«ԱԼԻՔ», Կ. Դ. – Հայոց Ցեղասպանութեան արհաւիրքների եւ 20-րդ դարի առաջին ու անպատիժ մնացած Ցեղասպանութեան մասին միջազգային հանրութեանը իրազեկելու նպատակով թարգմանւել են բազմաթիւ գրքեր ու յօդւածներ:
Իրանում եւ յատկապէս Թեհրանում Հայոց Ցեղասպանութեան եւ հայ ժողովրդի պատմութեան վերաբերեալ պարսկերէնով թարգմանւած գրքերը միշտ վայելել են Թեհրանի Հայ Դատի յանձնախմբի (ՀՈՒՍԿ հաստատութիւն) հովանաւորութիւնը: Այդ առիթով երէկ՝ մայիսի 20-ին ՀՈՒՍԿ հաստատութեան նախաձեռնութեամբ եւ համագործակցութեամբ «Նարիման» հրատարակչութեան, ՀՈՒՒՍԿ հաստատութեան կենտրոնատեղիում տեղի ունեցաւ «Կրկին ծնւածները» գրքի պարսկերէն թարգմանութեան (از نو زاده شدگان) շնորհանդէսը:
Վէպի հեղինակը Զառա Բաբայեանն է, իսկ այն պարսկերէնի է թարգմանել Անի Յովսէփեանը:
Գրքի շնորհանդէսի բացման խօսքով հանդէս եկաւ Թեհրանի Հայ Դատի յանձնախմբի փոխատենապետ Սարինէ Թորոսեանը, ով համապարփակ գծերով ներկայացելով գիրքը՝ անդրադարձաւ մի քանի հիմնական կէտերի ընդգծելով, որ գրքի թարգմանութիւնը այնպիսին է, որ թարգմանութեան եւ հայերէնի բնագիր միջեւ սահմանն ի շնորհիւ թարգմանչի այնքան է պակսել, որը նոյնականացնում է երկու լեզւով հրատարակւածը, եւ թարգմանիչը իւրովի հանդէս է եկել որպէս հեղինակ: Նա ընդգծեց, որ Հայոց Ցեղասպանութեան տարիների ահռելի իրադարձութիւնները կարելի է յայտնաբերել նոյնիսկ օգտագործւած բառերի ընդմիջից, եւ որ գիրքը ոչ թէ թարգմանութիւն, այլ՝ մի առանձին հեղինակութիւն է:
Միջոցառմանը կազմակերպիչ յանձնախմբի անունից օրւայ հաղորդավար Նայիրի Բալայեանը, ներկայացրեց գրքի հեղինակ Զառա Բաբայեանի կենսագրութիւնը եւ յղած ուղերձը թարգմանիչ Անի Յովսէփեանին:
Տեսաֆիլմի միջոցով գրքի մասին իր խօսքը փոխանցեց համալսարանի դասախօս, գիտահետազօտական եւ սոցիալհոգեբանութեան դոկտոր Էսմայիլ Իւդերշահիանը՝ անդրադառնալով Հայոց Ցեղասպանութեանը, այդ կապակցութեամբ հրատարկւած գրքերին եւ իր գրչին պատկանող մի քանի գրքերի, յոյս յայտնելով որ նման իրազեկող հրատարակութիւններով աշխարհը կը ծանօթանայ Հայոց Ցեղասպանութեանը եւ այլեւս չեն կրկնւի նման ցեղասպանութիւններ:
Օրւայ բանախօս էր հրաւիրւել «ԱԼԻՔ» օրաթերթի գլխաւոր խմբագիր Արամ Շահնազարեանը: Իր ելոյթի ընթացքում նա նշեց, որ ստեղծագործութիւնը ընթերցողին հնարաւորութիւն է ընձեռնում խորասուզւել Ցեղասպանութեան ընդերքում: Բանախօսն ընդգծեց, որ մենք որպէս ցեղասպանւած ազգ պարտաւոր ենք միշտ բարձրաձայնել ցեղասպանութիւնների մասին եւ դատապարտել աշխարհում իւրաքանչիւր ազգի նկատմամբ իրականացւող ցեղասպանութինները: Նա նշեց, որ այսօր հաւաքւել ենք այստեղ մեր անցեալի յուշերով, որպէս իրենց հայրենիքը կորցրածների ժառանգորդներ, որպէս մի սուրբ հայրենիքի ժառանգներ, որը աւելի քան մէկ դար է ինչ զրկւել է իր ուխաւորների այցից: Բանախօսն ընդգծեց, որ ցեղասպանութեան մասին գրականութիւնը ունի իր բանալի բառապաշարը եւ նման գրականութիւնը անհրաժեշտ է ուսումնասիրել քաղաքական, հասարակական, հոգեբանական, գիտական, փիլիսոփայական եւ մշակութային առումով, եւ նման գրականութեան նպատակն է միջազգային հանրութեանը իրազեկել ըմբռնելու ցեղասպանութեան իրականութիւնը, որպէսզի վերլուծելով ցեղասպանութեան արհաւիրքները կառուցւի առանց ցեղասպանութիւնների, կոտորածների ու բռնութեան մի աշխարհ:
Միջոցառմանն իր խօսքը փոխանցեց նաեւ «Նարիման» հրատարակչութեան գլխաւոր տնօրէն Մոջթաբա Նարիմանը անդրադառնալով գրքի հրատարակման ընթացքին:
Ծրագրի ընթացքում Նայիրի Բալայեանը լսարանին ներկայացրեց գրքից հատւածներ:
Խօսքերը եզրափակւեց գրքի թարգմանչուհի Անի Յովսէփեանի ելոյթով: Իր ելոյթի ընթացքում նա անդրադառնալով ցեղասպան եւ տոտալիտար իշխանութիւններին, ինչպէս օսմանական Թուրքիային, որոնց յարիր է ցեղասպանութեան երեւոյթը՝ ընդգծեց, որ Հայոց Ցեղասպանութեան արհաւիրքից յետոյ երկար տարիներ տեւեց մինչեւ որ գրողները, բանաստեղծները, փաստավաւերագրողները ներկայացնեն օսմանցիների կատարած ոճիրը եւ իրենց գրչով արտացոլեն, այն իրականութիւնները, որոնց մասին տեղեակ չէր միջազգային հանրութիւնը: Նա նշեց, որ դա նման գրականութեան առաքելութիւնն է. պայքար ընդդէմ բռնութեան, որ հնարաւոր է այն ժամանակ երբ ներկայացւում է կատարւած դաժանութիւնը եւ վայրագութիւնները:
Անի Յովսէփեանը ընդգծեց որ «Նորից ծնւածները» (از نو زاده شدگان) վէպը, որի ոճը կախարդական ռէալիզմն է եւ գրւել է Ցեղասպանութիւնների ժանրով, փորձ է կատարում ներկայացնել Հայոց Ցեղասպանութիւնը, որը 110 տարի անց դարձեալ կրկնւում է: Նա նշեց որ գրական այս ժանրը վեր է հանում Օսմանեան կայսրութեան պէս ցեղասպան վարչակարգերի անմարդկային արարքները, եւ դրանք ներկայացնում համայն աշխարհին: Անի Յովսէփեանը ցաւով նշեց այն հանգամանքը, որ պատմական իրադարձութիւնները երբ գրի են առնւում, ոմանց թւում է, որ դրանք երեւակայութիւն են եւ ցնորք:
Վերջում տեղի ունեցաւ գրքի պարսկերէն թարգմանութեան շնորհանդէսը՝ ձեռամբ գրքի մեկենաս Մեծի Տանն Կիլիկիոյ կաթողիկոսութեան Ազգային Կենտրոնական վարչութեան Քաղաքական ժողովի անդամ Յովսէփ Աւետեանի, Արամ Շահնազարեանի, Տ. Արիստակէս քհնյ. Շահմիրեանի, Անի Յովսէփեանի, Մոջթաբա Նարիմանի եւ Սարինէ Թորոսեանի:
Նշենք, որ միջոցառմանը ներկայ էին Թ. Հ. Թ. Պատգամաւորական ժողովի ատենապետ Սուրիկ Աբնուսեանը, ազգային մարմինների ու միութիւնների եւ ոչ հայ լսարանից ներկայացուցիչներ:
