ریاست دوره ای شورای امنیت سازمان ملل پس از کشور چین، در ماه جاری میلادی (دسامبر) به کشور اکوادور رسید تا در دوره ریاست این کشور آمریکای جنوبی بر این شورا، نشست شش ماه یکبار شورای امنیت درباره اجرای قطعنامه ۲۲۳۱ و برجام نیز برگزار شود.
کشور اکوادور که در شمالی غربی آمریکای جنوبی قرار دارد، در ماه جاری میلادی یعنی دسامبر که آخرین ماه سال میلادی ۲۰۲۳ است، ریاست دوره ای شورای امنیت سازمان ملل را برعهده دارد. شورای امنیت سازمان ملل متحد، پنج عضو دائم و ۱۰ عضو غیردائم دارد که ریاست شورای امنیت دوره ای و طول مدت آن یک ماه است و رئیس هیات نمایندگی هر کشور به عنوان رئیس شورای امنیت سازمان ملل شناخته می‌شود.
در این ماه همچون ماه گذشته، شورای امنیت نشست های مختلفی را با توجه به مسایل مهم بین المللی و جهانی از جمله جنگ میان اسرائیل و حماس برگزار خواهد کرد.
به گزارش ایرنا از سازمان ملل، نشست شش ماه یکبار شورای امنیت سازمان ملل درباره قطعنامه ۲۲۳۱ و اجرای برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) نیز ۱۸ دسامبر (۲۷ آذر ماه جاری) برگزار می شود.
سفیر و نماینده دائم اکوادور در سازمان ملل اعلام کرد: شورای امنیت در ۱۸ دسامبر گزارش دبیرکل سازمان ملل در مورد قطعنامه ۲۲۳۱ و اجرای برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) در مورد برنامه هسته‌ای ای ایران را بررسی خواهد کرد.
مطابق قطعنامه ۲۲۳۱، هر شش ماه یکبار گزارش دبیرکل سازمان ملل در نشست عادی شورای امنیت سازمان ملل ارائه و سفیر و نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل نیز در این نشست سخنرانی می‌کند. در نشست قبلی که در ۱۵ تیر ماه (۶ جولای/ژوئیه) برگزار شد، پانزدهمین گزارش دبیر کل سازمان ملل درخصوص اجرای قطعنامه ۲۲۳۱ و برجام بررسی شد.
آنتونیو گوترش دبیرکل سازمان ملل در پانزدهمین گزارش خود آورده بود: برنامه جامع اقدام مشترک یا برجام که توسط چین، فرانسه، آلمان، روسیه، انگلیس، آمریکا و اتحادیه اروپا با جمهوری اسلامی ایران در ۱۴ جولای ۲۰۱۵ منعقد شد و شورای امنیت در قطعنامه ۲۲۳۱ (۲۰۱۵) در ۲۰ ژوئیه ۲۰۱۵ آن را تایید کرد، نتیجه مذاکرات فشرده در طول چندین سال برای دستیابی به اهداف مشترک منع گسترش سلاح های هسته ای و امنیت منطقه ای بود، به نحوی که منافع اقتصادی ملموسی را برای مردم ایران به ارمغان آورد. هشت سال از امضای این توافق گذشته است و من همچنان متقاعد هستم که توافق بهترین گزینه موجود برای تضمین ماهیت منحصراً صلح آمیز برنامه هسته ای ایران است.
در بندهای اولیه گزارش۲۲ بندی دبیرکل سازمان ملل متحد آمده بود: تداوم عدم پیشرفت در جهت بازگشت به اجرای کامل و مؤثر برجام و قطعنامه ۲۲۳۱، علیرغم تاکید مجدد همه شرکت کنندگان و آمریکا در دسامبر ۲۰۲۲ مبنی بر اینکه این تنها گزینه قابل اجرا است، ناامید کننده است. متاسفانه، مذاکرات پیرامون بازگشت به برجام همچنان به بن بست رسیده است و این امر چشم انداز بازگشت به اجرای کامل برنامه را محدود می کند. با این وجود، من خوشبین هستم که شرکت کنندگان در این طرح و آمریکا همچنان متعهد به راه حل دیپلماتیک هستند. صلح و امنیت پایدار برای همه کشورهای عضو تنها از طریق گفتگو و همکاری امکان پذیر است.
در این گزارش آمده بود: بنابراین، من از همه طرف‌های مربوطه می‌خواهم که احساس فوریت بیشتری نشان دهند، گفتگو و تعامل را تجدید کنند و برای رسیدن به توافق در مورد موضوعات باقی‌مانده در اولین فرصت تلاش کنند. من مجدداً از آمریکا درخواست می‌کنم که تحریم‌های خود را همانطور که دربرجام ذکر شده لغو یا رفع کند و معافیت‌ها را در رابطه با تجارت نفت با جمهوری اسلامی ایران تمدید کند.
پنج عضو دائم شورای امنیت شامل روسیه، چین، آمریکا، انگلیس و فرانسه می شوند که دارای حق وتو در این شورا هستند و هم اکنون، کشورهای اسلوونی، کره جنوبی، گویان، سیرالئون، الجزایر، ژاپن، سوئیس، مالت، موزامبیک و اکوادور ۱۰ عضو غیردائم شورای امنیت سازمان ملل را تشکیل می دهند.
۱۰ عضو غیر دائم شورای امنیت را مجمع عمومی سازمان ملل متحد با توجه به مشارکت اعضای این سازمان در حفظ صلح و امنیت بین الملل و دیگر اهداف سازمان و همچنین بر مبنای توزیع عادلانه جغرافیایی انتخاب می کند.
در واقع، ۱۰ عضو انتخابی شورای امنیت توسط مجمع عمومی برای یک دوره دو ساله که از اول ژانویه هرسال آغاز می‌شود، انتخاب می‌شوند. عضوی که خارج می‌شود بلافاصله قابل تجدید انتخاب نخواهد بود.
هر سال، مجمع عمومی، پنج عضو جدید را انتخاب و جایگزین اعضای قدیمی‌تری که دوره عضویتشان در ۳۱ دسامبر پایان می‌یابد، می‌سازد.
وظیفه اصلی این شورا حفظ صلح و امنیت بین‌الملل است که با یکجانبه‌گرایی برخی از این اعضا، از ماموریت اصلی خود دور شده و در موارد متعددی ناکارآمد بوده است.
