Արաղչի. «Ամերիկան դաւաճանեց դիւանագիտութեանը, իսկ եւրոպան թաղեց այն»

«ԱԼԻՔ» – ԱԳ նախարար Սէյէդ Աբբաս Արաղչին ելոյթով հանդէս է եկել ՄԱԿ-ի Անվտանգութեան խորհրդի նիստում, որը գումարւել էր քննարկելու Ռուսաստանի եւ Չինաստանի առաջարկած բանաձեւը, որը նպատակ ունէր 6 ամսով յետաձգել Իրանի դէմ ՄԱԿ-ի պատժամիջոցների վերականգնումը։ Հաղորդում է ԻՌՆԱ-ն:

Իր ելոյթում մեր երկրի արտաքին քաղաքական գերատեսչութեան ղեկավարը նշելով, որ 2018 թւականի մայիսին Միացեալ Նահանգները միակողմանիօրէն դուրս եկաւ Համատեղ գործողութիւնների համապարփակ ծրագրից (ՀԳՀԾ)՝ խախտելով 2231 բանաձեւը եւ միջազգային իրաւունքի նորմերը, եւ սկսեց ճնշում գործադրել այլ երկրների վրայ՝ հետեւելու իրենց օրինակին՝ առանց որեւէ պատճառ կամ արդարացում ներկայացնելու, յիշեցրել է, որ Իրանն այդուհանդերձ հաւատարիմ մնաց իր ստանձնած պարտաւորութիւններին՝ յոյս ունենալով, որ եւրոպական կողմը կը կատարի իր խոստումները: Բայց, մէկ տարի անց, երբ ակնյայտ դարձաւ, որ եւրոպական կողմը մտադիր չէ կատարել իր խոստումներն ու ստանձնած պարտաւորութիւնները, Իրանը ստիպւած եղաւ փոխյատուցող միջոցներ ձեռնարկել եւ կրճատել իր պարտաւորութիւնները՝ ՀԳՀԾ-ի մէջ ամրագրւած իրաւունքների։

«Ստեղծւած իրավիճակը ԱՄՆ-ի՝ ՀԳՀԾ-ից դուրս գալու եւ եւրոպական երկրների (E3/EU) կողմից իրենց պարտաւորութիւնները կատարելու արդիւնաւէտ միջոցներ ձեռնարկելու ձախողման ուղղակի հետեւանք է»,- յայտարարել է Արաղչին՝ յաւելելով.

«Միացեալ Նահանգները դաւաճանեց դիւանագիտութեանը, բայց հէնց եւրոպական երկրներն էին, որ թաղեցին այն։

Այս քաոսային իրավիճակը մէկ գիշերւայ ընթացքում չի առաջացել։ Եւրոպական երկրները եւ Միացեալ Նահանգները հետեւողականօրէն խեղաթիւրել են Իրանի խաղաղ միջուկային ծրագիրը։

Այս ճանապարհին, նրանք կրկնեցին Իսրայէլի ռեժիմի անհիմն մեղադրանքները: Նման մօտցումը յատկապէս նողկալի է, քանի որ Իսրայէլը, որպէս ցեղասպան եւ օկուպացիոն ռեժիմ, մեր տարածաշրջանի միակ երկիրն է, որն ունի միջուակային զէնք, եւ նման երկակի չափանիշերի կիառումը ցնցող եւ անընդունելի է»:

Նշելով, որ Իրանի դէմ սահմանւած պատժամիջոցների վերականգնմանն ուղղւած եւրոպական կողմի գործողութիւններն անօրինական են, Արաղչին ՄԱԿ-ի ԱԽ նախագահից պահանջել է այդ մասին յայտարարութեամբ հանդէս գալ. «Եւրոպական երեք երկրների կողմից այսպէս կոչւած Snapback մեխանիզմի կիրառման վերաբերեալ Իրանի դիրքորոշումը յստակ եւ հետեւողական է: Այս գործողութիւնը իրաւաբանօրէն անվաւեր է, քաղաքականապէս՝ անխոհեմ եւ ընթացակարգային առումով թերի: Մենք այս իրաւական դիրքորոշումը, որը հիմնաւորւած է հաւաստի փաստաթղթերով եւ փաստարկներով, արտայայտել ենք Խորհրդի նախագահին եւ ՄԱԿ-ի գլխաւոր քարտուղարին ուղղւած մի քանի նամակներում:

Մենք կոչ ենք անում Անվտանգութեան խորհրդի նախագահին այսօրւայ որոշումը յայտարարել անօրինական»:

«Մենք ականատեսն ենք եղել այնպիսի զարգացումների, որոնք վտանգաւոր նախադէպ են ստեղծում: Ոչ մի ազգ չի կարող վստահել միջազգային պարտաւորութիւններին, եթէ համաձայնագրերը կամայականօրէն խախտւում են:

Եթէ օրէնքի փոխարէն, անօրինական գործողութիւնները պարտադրւեն ուժի միջոցով, ապա Անվտանգութեան խորհուրդը կը կանգնի իր հեղինակութիւնը կորցնելու ռիսկի առջեւ:

Այս իրավիճակը վնասում է ոչ միայն Իրանին, այլեւ միջազգային իրաւունքի եւ կոլեկտիւ անվտանգութեան ամբողջ համակարգին։

Եւրոպական եռեակը եւ Միացեալ Նահանգները կրում են այսօրւայ որոշման լուրջ հետեւանքների լիակատար պատասխանատւութիւնը։

Անտեսելով փաստերը, տարածելով կեղծ պնդումներ, խեղաթիւրելով Իրանի խաղաղ ծրագիրը եւ խոչընդոտելով դիւանագիտութիւնը՝ նրանք ակտիւօրէն եւ միտումնաւոր հող են հարթել վտանգաւոր սրման համար;

Ինչպէս ռազմական հարւածները չեն կարողացել հասնել իրենց յայտարարւած նպատակներին, այնպէս էլ այսպէս կոչւած «վերականգնման մեխանիզմը» կը ձախողւի։ Միակ լուծումը երկխօսութիւնն է։ Համատեղ գործողութիւնների համապարփակ ծրագիրը դա է ապացուցում։

Իրանը երբեք չի արձագանքում սպառնալիքներին կամ ճնշմանը։ Մենք արձագանքում ենք միայն յարգալից վերաբերմունքին:

Այսօրւայ որոշումը ոչնչացրել է Իրանի ժողովրդի կողմից Արեւմուտքի, մասնաւորապէս՝ Եւրոպական եռեակի խոստումների նկատմամբ մնացած վստահութիւնը։ Իրանի Իսլամական Հանրապետութիւնն իր արտաքին քաղաքականութիւնը կառուցում է իր ժողովրդի կամքի եւ զգացմունքների վրայ։ Հիմա Եւրոպական եռեակի եւ Միացեալ Նահանգների հերթն է շտկել իրենց ուղղութիւնը եւ իմաստալից քայլեր ձեռնարկել վստահութիւն ձեւաւորելու համար։

Միեւնոյն ժամանակ, մենք պէտք է հետեւենք այն բանին, ինչը յստակօրէն նշւած է միջազգային իրաւունքում եւ ՄԱԿ-ի կանոնադրութեան մէջ. որեւէ պարտաւորութիւն չի կարող առաջանալ անվաւեր ընթացակարգերից կամ Անվտանգութեան խորհրդում կոնսենսուսի բացակայութեան պայմաններում»,- յստակեցրել է Արաղչին: