ՀՅԴ ԳՄ ներկայացուցիչ Իշխան Սաղաթելեանը Երեւանում նոյեմբերի 5-ին ընդդիմութեան կազմակերպած հանրահաւաքը համարում է Ստեփանակերտում հոկտեմբերի 30-ին կայացած հանրահաւաքի շարունակութիւնը, որով իրենք արձանագրեցին, որ «մենք Արցախի կողքին ենք եւ տէր ենք մեր հայրենիքին»։
Ճիշտ է՝ Երեւանի հանրահաւաքը զիջում էր Ստեփանակրտի հաւաքին՝ իր էներգետիկայով ու բազմաքանակութեամբ։
«alikonline.ir» - ՀՅԴ ԳՄ ներկայացուցիչ Իշխան Սաղաթելեանը Երեւանում նոյեմբերի 5-ին ընդդիմութեան կազմակերպած հանրահաւաքը համարում է Ստեփանակերտում հոկտեմբերի 30-ին կայացած հանրահաւաքի շարունակութիւնը, որով իրենք արձանագրեցին, որ «մենք Արցախի կողքին ենք եւ տէր ենք մեր հայրենիքին»։
Ճիշտ է՝ Երեւանի հանրահաւաքը զիջում էր Ստեփանակրտի հաւաքին՝ իր էներգետիկայով ու բազմաքանակութեամբ։
Երկար ընդմիջումից յետոյ այդ օրակարգով հանրահաւաքն այդ նպատակն ունէր։ Եւ այն կեղծ թւերը, որ 4-5 հազար մարդ է եղել, բացարձակ իրականութեանը չի համապատասխանում, իմ գնահատմամբ՝ 12-15 հազար քաղաքացի է ներկայ եղել հանրահաւաքին։ Մենք պէտք է հասկանանք՝ ինչ է հանրահաւաքը։ Հանրահաւաքը ժողովրդի հանրային կամքը դրսեւորելու ձեւ է, հանրահաւաքը միջոց է՝ մարդկանց տեսակէտը հանրային կերպով արտայայտելու։ Հիմա ասում են՝ հանրահաւաք արեցիք՝ իշխանափոխութիւն չեղաւ, գործողութիւն չարեցիք։ Ինձ հետաքրքիր է՝ յաճախ մարդիկ որ այդպիսի բաներ են ասում, երբ որ մայիս ամսին գործողութիւն էինք անում, մարդկանց ձերբակալում էին, բերման էին ենթարկում, բանտարկում էին, ծեծում էին, շէնքեր ու փողոցներ էինք շրջափակում, այդ ասողներից, օրինակ, քանի՞սն է ձերբակալւել, բերման ենթարկւել։ Հիմա ես ասում եմ՝ այս հրապարակի մարդիկ իրօք մեր ազգային արժանապատւութիւնը պահողներն են, մեր յոյսն ու լոյսն են, այսինքն՝ հիասթափեցնել էս մարդկանց, կոտրել, որ որեւէ բան չլինի, ճիշտ չեմ համարում»,- «Հրապարակ»-ի հետ զրոյցում հանրահաւաքի էութիւնը բացատրեց Իշխան Սաղաթելեանը։
- Այդ օրը ես էլ եմ նկատել հիասթափութիւն հանրահաւաքի մասնակիցների մօտ, որոնք ոչ թէ սպասում էին, որ նոյն օրը պէտք է Նիկոլը հեռանար, այլ ասում էին՝ էլի նոյն մարդիկ են խօսում, նոյն տեքստերն են, նոյն լոզունգները, նոյն արձանագրումները, նոյն հռետորաբանութիւնը։
- Ես նոր մարդ որտեղի՞ց գտնեմ, ասէք՝ գտնեմ։ Հիմա ես ասում եմ, որ բազմաթիւ մարդկանց առաջարկել եմ՝ գալ հանրահաւաքին ելոյթ ունենալ, չեն եկել։
- Ո՞ւմ, օրինակ։ Եկէք անկեղծ խօսենք, որ հասկանանք նաեւ՝ ովքեր են մերժողները, ովքեր են տուն ուղարկողները, ովքեր են խոչընդոտողները։
- Ես միշտ այդ հարցերից չեմ խօսում, որովհետեւ իմ նպատակը դա չէ։ Մեր նպատակն այս պայքարի շուրջ որքան հնարաւոր է համախմբում անելն է, սա մի ուժի, մի անհատի գործ չէ, պէտք է ուժերը կենտրոնացնել ու սրանցից ազատւել։ Եթէ սկսեմ անուններ տալ, կարող է իմ անձնական տեսակէտից լաւ լինի, բայց ընդհանուր ընդդիմադիր դաշտին չի օգնի։
- Ձեր ասուլիսի ժամանակ ասացիք, որ լաւ գիտէք, թէ ովքեր են տուն ուղարկողները, նկատի ունէիք, հաւանաբար, սեպտեմբերի 14-ի հաւաքը։ Ովքե՞ր էին՝ կասէ՞ք։ Ձեր գործընկեր Արթուր Խաչատրեանն ուղիղ հասկացրեց, որ խօսքն Էդգար Ղազարեանի եւ Կարին Տօնոյեանի մասին է։
- Ես հիմա, անկեղծ, չեմ ուզում այդ հարցերին անդրադառնալ։ Ես ընդամէնը հետեւեալն եմ ասում, որ մեր հարթակը բաց է եղել հանրային գործիչների համար, եւ Դուք տեսաք, որ շատ կարեւոր էր Սրբազանի ելոյթը, եւ շատ խորհրդանշական էր Գուրգէն Մելիքեանի՝ յայտարարութեան տեքստ կարդալը։ Ես առաջարկել եմ Ձեզ յայտնի շատ անուններին, որ գան ոչ թէ միանան մեզ, ոչ թէ միանան շարժմանը, ոչ թէ համախմբւեն մեր շուրջը, այլ Արցախին նւիրւած հանրահաւաքին ելոյթ ունենան, բայց այդ մարդիկ չեն եկել՝ տարբեր պատճառներով։ Հիմա ինձնից որ անընդհատ պահանջում են նոր մարդ, ես որտեղի՞ց բերեմ այդ նոր մարդուն։
- Գուցէ Ձե՞զ են ուզում փոխել, պարոն Սաղաթելեան, օրինակ՝ թող ընկեր Իշխանը գնայ, մէկ ուրիշ ընկեր փոխարէնը գայ կամ մէկ այլ քաղաքական ուժ։ Գուցէ մարդիկ Ձե՞զ չեն ուզում տեսնել հարթակում, յոգնել են Ձեր ելոյթներից, Ձեզ են մեղադրում, որ սայլը տեղից չի շարժւում։
- Տեսէք, եթէ կայ մէկը, որ ուզում է մի բան անել, թող գնայ անի։ Մենք իրեն միայն կօգնենք, կաջակցենք։ Եթէ որեւէ մէկը չի անում, ու ես անում եմ, իմ կուսակցութիւնը, այսօրւայ խորհրդարանական խմբակցութիւններն անում են՝ պէտք չէ իրենց քննադատել անելու համար։ Պէտք է քննադատել նրանց, ովքեր չեն անում։
- Տպաւորութիւն է, որ Դուք հիմա ինքնազոհողութեան էք գնում՝ լաւ գիտակցելով, որ վաղը Դուք էք դառնալու քաւութեան նոխազը, կուժն ու կուլան Ձեր գլխին են կոտրւելու, Ձեզ են մեղադրելու ինչ-որ բան չյաջողելու մէջ։ Այս պահին էլ են մեղադրում։
- Անկեղծ՝ մի բան ասեմ. քանի որ ես Հայրենիքի փրկութեան շարժման ժամանակ այս ամէն ինչի միջով անցել եմ, Դիմադրութեան շարժման ժամանակ ցանկացած աշխատանք, որ պլանաւորում ես, մտածում ես, որ եթէ յանկարծ վերջնական արդիւնքի չհասնես, դա պատասխանատւութիւն է. յաղթանակը հազար տէր ունի, իսկ պարտութիւնը որբ է, ու մարդիկ մեղաւորներ են փնտրում։ Ես չեմ խուսափել այդ պատասխանատւութիւնից, ես հիմա էլ չեմ խուսափում, ամենահեշտն այս պահին այն է, որ ինչ-որ պատճառներ գտնես եւ խուսափես այդ պատասխանատւութիւնից։ Այսօր Հայաստանի քաղաքական, մտաւորական շրջանակների ամենամեծ պրոբլեմն այն է, որ այդ պատասխանատւութեան տակ մտնող, այդ ռիսկերը եւ սլաքներն իրենց վրայ վերցնող մարդկանց պակաս կայ։
- Միւս կողմից էլ, կարող են ասել՝ հարթակը դուք էք գրաւել այսօր, այլ մարդկանց գուցէ թոյլ չէք տալիս բարձրանալ հարթակ, մոնոպոլիզացրել էք հարթակը, եւ թէկուզ ակամայ՝ ոչ դիտաւորեալ, բայց փաստացի ուժեղացնում էք այսօր Նիկոլի իշխանութիւնը, որովհետեւ նա էլ ցոյց է տալիս ժողովրդին, որ, տեսէք՝ իմ այլընտրանքն իրենք են։
- Ուրեմն, յուլիսի 29-ից մինչեւ սեպտեմբերի 2-ն ազատ էր հարթակը, որեւէ հանրային միջոցառում չէինք կազմակերպում։ Սեպտեմբերի 2-ից մինչեւ նոյեմբերի 5-ը դարձեալ բոլոր հարթակներն ազատ էին։ Մենք որեւէ նախաձեռնութեամբ հանդէս չենք եկել, դէ թող անէին։ Հիմա ասում եմ՝ առաջիկայ օրերին ազատ է, խնդրեմ՝ նոր ուժեր, երրորդ ուժեր, ժողովրդի կողմից սիրւած, հանրային մեծ հեղինակութիւն վայելող գործիչներ, դուրս եկէք՝ արէք։ Բայց վստահեցնում եմ՝ չեն գալու եւ չեն անելու, որովհետեւ մարդիկ չեն ուզում մտնել պատասխանատւութեան տակ, մարդիկ չեն ուզում անցնել էն ամէն ինչի միջով, ինչով որ այսօր անցնում եմ ես, իմ կուսակցութիւնն ու իմ բազմաթիւ գործընկերներ։
- Հիմա կարծես առաջնագծում մնացել էք Դուք, Ձեր կուսակցութիւնը՝ ՀՅԴ-ն, ու «Հայաստան» դաշինքի Ձեր մի շարք գործընկերները։ ՀՀԿ-ն կիսաակտիւ կամ պասիւ աջակցողի դերում է, կարծես։ Եւ Դուք որ ասում էք, թէ գիտենք՝ տուն ուղարկողներն ովքեր են, կարող է թւալ, թէ ակնարկում էք ՀՀԿ-ին, մինչդեռ հէնց ՀՀԿ-ականներն են յաճախ ակնարկում, որ Դուք էք տուն ուղարկողը, թէպէտ լրիւ այլ անձանց մասին էր խօսքը, ինչպէս հասկացանք։
- Որեւէ մէկը չի կարող իմ կուսակցութեանը մեղադրել վերջին երկու տարւայ մէջ առաջին գծում մինչեւ վերջ չպայքարելու մէջ։ Ու շատ բնական է, որ Դաշնակցութիւնն առաջին գծի վրայ է՝ իբրեւ ազգային կուսակցութիւն։ ՀՀԿ-ն վերջին երկու տարւայ մէջ եղել է պայքարի առաջին գծում, բազմաթիւ գործիչներ իրենց վրայ են վերցրել պատասխանատւութիւնը, եւ մենք մեր ճակատով կռիւ տւել ենք։ Ես այստեղ չեմ ուզում դեռ այս ներխմբային հարցերի մէջ մտնել, որովհետեւ առնւազն կարող եմ ասել, որ ՀՀԿ-ն բոլոր աշխատանքների մէջ ներգրաււած է եղել եւ պայքարել է։ Բայց կան մարդիկ, ովքեր ուզում են խառնել այս յարաբերութիւնները, ովքեր ուզում են արհեստական լարւածութիւն մտցնել, պառակտել իրենց մուտիլովկեքի, տարբեր բաների շնորհիւ։ Հիմա քաղաքական ուժերի ղեկավարութիւնը որքան խոհեմ կը գտնւի, որքան ճիշտ որոշումներ կընդունի՝ այդ ամէն ինչը թոյլ չտալու, դա արդէն բոլորի խնդիրն է։
- Ո՞ւմ նկատի ունէք։
- Այդ անունները Ձեզ յայտնի են։ Ես նկատի ունեմ որոշ քաղաքական ուժերին մերձ շրջապատի մարդկանց, ովքեր պարբերաբար կապւում են այս կամ այն քաղաքական ուժի հետ։
- «Վատիկանեան կլանի» ներկայացուցիչների՞ն նկատի ունէք, ինչպէս բնութագրել էին Ձեր թիմակիցները՝ պատասխան գրառումներով հանդէս գալով, երբ կոնկրետ շրջանակներից սկսեցին ձեզ մեղադրել, որ վերջին հանրահաւաքն էլ որեւէ արդիւնք չտւեց։
- Ես մի առիթով ասել եմ, հիմա էլ կրկնում եմ՝ ես մի օր կը խօսեմ վերջին երկու տարւայ ընթացքում բոլոր ուժերի, անհատների, քաղաքական ուժերի արած-չարածի, տեղի, դերի ու մնացածի մասին։ Բայց, նորից եմ կրկնում, իմ խնդիրն այսօր դա չէ, դա մեր գործին օգուտ չի բերի։ Դաշնակցութիւնը վերջին երկու տարւայ մէջ եղել է Հայաստանի ընդդիմադիր քաղաքական դաշտը համախմբողի, սուր ծայրերը հարթեցնողի դերում։ Ու ես անկեղծ ասում եմ՝ ես առաւելագոյն ջանքերը ներդրել եմ դա ստանալու համար, որովհետեւ կարծում եմ, որ սրանց յաղթելու ճանապարհը դա է։ Կա՞ն մարդիկ, ուժեր, որ կարծում են՝ իրենք կարող են աւելի լաւ եւ արդիւնաւէտ պայքարել, ու մենք անկարող ենք, թող գան անեն աւելի լաւը։ Բայց եթէ իրենք չեն անում, չեն կարող մեզնից պահանջել, որ մենք չանենք։
- Ամէն դէպքում, գոյքագրե՞լ էք, թէ նախորդ ամիսներին շարժման ընթացքում ինչ սխալներ էք թոյլ տւել, որոնց պատճառով յաջողութեան չէք հասել, եւ արդեօք դասեր քաղե՞լ էք ձեր սխալներից, շտկե՞լ էիք այդ սխալները, օրինակ, վերջին հանրահաւաքում։
- Ուրեմն, ինձնից շատ ոչ ոք չգիտի մեր սխալներն ու թերութիւնները։ Դրանք բազմաթիւ են։ Դրանց մի մասը փորձում ենք լուծել, մի մասի լուծումները ձգձգւում են։ Կարո՞ղ էինք աւելի լաւ անել՝ իհարկէ։ Կարո՞ղ էինք աւելի լայն համախմբում ստեղծել, բոլոր բացերը վերացնել, աւելի լուրջ արդիւնքներ ունենալ, միանշանակ՝ այո։ Եթէ մինչեւ հիմա չենք արել, պէտք է ձգտենք հասնել դրան։ Այդ բացերը կան, թերութիւնները կան, եթէ ամէն ինչ իդեալական լինէր ու հրաշալի, այսօր սրանք չէին լինի։ Բայց այս պահին ինչ կարողանում ենք անել, անում ենք։ Ու միշտ իմացէք, որ, անկախ իրավիճակից, անկախ ներքաղաքական բազմաթիւ հարցերից, ՀՅԴ-ն այս պայքարում իր բաժին կռիւը տալու է մինչեւ վերջին շունչը»։
Վահէ Մակարեան