Հ. Մ. «Արարատ» կազմակերպութեան «Նոր միտք» նախաձեռնութիւնը, շաբաթ օրը հիւրընկալելու է բանաստեղծ, թարգմանիչ Նորվան Միքայէլեանին։ Քննարկման յայտարարութիւնը, մասնաւորապէս, ընդգծում է հետեւեալ հարցն՝ ո՞ւր ենք գնում։ Համոզւած լինելով, որ միջոցառման օրը/արդիւնքում կը հնչեն այս հարցադրման համար տրամաբանական լուծումներ, այդուհանդերձ, ցանկանում եմ նախքան միջոցառումը կենտրոնանալ ոչ թէ զուտ յայտագրի տեքստում նշւած հարցադրումներին, այլ հասկանալ, թէ իրականում որն է ակնկալիքը նման նախաձեռնութիւններից։
ՍԻՒՆԷ ՖԱՐՄԱՆԵԱՆ
Հ. Մ. «Արարատ» կազմակերպութեան «Նոր միտք» նախաձեռնութիւնը, շաբաթ օրը հիւրընկալելու է բանաստեղծ, թարգմանիչ Նորվան Միքայէլեանին։ Քննարկման յայտարարութիւնը, մասնաւորապէս, ընդգծում է հետեւեալ հարցն՝ ո՞ւր ենք գնում։ Համոզւած լինելով, որ միջոցառման օրը/արդիւնքում կը հնչեն այս հարցադրման համար տրամաբանական լուծումներ, այդուհանդերձ, ցանկանում եմ նախքան միջոցառումը կենտրոնանալ ոչ թէ զուտ յայտագրի տեքստում նշւած հարցադրումներին, այլ հասկանալ, թէ իրականում որն է ակնկալիքը նման նախաձեռնութիւններից։
Պարզ է, որ այսօր, աշխարհն առաւել քան դինամիկ է ու ընկալելի, որ հայութեանը՝ գոյատեւելու եւ նորաշխարհի զարգացումներին համընթաց գնալու համար անհրաժեշտ են մարդկային ընդունակութիւնների եւ ռեսուրսների նկատմամբ նոր յարացոյցի ձեւաւորում, որն ոչ միայն չի ժխտում մեր անցած ճանապարհն, այլ հակառակը, ապահովում է ոչ պարզունակ, աւելի բարդ եւ խոր լուծումներ, գործողութիւններ, որոնց նաեւ հետագայում լայն հանրութիւնը պատրաստ կը լինի ընկալել ու դերակատարել։
Այդ ուղղութեամբ իւրաքանչիւր հայկական հանրոյթի նախեւառաջ հարկաւոր է հասնել հաւաքական իմաստութեան, խոհեմութեան, որովհետեւ կարեւոր է գիտակցել, որ մեր միակ փրկութիւնը սեփական եւ համընդհանուր ընդունակութիւններին ապաւինելն է: Որովհետեւ, չգիտակցելն, որ դու էլ ես սեփական ազգի դէմ շարունակւող անարդարութեան մասնիկը, վերջնականապէս, կը յանգեցնի համաշխարհային պատմութեան էջերին, հերթական ազգի ոչնչացման մի նոր դրւագի արձանագրմանն, այս անգամ՝ հայերի: Եւ, որ զգացած զայրոյթն ու ցասումը քո ազգի դէմ շարունակւողի նկատմամբ, անհրաժեշտ է վերածել ՝ համակարգւած ու բովանդակային աշխատանքի:
Այնուամենանիւ, հնարաւոր է, որ համաշխարհային զարգացումների ֆոնին՝ փոքր-ինչ լաւատեսական հնչեն հետեւեալ արձանագրումները, սակայն, ակնյայտ է, որ վերահամակարգման հանրային իմաստութեան վերագտնման գործընթացի սաղմերը մեզ մօտ՝ սփիւռքեան իրանահայութիւն հասարակայնութիւնում արդէն ձեւաւորւել են: Եւ, գործընթացն համայնքն իրացնում է ոչ հրապարակային, այլ ամբողջովին ներքնապէս՝ հաւաքական ոգու դրսեւորման/բարքերի խորքում։
Դառնալով «Նոր մտքին» եւ նման այլ ձեւաչափերով նախաձեռնութիւններից ակնկալիքներին, մասնաւորապէս՝ անհրաժեշտ է հասկանալ, թէ ինչպէ՞ս է հնարաւոր ստեղծել հայութեան ներուժի ամբողջական մոբիլիզացիայի մթնոլորտ:
Առհասարակ, անհրաժեշտ է մեր հանրոյթը համախմբող վայրերը՝ դպրոցները, մարզա-մշակութային կառոյցները, նոր նախաձեռնութիւնները, ձգտեն ստեղծել այնպիսի միջավայրեր, որտեղ ամէն մարդուն հնարաւոր կը դառնայ զարգացնելու իր ներուժ ընդունակութիւնը:
Նոր շարժումների դինամիկան անհրաժեշտ կը լինի ձեւաւորել այնպէս, որպէսզի հնարաւոր լինի հաշւի առնել իւրաքանչիւրի անհատական եւ հաւաքական յոյզերի դերակատարութիւնը։ Այնպիսի մթնոլորտ, որն իւրաքանչիւր մարդ վստահ լինի, որ կարող է հնարաւորութիւն ունենալ դերակատարելու յանուն ընդհանուրի եւ կարող է զբաղւել նրանով, ինչով պէտք է զբաղւի, որպէսզի բացայայտի իր առաքելութիւնը այդ ընդհանուր գործընթացի մէջ։ Այստեղ մասնաւորապէս՝ կարեւոր կը լինի ընկալել իւրաքանչիւր անհատի դերակատարութիւնը համընդհանուրի մէջ։
Իմ համոզմամբ, սա է հէնց «Նոր մտքի» եւ նման ձեւաչափերով այլ նախագծերի անելիքը։ Անհրաժեշտ է գտնել իւրաքանչիւրի առաւելագոյն պոտենցիալի իրացման ուղին՝ յանուն յարատեւման։
Կա՞յ արդեօք նման ներքին ռեսուրս՝ վերակազմաւորման, որն կարող է յանգեցնել իրական փոփոխութիւնների։ Իմ համոզմամբ կայ այդ ռեսուրսը։ Եւ այդ գործընթացն արդէն մեկնարկել է:
