Ո՞ւմ են պէտք Արցախի իշխանութիւնների յայտարարութիւնները, որ չենք ինտեգրւելու, եթէ ամէն օր հանդիպումներ ու քննարկումներ անցկացնենք ադրբեջանցիների հետ։ Մի գեղեցիկ օր նոյն բնապահպանները կը մնան հանքի տարածքում ու ոչ մի տեղ չեն գնայ, իսկ յետոյ կասեն՝ յանձնէ՛ք շրջակայ գիւղերն էլ, յետոյ էլի ուրիշ բան։ Սկզբից պէտք էր հաստատել միջազգային մեխանիզմները եւ նոր միայն նստել բանակցութիւնների սեղանի շուրջ։ Այս ամենին նպաստել են Հայաստանի իշխանութիւնները, ամէն ինչ սկսւում է այստեղից։ Այս մասին News.am-ի թղթակցի հետ զրոյցում ասաց քաղաքագէտ Թեւան Պօղոսեանը։
«alikonline.ir» - Ո՞ւմ են պէտք Արցախի իշխանութիւնների յայտարարութիւնները, որ չենք ինտեգրւելու, եթէ ամէն օր հանդիպումներ ու քննարկումներ անցկացնենք ադրբեջանցիների հետ։ Մի գեղեցիկ օր նոյն բնապահպանները կը մնան հանքի տարածքում ու ոչ մի տեղ չեն գնայ, իսկ յետոյ կասեն՝ յանձնէ՛ք շրջակայ գիւղերն էլ, յետոյ էլի ուրիշ բան։ Սկզբից պէտք էր հաստատել միջազգային մեխանիզմները եւ նոր միայն նստել բանակցութիւնների սեղանի շուրջ։ Այս ամենին նպաստել են Հայաստանի իշխանութիւնները, ամէն ինչ սկսւում է այստեղից։ Այս մասին News.am-ի թղթակցի հետ զրոյցում ասաց քաղաքագէտ Թեւան Պօղոսեանը։
«Ուզում եմ հասկանալ՝ ինչի՞ համար ենք մենք պայքարել Հաագայի դատարանում։ Որ հայկական կողմից հերթական զիջո՞ւմն արւի։ Ի՞նչ ձեւաչափով պէտք է բանակցեն Ադրբեջանն ու Արցախը»,- տարակուսեց փորձագէտը։
Նրա գնահատմամբ, Արցախի իշխանութիւնները, ստանալով պայքարի մանդատ, ցանկանում են փոփոխութիւնների գնալ՝ նրանք Հայաստանի ճնշման տակ գնում են այն գործընթացներին, որոնք Ադրբեջանը ներկայացնում է որպէս ինտեգրացիոն գործընթաց։ Աւելին, Ադրբեջանն արդէն Լեռնային Ղարաբաղի հետ կապերի համար պատասխանատու է նշանակել իր պատգամաւորին։
«Սա՞ է լինելու բանակցային ձեւաչափը։ Այդ դէպքում թող Արցախի խորհրդարանը նշանակի իր ներկայացուցչին»,- առաջարկեց Պօղոսեանը։
Նա ափսոսանք յայտնեց Արցախում տեղի ունեցող գործընթացների համար, որի ժողովուրդը նախկինում պայքարելու պատրաստակամութիւն էր յայտնել։
«Իսկ Հաագայում մենք իբր պէտք է պայքարէինք Լաչինի միջանցքի անյապաղ ապաշրջափակման համար՝ առանց նախապայմանների։ Եթէ Արցախի նախագահը բացառում է ինտեգրացիոն որեւէ գործընթաց, ապա թող բացայայտ պատասխանի ադրբեջանցիներին, որոնք պնդում են, որ քննարկել են «ինտեգրացիոն գործընթացները հայ համայնքի ներկայացուցիչների հետ»։ Քանի անգամ են Հայաստանի ու Արցախի իշխանութիւններն ասել, որ բացառում են այս կամ այն։ Ինչի՞ն հաւատանք։ Ինչո՞ւ Բաքուն յանկարծ դադարեց խօսել ի սկզբանէ հռչակւած նպատակի՝ Արցախից հայերի վտարման մասին։ Միթէ՞ պարզ չէր, որ Լաչինի միջանցքի հարցում խնդիրը Ռուբէն Վարդանեանի մէջ չէր։ Հիմա նրա գնալուց յետոյ բացե՞լ են միջանցքը։ Էլեկտրամատակարարումը վերականգնւե՞լ է»,- յաւելեց փորձագէտը։
Նա յիշեցրեց, որ 1990-ականներից Ադրբեջանի դիւանագիտական մօտեցումները չեն փոխւում՝ Բաքուն անընդհատ փորձում է հայկական կողմին համոզել ինչ-որ բան զիջել։
«Արցախի նոյն իշխանութիւնները մի քանի ամիս շարունակ համոզում են, որ Լաչինի միջանցքում ոչ մի բնապահպան չկայ։ Այս դէպքում ո՞ւմ են բաց թողնելու հանքի տարածք։ Մինչ այդ գոնէ խօսում էին թոյլտւութեան միջազգային ձեւաչափի մասին։ Հիմա ադրբեջանցիները, այդ թւում՝ աղաւնին սպանած կինը եւ «գորշ գայլերի» ներկայացուցիչները, այնտեղ մոնիտորի՞նգ են անցկացնելու»,- եւս մէկ հռետորական հարց տւեց քաղաքագէտը.
Արցախի խնդրի լուծումը, նրա համոզմամբ, Երեւանում է։
«Ամենամեծ ճնշումը գալիս է Հայաստանի իշխանութիւններից։ Երեւանից եղե՞լ են աջակցութեան մասին յայտարարութիւններ։ Ոչ։ Հայաստանի իշխանութիւնները ցանկանում են, որ ղարաբաղեան խնդիրն այլեւս չբարձրաձայնւի ընտրութիւններում եւ դուրս գայ քաղաքական օրակարգից։ Բայց նրանք մոռանում են, որ առանց Արցախի Հայաստան չի լինի։ Հայաստանում ի՞նչ ընտրութիւնների մասին է խօսք լինելու այս դէպքում։ Պարտւած ուժը կը բերի նոր պարտութիւնների, իսկ Արցախի ճակատագիրը կարող է կրկնւել Հայաստանում։ Այս ամէնը պարտւած իշխանութեան քաղաքականութեան արդիւնքն է, որի վրայ ճնշումներ են գործադրում եւ ուզում են մի բան պոկել»,- նշեց Պօղոսեանը։
Ինչ վերաբերում է Ռուսաստանին, ապա, ինչպէս պարզաբանեց փորձագէտը, նրան անհրաժեշտ է ներկայութիւն Լեռնային Ղարաբաղում, նրան պէտք է ցոյց տալ, որ իր միջամտութեամբ խաղաղութիւն է հաստատւում։
«Նրանց համար միեւնոյնն է՝ Լաչինի միջանցքում սքաներ կայ թէ ոչ։ Նոյեմբերի 9-ի յայտարարութեան մէջ այս մասին ոչինչ գրւած չէ։ Բայց եթէ հայկական կողմն ընդունում է այդ պայմանը, ապա ի՞նչ տարբերութիւն Մոսկւայի համար։ Լաւրովը Արեւմուտքին ասել է, թէ իբր, կարող էք՝ եկէք։ Բայց եթէ փորձէք ինչ-որ բան անել, ապա ստիպւած կը լինէք աշխատել երկրի վրայ: Իսկ ո՞վ է երկրի վրայ: Լաւրովը, յայտարարելով, որ Ռուսաստանը չի պնդի, ասում է, որ Մոսկւան կը գնայ իր ճանապարհով, կօգտագործի իր գործիքները»,- եզրափակեց քաղաքագէտը։
