به آن از هیچ تلاشی دریغ نمی‌کند. به اعتقاد ما صلح منطقه‌ای مستلزم مسئولیت جمعی است، ما مسئولیت خود را به عهده گرفته‌ایم و از دیگر بازیگران ذی‌نفع در این موضوع نیز می‌خواهیم که سهم مسئولیت خود را به عهده بگیرند و با حس تعهد نسبت به مقوله برقراری صلح، موضع سازنده‌تری نسبت به فرآیندهای منطقه‌ای اتخاذ کنند.
آرسن آواکیان خاطرنشان کرد: در نتیجه مذاکرات ۲ سال گذشته بین ارمنستان و آذربایجان، در رابطه با قرارداد «برقراری صلح و روابط بین دولتی» توافقات زیادی به دست آمده است. پیشنهاد ما این است که پیش‌نویس این سند و مواردی که در پیش نویس روی آن توافق حاصل شده است هر چه زودتر به امضا برسد، روابط دیپلماتیک برقرار شوند و گفت‌وگوها و بررسی‌ها جهت حل و فصل تمام موضوعاتی که دارای اهمیت متقابل برای طرفین هستند ادامه داشته باشند.
تهران و پاریس دارای مواضع منطبق با یکدیگر درباره ارمنستان هستند
این دیپلمات ارمنستانی در ادامه درباره سفر وزیر خارجه فرانسه به ارمنستان و همچنین نقش کشورهایی مانند فرانسه در تحولات منطقه گفت: جمهوری ارمنستان با بسیاری از کشورها از جمله فرانسه روابط نزدیک و دوستانه دارد. دولت ما از مشارکت همه بازیگرانی که موضع سازنده‌ای در جهت برقراری امنیت و ثبات در منطقه اتخاذ می‌کنند استقبال می‌کند. در این زمینه باید این نکته را تاکید کنم که تهران و پاریس دارای مواضع منطبق با یکدیگر هستند و این نکته اهمیت زیادی در دور نگه داشتن منطقه از تحولات فاجعه بار دارد.
وی همچنین افزود: لازم می‌دانم این نکته را هم یادآور شوم؛ در سفری که به آن اشاره کردید، فرانسه بر حمایت مجدد خود از طرح «چهار راه صلح» که فرصت خوبی برای توسعه همکاری‌های اقتصادی چندجانبه است، تاکید کرد.
