نماینده مسیحیان ارمنی جنوب ایران در نطق میان دستور جلسه علنی امروز مجلس شورای اسلامی گفت: از مقامات نظام به جد می طلبم که نسبت به رفتار سبعانه رژیم باکو در قره باغ بی تفاوت نماند بدانید که در این کشاکش جهانی حتی در محافل بین المللی هم اکنون صحبت از این می شود که علی اف، ملشویچ و صدام حسین آینده است یعنی در بیخ گوش ما جرثومه ای از توطئه و فساد و تعدی گری و جنایت شکل گرفته، این دمل چرکین در شرف دهن باز کردن است اما بطور شگفت آوری وزیر محترم اطلاعات می گوید مسایل ما با آذربایجان جدی نیست از وزیر اطلاعات بعید است که مصلحت اندیشی را با چنین ادبیات سهل انگارانه ای بیان کند.
متن کامل نطق میان دستور روبرت بگلریان به این شرح است:
با سلام محضر مقام معظم رهبری، روسای ارجمند سه قوه، ملت بزرگ ایران، هیئت رئیسه محترم، همکاران گرانقدر و مردم شریف و فروتن حوزه انتخابیه ام
تحولات سه سال گذشته در منطقه قفقاز جنوبی بویژه ارمنستان و قره باغ و حملات لگام گسیخته و ددمنشانه ای که از دیروز از سوی رژیم باکو علیه مردم ارمنی قره باغ همراه با نظاره گری منفعلانه به اصطلاح صلحبانان روس شروع شده انگیزه این سخنان است که معروض می دارم.
در ابتدا بگویم که شکی نیست که مبانی سیاست خارجی و رویکردهای کلیدی نظام را مقامات عالی آن و بویژه طبق قانون اساسی مقام معظم رهبری تعیین می کنند. نهادهای مرتبط با سیاست خارجی بخصوص وزارت خارجه تنها مجریان اند.
اینجانب به عنوان یک ایرانی و نماینده مجلس شورای اسلامی طبیعی است که راستای این سیاست های کلان مشخص شده تلاش و در تبعیت رویکردهای تعیین شده بوده و خواهم بود. لیکن مواردی چند را قابل تبیین می دانم.
به عنوان کسی که با توجه به حساسیت های پیش آمده در دوران جنگ دوم قره باغ یا جنگ ۴۴ روزه که از ۲۷ سپتامبر ۲۰۲۰ شروع شده (۶ مهر ۱۳۹۹) تا بحال از نزدیک تحولات پیشین و سه سال گذشته را دنبال کرده و با دهها نفر گفتگو و بررسی کرده ام برایم مشخص شده که اساسا” جمهوری اسلامی ایران در سه دهه گذشته، قبل از جنگ پیش گفته، سیاست تعریف شده ای درباره قفقاز جنوبی نداشته است به احتمال زیاد از جهات برقراری نظم منطقه ای کلا” کار را حسب شرایط و اعتماد یا محاسبه منافع به روسیه واگذار کرده بود. نگاه ما فقط به خلیج فارس و خاورمیانه بود. حال در آنجا به کجا رسیده ایم بماند.
هرگز این امر به مردم ایران اطلاع رسانی نشد که فارغ از منافع و مصالح یا ادعاهای طرفین قبل از شروع منازعه اصلی در ابتدای دوران فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی مردم ارمنی ساکن منطقه خودمختار قره باغ طبق قانون اساسی خود اتحاد جماهیر شوروی با روش قانونی رای بر جدایی از جمهوری آذربایجان را داده بودند و در چارچوب حق تعیین سرنوشت روند قانونی را طی کرده بودند و این جمهوری آذربایجان بود که روش قهر آمیز و درگیری و جنگ را برای حل مسالمت آمیز در پیش گرفت.
به هر حال در آن مقطع تعادلی شکننده به و ژئوپلتیک شکل گرفت و پبچیدگی معادلات در اثر حضور ذینفعان منطقه ای بدون حضور ایران رقم خورد.
حال داریم آنچه داریم. ایران در سه سال گذشته بر رعایت اصل تمامیت ارضی کشورها تاکید نموده و قره باغ را جزئی از جمهوری آذربایجان دانسته و به طور موکد تاکید کرده که هیچ تغییرات مرزی و ژئوپلتیکی را در منطقه بویژه که بر منافع و امنیت ایران اثر بگذارد بر نخواهد تابید.
نظام به خوبی میداند که وقتی از خط قرمز بودن این تغییرات موثر بر تغییرات مرزی سخن می گوید نمیتواند فقط به مرز یا دقیق تر خط مرزی ایران و ارمنستان نظر داشته باشد. اساسا جغرافیای منطقه به خصوص نقشه و توپوگرافی ارمنستان به گونه ای است که خط مرزی یا مرز بدون استان سیونیک و عمق خاک ارمنستان بی ارزش خواهد بود.
بدین صورت ایران خود را از تحولات و فجایعی که در قره باغ هم اکنون دارد صورت میگیرد برکنار دانسته و با توجه به مصالح تشخیصی و تمامیت ارضی توجه خود را مبذول به امنیت خود در چهارچوب سرزمینی و مرتبط با سرزمین ارمنستان می داند. اما بدانید که همچنان که دیروز اردوغان علنا در جلسه مجمع عمومی سازمان ملل گفت حملات فعلی قره باغ و تصرف نهایی آن ( که ضمنا با موافقت روسیه صورت می گیرد) مقدمه گشودن دالات تورانی و ناتویی به اصطلاح (زنگزور) است
حال که نظم جهانی به هم ریخته و تا شکل گیری نظام جدید دگرگونی ها به سرعت در جریان است نسل کشی در قره باغ آغاز شده است. پانترکیسم و ترکیه در اجرای اهداف الحاق گرایانه بعد از پاکسازی قومی و نسل کشی ۱۹۱۵ حالا دارد گامی مهم در منطقه بر می دارد.
در جنگ سه سال پیش رژیم باکو که می دانست خودش به تنهایی کاره ای نیست با بهره گیری از کمک همه جانبه ترکیه چراغ سبز روسیه و استفاده از مزدوران تکفیری و همکاری جنگ افزاری و اطلاعاتی رژیم صهیونیستی توانست به پیروزی دست یابد. در این مسیر هم بمب فسفری استفاده کرد و هم جنایات جنکی مرتکب شده . سربازان اسیر مرد و زن را مثله کرده و فیلم‌اش در معرض دید جهانیان قرار داد. غیر نظامیان کشتار کرد و آثار فرهنگی و تاریخی کهن ارامنه را تخریب و نابود کرد و در مغاک بی فرهنگی و بی تمدنی خود فرو برد.
مقام رهبری در همان ایام آبان ۹۹ در سخنان خود در خصوص منطقه وبا تبین رویکرد ایران در بندی تاکید فرمودند تا در آن فرآیند بازگشت سرزمین به آذربایجان باید امنیت ارامنه منطقه حفظ شود و مرزهای بین المللی محفوظ باشند.حال وزارت خارجه بگوید در این راستا چه کرده، چه می تواند بکند و چه می خواهد بکند اساسا نظام چکار کرده و میکند.
از مقامات نظام به جد می طلبم که نسبت به رفتار سبعانه رژیم باکو در قره باغ بی تفاوت نماند بدانید که در این کشاکش جهانی حتی در محافل بین المللی هم اکنون صحبت از این می شود که علی اف، ملشویچ و صدام حسین آینده است یعنی در بیخ گوش ما جرثومه ای از توطئه و فساد و تعدی گری و جنایت شکل گرفته، این دمل چرکین در شرف دهن باز کردن است اما بطور شگفت آوری وزیر محترم اطلاعات می گوید مسایل ما با آذربایجان جدی نیست از وزیر اطلاعات بعید است که مصلحت اندیشی را با چنین ادبیات سهل انگارانه ای بیان کند.
به هر حال بدانید ما که برای امنیت خاکمان تا عمق عراق و سوریه داعش را سرکوب می کنیم چشم بر فعالیت گسترده امنیتی رژیم صهیونیستی بستیم. حضور تکفیری ها را تحمل کردیم و به دروغ پردازی با اغماض نگریستیم.
اما خوب می دانید که همان اول پایان جنگ ۴۴ روزه روسیه به بالاترین مقامات کشور درباره مسیر به اصطلاح زنگزور که هیچ نامی از آن در توافق نامه مشترک ارمنستان، روسیه و آذربایجان نیامده گفته بود.
در جمیع جهات باید گفت که اولا، دیدید که جنگ منطقه روی داد وبه شما دروغ گفته بودندو میگویند. ثانیا، در مورد مطامع روسیه و ترکیه و دالان تورانی وضعیت را خوب می دانید پس اندکی درنگ کنید و اقدامات لازم را انجام دهید گرچه امیدوارم دولت ارمنستان نیز درایت به خرج دهد و از قابلیت های ایران چشم پوشی نکند. ثالثا، تحولات تاریخی دارد شکل می گیرد با درک موقعیت و منافع ملی ایران باید بگویم که ارمنیان جهان در این برهه زمانی انتظار دارند ایران نقش توازن ساز، امنیت ساز و حیاتی خود را ایفا کند.
ایران کشوری نبوده که به نسل کشی مبادرت کند یا به آن دامن بزند و حال هم نباید سکونت کند.
متمدن بودن و فرهنگ آفرین بودن ایران بزرگ فقط به افتخارات گذشته، ،آثار تاریخی و مفاخر فرهنگی نیست متمدن بودن به متصف بودن به ارزش های والای انسانی، هنجارسازی،حق طلبی و عدالت پیشگی و پایمردی در استوارسازی کرامت انسانی است. قانون اساسی نیز به این امور صراحت دارد.
هم اکنون این انسانیت و کرامت انسان است که دارد سبعانه در قره باغ پایمال می شود همانگونه که می گفتید اگر در عمق سوریه و عراق با داعش نجنگیم باید در تهران بجنگیم پس بدانیم که تکفیری ها و جانیان رژیم باکو چشم به تبریز و استان های شمال غربی و تهران و قزوین دارند.
علاقه ای ندارم که در این شرایط بحران جهانی و منطقه ای و امور داخلی کشور، ایران عزیز را درگیر جنگی ببینم اما آنگاه که بحث امنیت ملی همه جانبه مطرح است، امنیت ما فقط در نقشه های جغرافیایی کشور و همسایگان در کتب جغرافیا تعیین نمی شود.
