Կաւէ ծաղկամանի վրայ մարտնչող գլադիատորների պատկերներն առաջին կոնկրետ ապացոյցն են, որ այս մարտիկները կռւել են Հռոմէական Բրիտանիայում, ասւում է նոր հետազօտութեան մէջ:
«alikonline.ir» - Կաւէ ծաղկամանի վրայ մարտնչող գլադիատորների պատկերներն առաջին կոնկրետ ապացոյցն են, որ այս մարտիկները կռւել են Հռոմէական Բրիտանիայում, ասւում է նոր հետազօտութեան մէջ: Գրում է Tert.am-ը:
Անոթը, որը յայտնի է որպէս Կոլչեստերեան ծաղկաման, յայտնի է հետազօտողներին՝ այն յայտնաբերւել է 1853 թւականին Բրիտանիայում հռոմէական դարաշրջանի գերեզմանում, որը պարունակել է դիակիզւած մարդկային մնացորդներ: Սակայն հանգուցեալի մասին ոչինչ յայտնի չէ, եւ յայտնի չէ՝ ծաղկամանը պատրաստւել է տեղում, թէ մայրցամաքային Եւրոպայում, որտեղ հանդիսատեսին զւարճացնում էին գլադիատորների մարտերը Հռոմէական կայսրութիւնում։
Սակայն հետազօտութիւնը ցոյց է տւել, որ ծաղկամանը պատրաստւել է տեղական կաւից՝ որպէս յուշ՝ մ.թ. երկրորդ դարում տեղի ունեցած կոնկրետ խաղից յետոյ, ինչը հետազօտողներին աննախադէպ պատկերացում է տալիս կայսրութեան ծայրամասում սպորտային մարտերի մասին:
Կոլչեստեր քաղաքը, որտեղ յայտնաբերւել է ծաղկամանը, գտնւում է Անգլիայի հարաւ-արեւելքում՝ Լոնդոնից մօտ 100 կիլոմետր հեռաւորութեան վրայ։ Հռոմէական տիրապետութեան ժամանակաշրջանում այն յայտնի է եղել որպէս Կամոլոդունում եւ հպարտացել է երեք թատրոններով ու Բրիտանիայում միակ կառքերի վազքուղով: Մեր թւարկութեան երկրորդ դարում Կամոլոդունումը դարձել է խոշոր քաղաք՝ ծաղկող խեցեգործական արդիւնաբերութեամբ:
23 սմ բարձրութեամբ եւ 1 կգ-ից աւելի կշռով Կոլչեստերի ծաղկամանի վրայ պատկերւած է գլադիատորական մենամարտերի երեք տեսարաններ երեք տեսակի մարտերով՝ մարդ-մարդ, մարդ-կենդանի եւ կենդանի-կենդանի:
Դեկորի բարդութեան պատճառով երկար ժամանակ համարւում էր, որ ծաղկամանը չէր կարող պատրաստւել Բրիտանիայում: Սակայն Կոլչեստերում խեցեղէնի մասին աւելի ու աւելի շատ ապացոյցներ թոյլ են տւել հետազօտող թիմին ծաղկամանը նոյնականացնել որպէս տեղական իր, որը թւագրւում է մ.թ. 160-200 թւականներով։
Դիակիզւած ոսկորների գիտական ուսումնասիրութիւնը ցոյց է տւել, որ դրանք մի առողջ մարդու մնացորդներ են, որը մահւան պահին աւելի քան 40 տարեկան է եղել:
Գլադիատորական թեմայով եւ տեղական կաւով Կոլչեստերի ծաղկամանը հռոմէական խաղերի հիանալի օրինակ է, որը խաղացել է կայսրութեան հեռաւոր հատւածում: Հաշւի առնելով Բրիտանիայում նման իրադարձութիւնների վերաբերեալ գրաւոր գրառումների բացակայութիւնը, Կոլչեստերի ծաղկամանը յստակ ապացոյց է այն բանի, որ այստեղ անցկացւել են գլադիատորական մրցումներ, եւ որ մարդիկ յուշեր են պահել իրենց արկածների մասին։