رئیس جمهور در مجمع گفت‌وگوی تهران بیان اینکه امیدوارم این گردهمایی باعث شود به این تفاهم برسیم که باید در کره زمین به عنوان خانه مشترک همه ما، با برادری، صمیمیت و دوستی برای استقرار حق و عدالت و انصاف عمل کنیم تا جهانی بهتر برای همه بسازیم، گفت: این نگاهی است که ما بر اساس آن به دنبال تعامل با همسایگان و دیگر کشورهای دنیا هستیم.
رئیس جمهور با بیان اینکه این کره خاکی خانه همه ساکنان آن است، افزود: همه ساکنان زمین به یک اندازه حق حیات و زندگی دارند و باید این حق محترم شمرده شود. همه ما یک خانواده و از یک ریشه هستیم و اگر این نگاه را داشته باشیم، دیگر دعوا و تجاوز به حقوق یکدیگر معنایی ندارد.
دکتر پزشکیان با بیان اینکه دعوا زمانی شکل می‌گیرد که نخواهیم به حقوق دیگران احترام بگذاریم یا حدود خود را رعایت کنیم، تصریح کرد: این کاری است که امروز صهیونیست‌ها انجام می‌دهند؛ عده‌ای را از خانه‌هایشان بیرون کرده‌اند و هر روز علیه آنها جنایت می‌کنند.
رئیس جمهور با اشاره به اینکه اگر حکومت‌های قدرتمند در فکر تجاوز و تعدی به حقوق دیگران نباشند، دعوایی پیش نمی‌آید، گفت: ما انسان‌ها باید با همکاری و کمک به یکدیگر و تبادل تجربیات و دستاوردهای خود، تلاش کنیم زندگی جمعی بهتری داشته باشیم. حتی گیاهان و حیوانات نیز در جهان حقوقی دارند که اگر رعایت نشود، آثار آن به خود ما بازمی‌گردد و چرخه حیات و محیط زیست آسیب می‌بینند.
دکتر پزشکیان خاطرنشان کرد: امیدوارم این گردهمایی باعث شود به این تفاهم برسیم که باید در این خانه مشترک، با برادری، صمیمیت و دوستی برای استقرار حق و عدالت و انصاف عمل کنیم تا جهانی بهتر برای همه بسازیم؛ این نگاهی است که ما بر اساس آن به دنبال تعامل با همسایگان و دیگر کشورهای دنیا هستیم.
در ادامه این نشست رئیس جمهور به سوالات مطرح شده پاسخ داد.
دکتر پزشکیان در پاسخ به این سوال که برخی معتقدند که جهان دچار یک فروپاشی اخلاقی شده است، از نظر جنابعالی که در مباحث سیاست داخلی و خارجی، مکررا از بازگشت به فطرت و اخلاق سخن می‌گویید، آیا نظم جدیدی که به نظر در حال شکل گرفتن است، اخلاقی خواهد بود، یا همچنان معادله برد-باخت و تامین منافع و امنیت به شرط تضییع منافع و امنیت دیگران اساس نظم بین‌الملل خواهد بود؟ اظهار داشت: باور دارم که ما در نهایت به مقصد جهان یعنی عدالت و انصاف خواهیم رسید، هر چند شاید به زمان طولانی و گفت‌وگوها و تلاش‌های بیشتری نیاز داشته باشیم.
رئیس جمهور با بیان اینکه باید پذیریم که در یک خانه زندگی که متعلق به همه ماست، افزود: باید بپذیریم که این خانه متعلق به یک دسته، جناح، گروه، قوم، نژاد و قبیله نیست، بلکه متعلق به همه ماست و باید عدالت در این خانه بین همه اجرا شود. تا جایی که من اطلاع دارم، همه ادیان انتظار آمدن یک منجی را دارند تا عدالت را در این کره خاکی مستقر کند؛ در مسیحیت، یهودیت و اسلام این باور وجود دارد و اساسا همه انسان‌ها در آرزوی زمان و خانه‌ای هستند که عدالت در آن پیاده شود.
دکتر پزشکیان با بیان اینکه این منیت و زیاده‌خواهی است که ظلم می‌آفریند، تصریح کرد: حکومت بر پایه ظلم و نسل‌کشی پایدار نخواهد بود؛ باطل هیچ وقت پایدار نمی‌ماند، چرا که وجدان و فطرت انسان‌ها از ظلم، تجاوز، بی‌عدالتی و زورگویی بیزار است و هیچ انسانی حاضر نیست زیر بار ظلم برود. تصاویری که اینجا نمایش داده شد، دل هر انسانی را به درد می‌آورد و باعث غلیان نفرت نسبت به مرتکبین این رفتارها می‌شود. مبنای فرهنگ و باور ما همان شعر سعدی شاعر پارسی‌گوی است که من در سازمان ملل خواندم؛ بنی آدم اعضای یک پیکرند، که در آفرینش ز یک گوهرند، چو عضوی به درد آورد روزگار، دگر عضوها را نماند قرار، تو کز محنت دیگران بی‌غمی، نشاید که نامت نهند آدمی.
مجری در ادامه ضمن گرامیداشت یاد شهدای خدمت، از رئیس جمهور پرسید که شما در ابتدای انتخاب به عنوان رئیس جمهوری اسلامی ایران، در مقاله‌ای پیامی به جهان دادید و نکاتی را مطرح کردید که مهمترین آنها رویکرد دولت شما برای تعامل سازنده با جهان، گسترش روابط با همسایگان و ایجاد تعادل در سیاست خارجی بود، آیا پیام شما دریافت شد؟
دکتر پزشکیان با بیان اینکه متاسفانه پیام ما از سوی کشورهای غربی دریافت نشد، گفت: من بر اساس نگاه اعتقادی خود باور دارم که همه انسان‌ها با هم برابرند و ما نیازی به دعوا با یکدیگر نداریم. همه انسان‌ها به تصریح قرآن کریم دارای کرامت هستند و ما اگر این را بپذیریم جایی برای اختلاف و دعوا باقی نمی‌ماند؛ کسانی که دعوا به راه می‌اندازند، از روح شیطانی خود دنباله‌روی می‌کنند.
رئیس جمهور خاطرنشان کرد: البته همین کسانی که تجاوز و تعدی می‌کنند نیز سعی می‌کنند به جنایات خود رنگ حق ببخشند، چرا که می‌دانند فطرت انسان‌ها اعمال ناحق را برنمی‌تابد.
دکتر پزشکیان با اشاره به اینکه آن پیام با انشای آقای دکتر ظریف تنظیم و از سوی بنده منتشر شد تا به دنیا اعلام کنیم که ما به سوی همه دست دوستی و رفاق و وفاق دراز کرده‌ایم، اظهار داشت: متاسفانه کشورهای زورگو به دنبال القای ذهنیتی از ایران در منطقه و جهان هستند که تامین کننده منافع آنهاست. آنها به دنبال این هستند تا بین ما و کشورهای منطقه اختلاف و دعوا ایجاد کنند.
رئیس جمهور افزود: اینکه رئیس جمهور آمریکا به منطقه بیاید و ایران را عامل خطر معرفی کند، در راستای همین سیاست است، والا آیا ما خانه‌های مردم بی‌دفاع را بمباران می‌کنیم، ما دانشمندان و علمای دیگر کشورها را ترور کرده و مردم عادی را زیر خروارها خاک مدفون می‌کنیم؟! آیا ما مدعی هستیم که سلاح‌های قدرتمند داریم که قادر به نابودی زمین هستند؟ ما این حرف‌ها را می‌زنیم و اینگونه عمل می‌کنیم، یا کسانی که چنین کارهایی را در منطقه مرتکب می‌شوند و بعد دم از صلح و حقوق بشر هم می‌زنند؟!
دکتر پزشکیان با اشاره به واقعه ترور شهید اسماعیل هنیه در تهران در روز تحلیف خود تصریح کرد: چه کسانی شهید هنیه را ترور کردند و چه کسانی از این تروریست‌ها حمایت کردند؟! عجیب است؛ تروریست‌ها به قربانیان خود می‌گویند که شما تروریست هستید و ناامنی ایجاد کرده‌اید. این همان مرگ اخلاق در سیاست‌ورزی زشتی و غیرانسانی است که در جهان شکل داده‌اند.
رئیس جمهور با بیان اینکه ما هزاران سال است که در منطقه با برادران خود همسایه هستیم و مردم دو سوی مرزهای ما، فراتر از همسایه با یکدیگر خویشاوند هستند، گفت: اینها می‌خواهند برادران چندین هزار ساله را با یکدیگر دعوا بیاندازند تا بتوانند منابع ما را غارت کنند. چرا نباید در این کره خاکی همه ما در کنار هم در صلح، آرامش، سلامت و امنیت پایدار زندگی کنیم؟ چرا باید عده‌ای خودشان را انسان‌تر از بقیه بدانند!
دکتر پزشکیان در پاسخ به این سوال که جنابعالی معتقدید که پیام شما در یک بخش تعمدا شنیده نشد و در منطقه به درستی شنیده شد؟ خاطرنشان کرد: ما در مدت سپری شده از دولت چهاردهم با عموم سران کشورهای همسایه و منطقه دیدار و گفت‌وگو و برادری و صمیمیت خود را در چارچوب روابط فیمابین و بر بستر اشتراکات تاریخی و فرهنگی، تحکیم و تقویت کرده‌ایم.
رئیس جمهور اظهار داشت: ایران ۱۵ همسایه دارد که در تمام آنها مردم دو سوی مرز فراتر از همسایگی صرف، با یکدیگر قرابت و خویشاوندی هزاران ساله دارند، اذربایجان، کردستان و بصره عراق، افغانستان، پاکستان و همه دیگر همسایگان، برادران و خویشاوندان ما هستند. ما دلیلی برای دعوا با یکدیگر نداریم، بلکه به دنبال آن هستیم تا با کمک هم منطقه‌ای مملو از صلح و آرامش برای همه بسازیم. تجارت و همکاری‌های علمی را با یکدیگر گسترش داده و دستاوردهای خود در عرصه‌های سلامت و تکنولوژی را با یکدیگر مبادله کنیم تا منطقه‌ای بسازیم که همه از زندگی در آن لذت ببرند، اما آنها نمی‌خواهند ما این کار را بکنیم!
مجری در ادامه با اشاره به سفر رئیس جمهور آمریکا به منطقه از دکتر پزشکیان پرسید: آقای ترامپ در سفر به منطقه یکسری ادعا مطرح کرد، اولا به نظر شما چرا باید وی این ادعاها را در منطقه مطرح کند و چرا باید یکسری سیاست‌ها برای منطقه ما دیکته کند؟ دوما اینکه پیام‌های متناقضی از مقامات آمریکایی منتشر می‌شود که به هر حال باعث یک سردرگمی میان حتی خود سیاستمداران آمریکایی شده، پاسخ شما به این مسائل چیست؟
رئیس جمهور در پاسخ این سوال گفت: زمانی که من دانشجو بودم، در سال‌های قبل از انقلاب، یک آمریکایی به نام «میشل کلر» کتابی نوشته بود به اسم «جنگ بی پایان». این فرد آمریکایی در این کتاب نوشته بود که دولت ایالات متحده در ویتنام جنگی بی‌پایان به راه انداخته تا بتواند به اقتصاد خود رونق ببخشد و منابع مورد نیازش را از گاز و نفت تا نیروی انسانی، از کشورهای دیگر با قیمت ارزان تامین کند.
دکتر پزشکیان افزود: اینجا یک تضاد بین ساکنان مناطقی که منابع آنها غارت می‌شود و کسانی غارت این منابع را حق خود می‌دانند، پیش می‌آید. کتاب می‌گوید جنگی که راه انداخته شده برای این است که اگر کسی بگوید این منابع متعلق به من است و تو نباید به آن دست‌اندازی کنی، این برای دستیابی به آن، جنگ راه می‌اندازد. همین الان اگر منابع انرژی از خلیج فارس به آنجا منتقل نشود، آنها فلج خواهند شد.
رئیس جمهور ادامه داد: لذا باید کاری کنند که ما با هم دعوا کنیم، تا آنها بتوانند راحت منابع ما را غارت کنند و ما برای یکدیگر تهدید باشیم تا آنها نفت ما را ببرند و در عوض به ما اسلحه بفروشند تا با هم بجنگیم. بعد بگویند که بیایید سرمایه‌هایتان را نیز در کشور ما سرمایه‌گذاری کنید و بعد مدعی شوند که اینها منابع‌شان را در کشور ما سرمایه‌گذاری می‌کنند.
دکتر پزشکیان با بیان اینکه نتیجه این وضعیت آن می‌شود که منطقه ما از نظر رشد و توسعه عقب بماند، تصریح کرد: کسانی که این منابع حق آنهاست و باید با استفاده از آنها در رفاه باشند و از لحاظ آموزشی و علمی توسعه پیدا کنند، اجازه نمی‌یابند توسعه پیدا کنند. آن افراد به منطقه می‌آیند و به دنبال این است که ما را با همدیگر دعوا بیاندازد؛ ما را تهدید معرفی می‌کند تا به دیگران اسلحه بفروشد. یعنی از یکسو منابع ما را می‌برد و از سوی دیگر هر چه باقی می‌ماند را نیز با فروش اسلحه می‌گیرد تا دیگر چیزی در منطقه باقی نماند و ما در جنگی که آنها راه انداخته‌اند با هم بجنگیم.
رئیس جمهور در پاسخ به این سوال که راه‌حل از نظر شما چیست؟ گفت: قدم اول ایجاد وفاق، اتحاد و پیوند در کشورهای ما و میان کشورهای منطقه است. اینجا باید توسعه پیدا کند نه اینکه ثروت این منطقه به کشورهای آنها انتقال یافته و آنجا توسعه یابد و اینجا فقط تخریب محیط زیست نصیب ما شود.
دکتر پزشکیان اضافه کرد: ما با کسی سر جنگ و د عوا نداریم، معتقدیم هر کس باید به حق خود برسد و اگر هم کسی در این کره خاکی از منابع و امکانات بی‌بهره است، ما به عنوان انسان، وظیفه داریم به او کمک کنیم، نه اینکه عده‌ای را در ضعف، فقر، گرسنگی، جنگ و خونریزی نگاه داریم و بعد ادعا کنیم که ما رشد کرده‌ایم و آنها اصلا انسان نیستند و وحشی هستند. خود آنها وحشی هستند که دارند به این انسان‌ها می‌گویند شما انسان نیستید و باید کشته شوید.
مجری به سخنان دکتر پزشکیان درباره فلسطین اشاره و آن را زخم عمیق ملت‌های مسلمان منطقه توصیف و تصریح کرد: در تصاویری که نمایش داده شد، وزیر جنگ رژیم صهیونیستی می‌گوید که ما به جنگ حیوانات می‌رویم. این زخم دهه‌هاست که باقی مانده، این تراژدی بزرگ، دهه‌هاست که هست. آقای دکتر عراقچی هم در سخنان خود گفت که جنایات غزه، تنها کشتار دسته جمعی بود که در جلوی دوربین‌ها انجام شد، اما همه در برابر آن سکوت کردند، یعنی دوربین‌ها و تلویزیون‌ها تصاویر این جنایات و کشتارها را نشان دادند، به نظر شما راهکار چیست؟
رئیس جمهور در پاسخ گفت: اگر ما مسلمانان با الگوگیری از سیره رسول گرامی اسلام در زمان فتح مکه، همه در مقابل تجاوزات، بی‌عدالتی‌ها، ظلم‌ها و حق‌کشی‌هایی که دارد اتفاق می‌افتد، یک صدا شویم، اگر کشورهای اسلامی یک صدا در قبال این جنایت‌ها موضع‌گیری کنند، تصور نمی‌کنم اینها به راحتی بتوانند از این کارها که دارند انجام می‌دهند، مرتکب شوند.
دکتر پزشکیان در واکنش به این سخنان مجری که به نظر می‌رسد نکبت ۲ از سوی صهیونیست‌ها در حال وقوع است، رژیم صهیونیستی عامدانه در غزه قطحی ایجاد کرده و تلاش دارد مردم را به کوچ اجباری وادار کند، به نظر ما آیا پاسخ کشورهای اسلامی و منطقه مناسب بوده تا به حال؟ اظهار داشت: من معتقدم که ما مقصریم. ما کشورهای اسلامی، اگر اختلافات‌مان را حتی تا حدودی کنار گذاشته و همدیگر را پذیرفته بودیم، به حق و حقوق یکدیگر احترام می‌گذاشتیم و از حقوق کسانی که در منطقه مورد ظلم و تجاوز قرار گرفته‌اند دفاع می‌کردیم، صهیونیست‌ها نمی‌توانستند، اینگونه جنایت کنند.
مجری در ادامه با بیان اینکه این اولین بار است که یک رئیس جمهور در مرکز مطالعات وزارت امور خارجه در یک گفت‌وگوی زنده درباره مباحث سیاست خارجی شرکت کرده و این روزی به یاد ماندنی را برای جامعه فکری و اندیشه‌ای کشور رقم زده است، گفت: چندین دور مذاکره میان ایران و آمریکا انجام شده که پس از هر دور مذاکره از طرف ایران پیام تقریبا مشترکی از جلسات منتشر می‌شود، اما از طرف مقابل پیام‌های متناقضی را شاهدیم، شما اساسا فکر می‌کنید چه توافقی ممکن است حاصل شود؟
دکتر پزشکیان در پاسخ اظهار داشت: پاسخ به این سوال در چارچوب همان نکته‌ای است که توضیح دادم، اگر حق ما را بپذیرند بر اساس معاهدات بین‌المللی که حق استفاده صلح‌آمیز از انرژی هسته‌ای را برای ما قائل شده است، یک مسئله است. چه کسی به اینها این حق را داده که بخواهند کشورهای دیگر را از رشد کردن و پیشرفت علمی محروم کنند.
رئیس جمهور افزود: می‌گویند ما می‌خواهیم ایران سلاح هسته‌ای نداشته باشد، خب، رهبر معظم انقلاب اسلامی نیز تاکید کردند که اساسا سلاح هسته‌ای با باورهای اعتقادی سازگار نیست و در دکترین دفاعی ما جایی ندارد. شاید برخی می‌خواستند به این سمت بروند، اما رهبری فرمودند ما نمی‌توانیم به لحاظ اعتقادی سلاح هسته‌ای داشته باشیم، حالا اگر یک نفر هم این وسط بلند شود حرفی بزند، ملاک نیست، چرا که رهبری تاکید کردند که سلاح هسته‌ای با باورهای ما همخوانی ندارد.
دکتر پزشکیان تصریح کرد: مرتب تکرار می‌کنند که ما می‌خواهیم ایران سلاح هسته‌ای نداشته باشد، خب ما اصلا سلاح هسته‌ای نمی‌خواهیم، شما هم بیایید هر قدر و به هر شکل بازرسی لازم است انجام دهید. فتوا در چارچوب اعتقادی ما مفهوم مشخصی دارد و ما نمی‌توانیم بگوییم می‌خواهیم خلاف آن عمل کنیم.
رئیس جمهور در پاسخ به این سوال که به نظرتان آیا شما به عنوان رئیس جمهور حق دارید برای نسل‌های آینده تصمیم بگیرید که از حقوق حقه‌اش محروم شود یا استثنا شود، گفت: اساسان اینها به آسمان بروند یا زمین بیایند، من به عنوان یک انسان هرگز زور را نمی‌پذیرم. هیچ انسان آزاده‌ای در هیچ نقطه‌ای از کشور و در هیچ نقطه‌ای از کشورهای منطقه زیر بار زور نمی‌رود. این همان فطرتی که هر انسان آزاده‌ای بر اساس آن از ظلم و ستم بدش می‌آید. ما به هیچ وجه از این حق استفاده از فناوری صلح‌آمیز هسته‌ای دست نخواهیم کشید. اینها هر حرفی بزنند، هر کاری کنند، ما را تهدید کنند، تحریم کنند، فرقی ندارد.
دکتر پزشکیان با بیان اینکه ما یک عمر است تحریم هستیم، افزود: ما اگر با همسایگان‌مان ارتباط وسیع داشته باشیم، اینها هیچ کاری نمی‌توانند بکنند، منطقه کار خود را به پیش می‌برد. اصلا با ما تجارت نکنند، چکار می‌توانند بکنند، ما دانشمندان و نخبگانی داریم که به کشور و ملت‌شان عشق می‌ورزند، توانمندی‌هایی داریم. ما نخبگانی داریم که از نظر اعتقادی حاضرند برای کشورشان از زندگی‌شان هم بگذرند و از مردن و شهید شدن هراسی ندارند.
رئیس جمهور با تاکید بر اینکه ما به دنبال صلح هستیم اما ترسی از تهدیدها هم نداریم، خاطرنشان کرد: نیازی نیست به ما اسلحه نشان دهند، ما به دنبال صلح و همکاری با همسایگان و دیگر کشورهای دنیا هستیم، اما از حق خودمان هم نمی‌گذریم.
مجری در ادامه با بیان اینکه پیام جنابعالی روشن بود که ایران استثنا شدن در حقوق بین‌الملل و محروم شدن از حق استفاده صلح‌آمیز از انرژی هسته‌ای را نه امروز و نه هیچ زمان دیگری نخواهد پذیرفت، اظهار داشت: مردم ایران به حضرتعالی رأی دادند به خاطر اینکه شما منادی وفاق در داخل و خارج بودید، به نظر شما سیاست خارجی موفق چقدر به اجماع داخلی مرتبط است و اگر تمایل داشتید نگاهی هم به دستاوردهای دولت در مدت سپری شده به خصوص در عرصه سیاست خارجی داشته باشید.
رئیس جمهور در پاسخ اظهار داشت: همه شما می‌دانید که در حال حاضر رژیم صهیونیستی و آمریکا و حتی کشورهای اروپایی تمام فکر و ذکرشان این است که ایران ضعیف شده و در داخل ایران اختلاف هست، پس ما می‌توانیم سیاست‌های خودمان را به آنها تحمیل کنیم. اما ما می‌گوییم شما غلط کرده‌اید که بخواهید چنین چیزی را دنبال کنید.
دکتر پزشکیان افزود: ما تلاش کرده‌ایم که در داخل وفاق و همدلی و همبستگی را تقویت کنیم تا ایران هر چه بیشتر یکپارچه شود و حق هیچ فردی از هیچ قوم و نژادی نادیده گرفته نشود. ما به دنبال این نیستیم شعار وحدت را فقط در خارج مطرح کنیم، بلکه در داخل هم به دنبال احقاق حقوق همه اقوام، مذاهب و جنسیت‌ها هستیم تا هماهنگی و هم‌زبانی در کشور ارتقا دهیم. اگر ما در داخل در همین مسیر پیش برویم و ارتباطات با همسایگان را تقویت کنیم، غیرممکن است کسانی که مدعی صلح و حقوق بشر هستند، بتوانند ما را زمین‌گیر کنند.
رئیس جمهور ادامه داد: جایی که اراده وجود دارد، هیچ ناحقی نمی‌تواند مانع از دنبال کردن مسیر حق شود. حالا آنها طمع کرده‌اند، اما ما هم می‌گوییم که بیخود کرده‌اند و در مقابل آنها خواهیم ایستاد. ما به دنبال تعدی به هیچ کشور و انسان و موجود زنده‌ای نیستیم، به دنبال این هستیم که حتی از حیوانات محیطی که در آن زیست می‌کنیم، مراقبت کنیم. حالا چطور ممکن است بیاییم کشتار و تخریب و نابودی را برای خودمان به عنوان یک دستاورد مطرح کنیم و بیاییم در منطقه ادعا کنیم که ما فلان کار را می‌کنیم، یا فلان اسلحه را داریم؛ آمریکا جنگ بی‌پایانی به راه انداخته و اسم آن را صلح گذاشته و مدعی شده که منادی صلح است، اما در عمل به دنبال ایجاد بستر جنگ است تا منطقه را ناآرام کرده و خودش بتواند منابع منطقه را غارت کند و کسی هم جلودارش نباشد.
دکتر پزشکیان در پایان سخنانش خطاب به حضار گفت: ما به همه شما دست دوستی می‌دهیم، شما برادران، همسایگان و دوستان ما هستید. هر توانمندی و امکانی برای ارتقای سطح زندگی داشته باشیم، آماده تبادل آن هستیم و آماده‌ایم با شما برای ساختن منطقه‌ای سرشار از صلح، آرامش و انسانیت و عدالت همکاری کنیم. ما به کسی که به ما دستور بدهد نیاز نداریم، مدعیان باید به سرزمین خودشان برگردند، چرا که ما بلد هستیم چگونه با هم در صلح و آرامش زندگی کنیم، همانگونه که هزاران سال با صلح و دوستی کنار هم زندگی کردیم.
