Տեառնընդառաջի Նախատօնակ եւ հրավառութիւն՝ Ատրպատականի հայոց թեմում
Ատրպատական, ազգային առաջնորդարան, Թաւրիզ – Հայ եկեղեցու տօնացոյցի էջերում արձանագրւած, աստւածային իւրայատուկ տօներից է Յիսուսի տաճար ընծայման տօնը: Հինգշաբթի՝ փետրւարի 13-ի երեկոյեան ժամը 5:00-ին, Տէրունի յիշատակը տօնախմբելու համար, Ատրպատականի հայոց թեմի հաւատացեալները լցւեցին եկեղեցիները՝ Թաւրիզում, Ուրմիայում, ինչպէս նաեւ Գեարդաբադ եւ Ռահւա գիւղերում: Տեղի ունեցան նախատօնակի ժամերգութիւններ, երեխաների խորանին ընծայման կարգ եւ հրավառութիւն:
Հաւատացեալների հոծ բազմութեան ներկայութեամբ եւ սարկաւագաց, կիսասակաւագաց եւ դպրաց դասերի երգեցողութեամբ կատարւեցին Տեառնընդառաջի հոգեթով շարականները, հանդիսապետութեամբ Ատրպատականի հայոց թեմի առաջնորդ՝ Տ. Գրիգոր արք. Չիֆթճեանի: Տեղի ունեցան եկեղեցական արարողութիւններ եւ չորս վայրերում կատարւեց հրավառութեան աւանդութիւնը: Ուրմիայի եկեղեցական արարողութիւնները կատարեց եւ հրավառութեան ներկայ գտնւեց Տ. Մարտիրոս քհնյ. Ղուկասեանը:
Յիսուսի տաճար ընծայման տօնին յատուկ «Մարմնացեալդ ի Կուսէն» շարականի երգեցողութեամբ ատեանում կատարւած խնկեղինօք եւ մոմեղինօք հանդիսաւոր թափօրը, ապա «Ի գիրկս առեալ» շարականի երգեցողութեան պահին երեխաների խորան մատուցումը, վերյիշեցրին մանուկ Յիսուսի տաճար ընծայման խորհրդանշական պատկերը, երբ իր մօր՝ Ս. Կոյս Մարիամի գրկում, եւ ընկերակցութեամբ իր խնամատար հօր՝ Յովսէփի, Երուսաղէմի տաճարը բերւեց նա, Աստծուն ընծայւելու համար, եւ Սիմէոն ծերունու գրկում գգւեցաւ: Սրբազան հայրը իր քարոզում անդրադարձաւ յոյսի գաղափարին, շեշտելով, որ մանուկ Յիսուսին վստահողներ չէին լինի, իբրեւ աշխարհի փրկիչ: Սակայն, Սիմէոն ծերունին երկնային տեղեկութիւնը այս մասին իմացաւ, եւ դեռեւս անզօր երեխային գրկելով, փառք տւեց Աստծուն, մարդկութեան ապագայ փրկութեան համար:
Եկեղեցական արարողութեան ընթացքում, խորհրդանշաբար աշխարհի քառակողմը օրհնւեց «Անդաստան»-ով, որը տարւայ բերքն ու մարդկութիւնը Աստծու պաշտպանութեան յանձնող արարողութիւնն է Հայ եկեղեցում: «Ամէն ալէլուիա»-ի երգեցողութեան խանդավառութեամբ մասնակցեց հաւատացեալ ժողովուրդը:
Թաւրիզի Լիլաւա հայաշատ թաղամասի Ս. Սարգիս եկեղեցին, երեկոյեան ժամին լցւել էր բարեպաշտներով: Հաւատացեալ ժողովուրդը իր ձեռքի մոմերով ու լապտերներով իւրայատուկ խորհրդաւորութիւն էր տւել Աստծու Տանը, որոնք վառեցին եկեղեցու կենտրոնում դրւած մոմից, Սրբազան հօր ձեռամբ խորանից վառւած:
Նախատօնակի աւարտին կատարւեց մանուկների խորան ընծայման աւանդութիւնը, երբ ծնողներ իրենց անչափահաս երեխաները խորանին ընծայելու պատիւն ու հոգեկան բաւարարութիւնը ապրեցին, Աստծու աջի հովանին հայցելով իրենց զաւակների համար:
Ուրմիայի Ս. Ստեփանոս եւ Գեարդաբադի Ս. Գէորգ եկեղեցիներում՝ Տ. Մարտիրոս քհնյ. Ղուկասեանը կատարեց Տեառնընդառաջի արարողութիւնը, շրջանի հայութեան խուռներամ ներկայութեամբ: Ուրմիայի «Նայիրի» կրթարանի երեխաները, ժամերգութեան աւարտին, Յիսուսի տաճար ընծայման թատերական կարճ ծրագիր ներկայացրին հաւատացեալներին, արժանանալով բոլորի բարձր գնահատանքին:
Ըստ աւանդութեան, Ռահւա գիւղում եւս հրավառութիւն կատարւեց, Ս. Աստւածածին եկեղեցու Հոգաբարձութեան եւ Խնամակալ մարմնի կազմակերպութեամբ: Ե՛ւ Թաւրիզում, ե՛ւ Ուրմիայում, ե՛ւ Գեարդաբադում, ինչպէս նաեւ Ռահւա գիւղում, մեր ժողովրդի զաւակները խուռներամ ներկայ գտնւեցին արարողութեան եւ հաղորդւեցին օրւայ խորհրդով:
Թաւրիզում, եկեղեցական արարողութեան վերջին բաժնում, իբրեւ նախապատրաստութիւն Ս. Սարգսի տօնին, Սրբազան Հօր ձեռամբ օրհնւեցին աղի բլիթները, որոնք Խնամակալ մարմնի կողմից պատրաստւել էին, եւ բաժանւեցին ուխտաւոր ժողովրդին: Ապա, թափօրը ուղղւեց դէպի եկեղեցու շրջափակը, որտեղ պատրաստւել էր խարոյկի համար խտացրած փայտերի դէզը:
Փայտերի դէզին առաջին բոցը տրւեց առաջնորդ Սրբազան Հօր ձեռամբ, եւ ներկայ ժողովուրդը կրակին շուրջ պտտւեց երեք անգամ, յանուն Հօր, Որդու եւ Սուրբ Հոգու, իր ուխտը ընծայելով խնդրակատար Աստծուն՝ Քրիստոս-Լոյսի միջնորդութեամբ:
Մեր ժողովրդի հնադարեայ պատմութիւնից եւ մեր հեթանոս պապերից մեզ հասած սոյն աւանդութիւնը, որը մեր հաւատոյ հայր Ս. Գրիգոր Լուսաւորիչը ներառել էր մեր քրիստոնէական կրօնի աւանդութիւնների մէջ, ամէն տարի իւրայատուկ խանդավառութեամբ կատարւում է, յատկապէս ներշնչելով մեր նոր սերնդի զաւակներին:
Հաւատացեալ ժողովուրդը իր ձեռքում ունենալով ապակեպատ լապտերներ, Քրիստոս-Լոյսը իր հետ փոխադրեց իր բնականը, Աստծու հովանին եւ Աջը անպակաս անելու իր տնից:
