Իրանագէտ, ԵՊՀ արեւելագիտութեան ֆակուլտետի իրանագիտութեան ամբիոնի վարիչ Վարդան Ոսկանեանը Sputnik Արմենիայի եթերում անդրադարձել է տարածաշրջանային լոգիստիկ խնդիրներին, մասնաւորապէս` ՀՀ տարածքով անցնող «Հիւսիս-Հարաւ» աւտոմայրուղուն, որով անչափ շահագրգռւած է Իրանը։
«alikonline.ir» - Իրանագէտ, ԵՊՀ արեւելագիտութեան ֆակուլտետի իրանագիտութեան ամբիոնի վարիչ Վարդան Ոսկանեանը Sputnik Արմենիայի եթերում անդրադարձել է տարածաշրջանային լոգիստիկ խնդիրներին, մասնաւորապէս` ՀՀ տարածքով անցնող «Հիւսիս-Հարաւ» աւտոմայրուղուն, որով անչափ շահագրգռւած է Իրանը։
Եթէ մեր տարածաշրջանի ապաշրջափակման պայմաններում սկսեն գործել երկաթուղիները, ապա այդ հանգամանքը չպէտք է որեւէ պարագայում անդրադառնայ «Հիւսիս-Հարաւ» աւտոմայրուղու շինարարութեան վրայ, քանզի իրանական կողմը հէնց այդ մայրուղին է դիտարկում որպէս իր կողմից առաջ մղւող, Պարսից ծոցը Սեւ ծովին կապող տրանսպորտային հանգոյցի ամենակարեւոր բաղադրիչներից մէկը։ Sputnik Արմենիայի հետ զրոյցում, խօսելով տարածաշրջանային ապաշրջափակման մասին, նման կարծիք յայտնեց իրանագէտ Վարդան Ոսկանեանը։
«Ակնյայտ է, որ միւս կողմից էլ դա ուղերձ է նաեւ ադրբեջանական կողմին, թէ Իրանի համար որքան կարեւոր է Սիւնիքի մարզը։ Եթէ յաւելենք, որ Իրանը պատրաստւում է նաեւ Կապանում հիւպատոսութիւն բացել եւ դիւանագիտական փաստացի ու մշտական ներկայութիւն ունենալ տւեալ մարզում, ապա Հայաստանում նոյնպէս պէտք է նկատի ունենան իրանական կողմի տրամադրութիւններըեւ որեւէ փորձ չանեն Պարսից ծոց-Սեւ ծով միջանցքը տեղափոխելու համար»,- նշեց իրանագէտը։
Ոսկանեանի դիտարկմամբ` Իրանը կողմնակից է Հայաստանի հետ ուղիղ ցամաքային հաղորդակցութեան, ինչը պէտք է իրականացւի Սիւնիքով։ Այդ դէպքում մեր երկիրը կը ստանայ նշանակալի տնտեսական օգուտներ եւ Իրանը նոյնպէս շահագրգռւած կը լինի Սիւնիքի անվտանգութեամբ, որտեղով իրականացւելու է միջազգային տարանցումը։
«Եթէ ասւածին գումարենք, որ կայ նաեւ հնդկական կողմի շահագրգռւածութիւնը, ապա «Հիւսիս-Հարաւ» մայրուղին ներդաշնակւում է Հնդկաստանի խոշորածաւալ ծրագրին, որովհետեւ հէնց այդ ճանապարը կարող է կապել Հնդկաստանին ու Պարսից ծոցի երկրներին սեւծովեան աւազանի պետութիւնների հետ` ապահովելով ելք դէպի Եւրոպա ու Ռուսաստանի Դաշնութիւն»,- ասաց իրանագէտը։
Ոսկանեանի համոզմամբ` Մեղրիով երկաթգծի հաղորդակցութեան վերականգնման պայմանաւորւածութիւնը, որով այդքան շահագրգռւած է Բաքուն, միտւած է բացառապէս ապահովելու Ադրբեջանի կապը Նախիջեւանի եւ Թուրքիայի հետ, հետեւաբար Ջուլֆա-Ջուղա-Երասխ ուղղութիւնն Իրանի համար ունի երկրորդական նշանակութիւն, քանի որ այդ երկիրը նախիջեւանեան հատւածը որեւէ կերպ չի դիտարկում որպէս Պարսից ծոց-Սեւ ծով միջանցքի բաղադրիչ եւ չի ցանկանում Սիւնիքը դուրս թողնել գործընթացներից։
Նշենք, որ Հայաստանում Իրանի արտակարգ եւ լիազօր դեսպան Աբբաս Բադախշան Զոհուրին վերջերս արձանագրել է, որ Պարսից ծոցը Սեւ ծովին կապող միջազգային տրանսպորտային հանգոյցի իրանական ծրագրում պաշտօնական Թեհրանը որպէս տարանցման հիմնական ուղի դիտարկում է ոչ թէ Ջուլֆա (Իրան)-Ջուղա (Նախիջեւան)-Երասխ (Հայաստան) երկաթգիծը, այլ հէնց Սիւնիքի մարզով անցնելիք «Հիւսիս-Հարաւ» աւտոմայրուղին։
Իրանցի դիվանագէտը յիշեցրել է, որ նոյնիսկ հաղորդակցութեան ուղիների ապաշրջափակման դէպքում առաջարկւող երկաթուղային տարբերակները չեն կարող պատճառ դառնալ անտեսելու Հայաստանի Սիւնիքի մարզով անցնող եւ Երեւան-Թեհրան ուղիղ ցամաքային հաղորդակցութիւնն ապահովող ճանապարհի կարեւորութիւնը։
