Հա

Քաղաքական

02/01/2023 - 12:30

Երնէկ, թէ այս Նոր տարին…

2020 թւականի պատերազմից ու դրա յարաբերական աւարտին յաջորդած աղէտներից յետոյ մենք, լայն իմաստով, կորցրել ենք բնականոն կեանքի նախկին նորմերը, սովորոյթներն ու աւանդոյթները, որոնց ուժով նաեւ ընդունւած է ամփոփել անցնող տարին եւ մաղթանքներ յղել գալիք տարւայ համար։

ՅԱՐՈՒԹԻՒՆ ԱՒԵՏԻՍԵԱՆ

 

2020 թւականի պատերազմից ու դրա յարաբերական աւարտին յաջորդած աղէտներից յետոյ մենք, լայն իմաստով, կորցրել ենք բնականոն կեանքի նախկին նորմերը, սովորոյթներն ու աւանդոյթները, որոնց ուժով նաեւ ընդունւած է ամփոփել անցնող տարին եւ մաղթանքներ յղել գալիք տարւայ համար։

Դրանք նորմալ, սովորական կեանքի աւանդոյթներն են, որոնց հետեւելն անգամ այսօր անպատեհ է դարձել։

Մենք՝ որպէս հանրութիւն, կորցրել ենք բազմաթիւ կենսական յատկանիշներ՝ սկսած պարզ ապրումակցումից ու կարեկցանքից, մինչեւ աղէտների մասշտաբի ընկալում։ Մենք կորցրել ենք անգամ մեր կորուստները գիտակցելու կարողութիւնը եւ բոլոր կորուստների հանրագումարով մենք շատ մօտ ենք ընդհուպ ինքնութեան կորստի սպառնալիքին։

Շարունակւող աղէտները, նաեւ այս կորուստները չգիտակցելու ու համարժէք վարքագիծ չդրսեւորելու հետեւանքներ են՝ սկսած անպատկառ կամ դաւաճանական իշխանութեան հանդուրժումից, մինչեւ անկարող ու կեղծ ընդդիմութեան նկատմամբ պահանջների բացակայութիւն։

Պատահական չէ, որ անցած երկու տարիներին մեր հանրային կեանքի ամենաբնորոշիչ գնահատականը դարձել է անտարբերութիւնը։

Ահա այդ անտարբերութիւնն իրար յաջորդած ու շարունակւող, մէկը միւսից աւելի խորը կորուստների ու դրանք չգիտակցելու տրամաբանական հետեւանքն է։

Այդ կորուստների մասին, սակայն, չպէտք է խօսել մեղադրելու նպատակով, մեղադրելը եւ դատավճիռներ կայացնելն ամենահեշտ, բայց ամենաանարդիւնք զբաղմունքն է, երբ խօսքը վերաբերում է հանրութեանը։

Չպէտք է բացառել, որ հանրային անտարբերութիւնն իրականում ինքնապաշտպանական բնազդի դրսեւորում է, իւրատեսակ փախուստ իրականութիւնից, որն արտայայտւում է անհատական մակարդակում երջանկութեան պատրանքի շղարշով, ինչի տակ, շատ հնարաւոր է՝ թաքնւած է խորը դժբախտութիւն։

Մենք ահա, դարձել ենք դժբախտ, բայց երջանկութիւն խաղացող հասարակութիւն՝ փախչելով այդ իրականութիւնից, հրաժարւելով ընդունել մեր կորուստների ծանրութիւնն ու խորութիւնը։

Այսինքն՝ իրականում, մակերեսից աւելի ներքեւի շերտերում մենք ապրում ենք գուցէ չգիտակցւած, բայց տառապանքի պայմաններում, ինչը, եթէ առաջին հայեացքից վհատեցնող է, աւելի լայն պատկերում վերածննդի յոյս է պարունակում, որովհետեւ, ինչպէս մեծերից մէկն է ասել, բոլոր մեծ գործերը ծնւում են մեծ տառապանքից։

Մենք ահա, հիմա ապրում ենք այդ մեծ տառապանքի պայմաններում, որը մեծ գործի վերածելու համար պէտք է վերագտնենք մեզ, վերագտնենք կորուստները գիտակցելու, դրանից համարժէք հետեւութիւններ կատարելու եւ նոր վարքագիծ դրսեւորելու մեր կարողութիւնը՝ ինչպէս անհատական, այնպէս էլ՝ հանրային մակարդակում։

Մեզ վերագտնելուց յետոյ, վստահաբար, գտնւելու են նաեւ բոլոր խնդիրների լուծման ուղիները, փակւելու են աղէտների դռները եւ բացւելու են կեանքի ճանապարհները։ Դա ամենեւին չի նշանակում հրաշքի ակնկալիք, մեզ՝ որպէս հանրութիւն, սպասում է դժւարին ճանապարհ, գոյաբանական որոշումների կայացում, ընտրութիւն ոչ միայն՝ լաւի ու լաւագոյնի, այլեւ աւելի յաճախ՝ վատի ու վատթարագոյնի միջեւ։

Բայց բոլոր այդ դժւարութիւնները յաղթահարելի են, եթէ մենք կարողանանք վերագտնել մեզ, մեր արժանապատւութիւնն ու մեր ինքնութիւնը։

Թող 2023 թւականը մեզ համար դառնայ գտնումի ու վերագտնումի տարի։

Շնորհաւոր Ամանոր եւ Սուրբ Ծնունդ։

168.am

 

Յարակից լուրեր

  • Դախլի հակառակ կողմը
    Դախլի հակառակ կողմը

    Քաղաքական ու պետական գործիչների տարբերութեան մասին կան տասնեակ տեսութիւններ, հազարաւոր գեղեցիկ արտայայտութիւններ ու բազմաթիւ ցցուն օրինակներ։ Դրանցից ամենացցունի ականատեսն ենք այսօր Հայաստանում՝ ի դէմս Նիկոլ Փաշինեանի, ով ունի պետական գործչի զրոյական յատկանիշներ, եւ իրեն դրսեւորում է հարիւր տոկոսով՝ որպէս քաղաքական գործիչ։

  • Թաւշեայ անառակութեան նուրբ արւեստը
    Թաւշեայ անառակութեան նուրբ արւեստը

    Մեր հանրային ու պետական կեանքի հիմնարար խնդիրների մեծ մասը պայմանաւորւած է բովանդակութեան եւ ձեւի խեղաթիւրման, դրանք մէկը միւսով փոխարինելու, ձեւը՝ որպէս բովանդակութիւն ներկայացնելու, իսկ բովանդակութիւնն անձեւ մատուցելու հետ։ Այդ երեւոյթն առկայ է անսահմանօրէն շատ ոլորտներում ու տիրոյթներում։ Բայց այդ անոմալիայի ամենակործանարար հետեւանքներն արտայայտւում են երկու առանցքային ուղղութիւններում՝ պետութեանը եւ քաղաքականութեանը վերաբերող հարցերում։

  • Քաղաքացիական պայմանագրի այլասերումը․ որոշները՝ ընդդէմ բոլորի
    Քաղաքացիական պայմանագրի այլասերումը․ որոշները՝ ընդդէմ բոլորի

    Քաղաքացիական պայմանագրի գաղափարը, որն ընկած է նոր ժամանակների պետութիւնների ճարտարապետութեան հիմքում, արտայայտում է տւեալ տարածքում ապրող բոլոր քաղաքացիների համաձայնութիւնը՝ այս կամ այն կերպ իրենց կեանքը կազմակերպելու հարցում։ Այդ գաղափարի հեղինակ Հոբսն այն հիմնաւորում էր պարզորոշ կերպով՝ քաղաքացիական պայմանագիրը եւ որպէս դրա հետեւանք առաջացող պետութիւնն անհրաժեշտ է, որպէսզի հասարակութեան մէջ չգործի «բոլորն ընդդէմ բոլորի» (bellum omnium contra omnes) բանաձեւը։ Հետեւաբար՝ մարդիկ պէտք է կնքեն քաղաքացիական պայմանագիր, որպէսզի դրա հիման վրայ գոյացող պետութիւնն աշխատի՝ «որոշները բոլորի համար» սկզբունքով։

  • Այրւող զօրամասից՝ էլիտար բնակարան
    Այրւող զօրամասից՝ էլիտար բնակարան

    Նիկոլ Փաշինեանի գոյութիւնը Հայաստանի իշխանութեան ղեկին ինդուլգենցիա է բոլորի համար՝ ցանկացած յանցանք գործելու ու պատասխանատւութեան չենթարկւելու իմաստով։ Իսկ «հայկական ժողովրդավարութիւնը», որ ժողովրդավարածաղրանք է, իրականում հրաշալի միջավայր է նմանների համար։

  • Մուտքանունը՝ «Հայաստանի Հանրապետութիւն»
    Մուտքանունը՝ «Հայաստանի Հանրապետութիւն»

    Հայաստան-Ադրբեջան «խաղաղութեան պայմանագրի» բանակցութիւններն առցանց ձեւաչափով կամ օնլայն ռեժիմով անցկացնելու մասին Ադրբեջանի արտգործնախարարի յայտարարութիւնը (Բայրամովը, իհարկէ, արդէն ասել է, թէ դա այդքան էլ արդիւնաւէտ չէ, բայց տւեալ դէպքում, կարեւոր չէ), բացի այդ երկրի հետ վարւող ստւերային գործընթացի մասին հերթական բացայայտումից, նաեւ խիստ խորհրդանշական իմաստ է պարունակում։ Դա ողջ այն ողբերգականութեան խորհրդանշականութիւնն է, որում Հայաստանն ապրում է Նիկոլ Փաշինեանի իշխանութեան գալուց յետոյ։

Ամենաշատ ընթերցւած

Քւէարկութիւն

Կը յաջողւի՞ արդեօք Արմէն Սարգսեանին նոր որակ մտցնել ՀՀ քաղաքական կեանքում:

Եղանակ

Հեղինակութիւն © 2011-2022 «ԱԼԻՔ» Օրաթերթ։ Բոլոր իրավունքները պահպանւած են։