Երէկւայ Կառավարութեան նիստում Նիկոլ Փաշինեանը կրկին անդրադարձաւ Հայաստան-Թուրքիա յարաբերութիւնների վերաբերեալ Թուրքիայից եկող ազդակներին եւ այդ յարաբերութիւնների վերաբերեալ Թուրքիայի նախագահի յայտարարութեանը։
«alikonline.ir» - Երէկւայ Կառավարութեան նիստում Նիկոլ Փաշինեանը կրկին անդրադարձաւ Հայաստան-Թուրքիա յարաբերութիւնների վերաբերեալ Թուրքիայից եկող ազդակներին եւ այդ յարաբերութիւնների վերաբերեալ Թուրքիայի նախագահի յայտարարութեանը։
«Այդ յայտարարութիւններում մենք տեսնում ենք Հայաստան-Թուրքիա յարաբերութիւնները կարգաւորելու, հայ-թուրքական երկաթուղին եւ ճանապարհները վերագործարկելու մասին խօսելու հնարաւորութիւն, եւ մենք պատրաստ ենք նման խօսակցութեան, որը վերը նկարագրւած ֆոնին կարող է աւելի լայն համատեքստ ստանալ։ Մեծ հաշւով, խօսքը մեր տարածաշրջանը՝ արեւելքն արեւմուտքին, հիւսիսը հարաւին կապող խաչմերուկ դարձնելու մասին է։
Ուրախութեամբ պէտք է արձանագրեմ, որ այս գործընթացին ակտիւօրէն աջակցելու հրապարակային պատրաստակամութիւն է ցուցաբերել Ռուսաստանի Դաշնութիւնը։ Եւրոմիութիւնը, Ֆրանսիան, Միացեալ Նահանգները նոյնպէս հետաքրքրւած են այս գործընթացով, իսկ Չինաստանի եւ Հնդկաստանի շահագրգռւածութիւնը կոմունիկացիոն նախագծերի զարգացման ուղղութեամբ՝ յայտնի է»,- նշել է Նիկոլ Փաշինեանը:
168.am-ի հետ զրոյցում անդրադառնալով Նիկոլ Փաշինեանի այս յայտարարութեանը, Արեւելագիտութեան ինստիտուտի տնօրէն, թուրքագէտ Ռուբէն Սաֆրաստեանը կարծիք յայտնեց, որ Թուրքիան պատրաստ չէ առանց նախապայմանների կարգաւորել Հայաստանի հետ յարաբերութիւնները։
«Կը լինեն այն նախապայմանները, որ Թուրքիան կը պահանջի, որպէսզի Հայաստանը հրաժարւի Արցախից ու այն պաշտպանելուց, կը պահանջի, որպէսզի Հայաստանը վերահաստատի Կարսի պայմանագիրը եւ հրաժարվի Հայոց Ցեղասպանութեան միջազգային ճանաչման պահանջից։ Ես որեւէ նշան չեմ տեսնում, որ թուրքական կողմը հրաժարւի այս նախապայմաններից, հետեւաբար՝ Թուրքիան պատրաստ չէ առանց նախապայմանների Հայաստանի հետ յարաբերութիւններ հաստատել»,- նշեց Ռուբէն Սաֆրաստեանը։
Նրա խօսքով՝ Էրդողանի յայտարարարութիւններում նոր բան չկայ, որովհետեւ Էրդողանն ասել է այն, ինչ նախկինում էր ասում՝ նշելով, որ կողմ է Հայաստանի հետ յարաբերութիւններ հաստատելուն։ Սակայն իրականում Թուրքիայի ու Էրդողանի քաղաքականութիւնն այլ է եղել։
«Եթէ Թուրքիան իրական քայլեր չի ձեռնարկում, ապա այդ յայտարարութիւնները հիմք չունեն, պէտք է ինչ-որ հիմքեր տեսնեմ Թուրքիայի կողմից առ այն, որ նա հրաժարւում է իր նախապայմաններից։ Այս հարցում, անկեղծ, ես թերահաւատ եմ»,- յաւելեց նա։
Ինչ վերաբերում է այն հարցին, թէ արդեօ՞ք մտավախութիւններ չունի, որ այսօր Հայաստանն այդ նախապայմաններով հանդերձ՝ կը գնայ Թուրքիայի հետ յարաբերութիւններ հաստատելուն, Ռուբէն Սաֆրաստեանը պատասխանեց, որ չի կարծում, որ ՀՀ որեւէ իշխանութիւն կը գնայ նման քայլի։
«Չեմ կարծում, որ ՀՀ որեւէ կառավարութիւն կարող է հրաժարւել մեր ինքնութեան մի մասից, որը կազմում է եւ Հայոց Ցեղասպանութիւնը, եւ Արցախի պաշտպանութիւնը, նաեւ այն հանգամանքը, որ Կարսի պայմանագիրը մեզանում ընկալւում է՝ որպէս անարդարացի պայմանագիր։ Կարծում եմ՝ սրանք բոլորն այնպիսի խնդիրներ են, որոնք մաս են կազմում մեր ինքնութեան։
Մենք պէտք է կարողանանք լինել շատ պրոֆեսիոնալ դիւանագէտներ, որովհետեւ Թուրքիայի այդ գործերում դիւանագէտները վարպետներ են, մենք էլ պէտք է կարողանանք։ Սա շատ կարեւոր է, եւ արդէն 30 տարի Հայաստանն ասում է, որ պատրաստ է Թուրքիայի հետ յարաբերութիւններ հաստատել առանց նախապայմանների, սա համարում եմ կարեւոր հանգամանք, քանի որ այն աշխարհի կողմից ընդունւում է»,- եզրափակեց Ռուբէն Սաֆրաստեանը։
Յիշեցնենք, որ Կառավարութեան նախորդ նիստերից մէկի ժամանակ Նիկոլ Փաշինեանն ասել էր, որ որոշակի հրապարակային դրական ազդակներ կան Թուրքիայի կողմից, այդ ազդակները կը գնահատեն եւ այդ ազդակներին դրական ազդակով կը պատասխանեն։
Այդ յայտարարարութեանն արձագանգել էր Էրդողանը, նշելով. «Եթէ նոյնիսկ կան տարաձայնութիւններ, հարեւանների հետ յարաբերութիւնները պէտք է զարգացնել տարածքային ամբողջականութեան եւ սուվերենութեան նկատմամբ յարգանքի հիման վրայ։ Մենք կարող ենք աստիճանաբար կարգաւորել յարաբերութիւնները Հայաստանի հետ, որի նոր կառավարութիւնը յայտարարել է այդ ուղղութեամբ շարժւելու պատրաստակամութեան մասին»։
Զւարթ Խաչատրեան