Նոր ձեւաւորւող խորհրդարանը որպէս սերունդների վերելքի հանգրւան

Մարտի 1-ին, Իրանում 12-րդ գումարման Իսլամական խորհրդարանի ընտրութիւններն են: Նախորդ խորհրդարանի գործունէութիւնը գնահատել որպէս հայանպաստ գործունէութեան լաւագոյն շրջան տարակուսանքի արժանի է: Փաստը՝ արցախահայութեան Ցեղասպանութիւնն է երբ հարեւան Իրանի սահմանին գտնւող Արցախում հայերը ենթարկւեցին Ցեղասպանութեան, էթնիկ զտման, բայց մեր երկիրն այդպէս էլ համաչափ չմիջամտեց նաեւ իր համար անվտանգային լրջագոյն սպառնալիք հանդիսացող իրավիճակին:

Այնուամենայնիւ, 11-րդ գումարման խորհրդարանի գործունէութիւնը յատկապէս նշանաւորել կարելի է այն իմաստով, որ իրանահայութեան զոյգ պատգամաւորները կրկնակի ջանքեր գործադրեցին վերաշխոյժացնելու իրանահայութեան ազգային, մշակութային եւ քաղաքացիական կեանքը, եւ խորհրդարանական մանդատը փորձեցին ի սպաս դնել այդ օրակարգերին ծառայելու եւ իրանահայութեան շահերի պաշտպանութեան գործին:

Այստեղ յատկապէս չպէտք է մոռանալ կարեւոր այն քայլերը, որոնք կատարեցին նրանք Իրանի Իսլամական Հանրապետութեան եւ Հայաստանի Հանրապետութեան միջեւ կապերի խորացման, Արցախի ժողովրդի ինքնորոշման իրաւունքի հարցը բարձրաձայնելու, Սիւնիքի անվտանգութեան կարեւորութիւնը արծարծելու, օրէնսդրական կենսական եւ վարչական հարցերով իրանահայութեան իրաւունքների իրացման համար: Որպէս օրինակ, ժամանակին Արցախի Հանրապետութեան խորհրդարանի նախագահ Դաւիթ Իշխանեանի յղած նամակի փոխանցումը Իսլամական խորհրդարան, երբ, այժմ Բաքւի բանտերում ապօրինաբար գերեվարւած գործիչը յորդորում էր հարեւան խորհրդարանին ջանքեր գործադրել վերացնելու Լաչինի միջանցքի շրջափակումը: Խնդրանք, որի լուծման հարցով խորհրդարանն, այդպէս էլ չկատարեց իր առաքելութիւնը: Շաբաթներ անց սեպտեմբերի 20-ին, երբ արցախահայութիւնը ենթարկւում էր ժամանակակից աշխարհի անտարբերութեան հայացքի ներքոյ Ցեղասպանութեան, Արցախի անկման անտանելի դժւարին օրերին, խորհրդարանի ամբիոնից Սպահանի եւ հարաւային իրանահայութեան պատգամաւոր Ռոբերտ Բեգլարեանը ամենայստակ եւ կոշտ ելոյթով ներկայացրեց իրավիճակի օրհասականութիւնը այդ չափազանց ծանր օրերին: Այդ պահին իւրաքանչիւր իրանահայի հոգում մի պահ հպարտութեան լոյս առկայծեց, հաւատք հասունցաւ հզօր Իրանի դերակատարութեան մեծացման եւ Ցեղասպանութեան ահաբեկումը կանխարգելման ուղղութեամբ:

Պատմական այդ ելոյթը վերյիշելը հակառակ մեր կրած պարտութիւններին ու ապրած ցաւով տոգորւած օրերին գօտեպնդող է, եւ միեւնոյն ժամանակ, անհանգստնացնող երեւոյթ է որովհետեւ յաջորդիւ նաեւ առնչւում ես փաստի, որ յաջորդ գումարման խորհրդարանի պատգամաւորների շարքում բացակայելու է Ռոբերտ Բեգլարեանի նման ազգային վառ կերպարը:

Հետեւաբար մատները խաչած յուսալ է պէտք, որ 12-րդ գումարման Իրանի Իսլամական խորհրդարանում մեր պատգամաւորները նոյնաբովանդակ գործունէութիւն կը ծաւալեն եւ կը լծւեն հայութեան շահերի պաշտպանութեան գործնական քայլերի ձեռնարկմանը, ինչպէս եւ մեր նախորդ պատկառելի պատգամաւորները փորձեցին իրականացնել:

Ինչպիսի՞ օրակարգային կէտերով, առաջնահերթութեամբ, ինչպիսի՞ յաջորդականութեամբ պէտք է նորընտիր պատգամաւորները մուտք գործեն խորհրդարան, կարեւոր հարց է իհարկէ, որոնց պատգամաւորութեան թեկնածուները նախընտրական քարոզչութիւնների ընթացքում ներկայացրել են, սակայն, մասնաւորապէս այն պայմաններում, որ մենք հիմա յայտնւել ենք, կարեւոր է ընդգծւած շեշտադրումներ աւելացնել ծրագրերի էատարրը համարւող հայութեան ինքնութեան, հայկական պայքարի շահերի ապահովման այնպիսի օրակարգերին, որոնք առնչւում են համաշխարհային հայկական ցանցին եւ աշխարհում սփռւած մեր քոյրերի եւ եղբայրների համատեղ գոյապայքարին՝ ի շահ հայկական պետականութեան գոյութեան պահպանման, որովհետեւ, մենք կիսում ենք միեւնոյն չամօքւած կսկիծը, բայց նաեւ միեւնոյն եւ միասնական մաքառման վճռակամութիւնը, եւ յաջողութիւնների հասնելու տեսլականը:

Մեր բնօրրան Իրանի պատմութեան էջերը վկայում են, որ ինչպէս ենք անկեղծօրէն փորձել նպաստել երկրի առաջադիմութեանն ու այսօր ոչ միայն մեզ յուզում է աշխարհագրական այս տարածքում մեր կենսունակութեան խնդիրը, այլեւ սփիւռքահայութեան կարեւորագոյն համայնքներից մէկի զարգացման եւ Հայաստանի Հանրապետութեան սահմանակից երկրի, դաշնակից-հարեւան պետութեան հզօրացման օրակարգի լիարժէք սպասարկման գործողութիւնները:

Հետեւաբար, այս նպատակների իրականացման ուղղութեամբ խորհրդարանը անհրաժեշտ է դիտարկել որպէս աջակցութեան եւ հիմնական նպատակների ծառայութեան լուրջ հարթակ:

Այսինքն, պատմութեան տւեալ հանգրւանում իրանահայութեան երկու մանդատները յատկապէս հայանպաստ խնդիրները եւ համայնքային առաջընթացի հարցերը բարձրացնելուն ծառայեցմանը զուգահեռ նաեւ հայկական արդար եւ չլուծւած Դատի խնդիր ունեն, առաքելութիւն՝ արծարծելու հարեւան պետութեան գոյատեւման վտանգւածութեան խնդիրը:

Չպէտք է մոռանալ նաեւ, որ այսօր առաւել բարդ իրողութեան դէմ յանդիման ենք երկրում նախորդ տարի ստեղծւած իրավիճակի հետեւանքով. մտաբերենք, որ քաղաքացիների շարքերում կան մարդիկ, որոնք նոյնիսկ չեն ցանկանում մասնակցել ընտրութիւններին:

Ինչ խօսք. նրանց շահերը եւս պէտք է պաշտպանել, գոյութիւնը եւս պէտք է յարգել, նրանց կարծիք ունենալու իրաւունքը եւս պէտք է հաշւի առնել, փորձել խօսել, համոզել, բայց կարծում եմ մենք պարտաւորութիւն ու պարտականութիւն ունենք այս օրերին ոչ թէ միանալ նման կրաւորական, անատամ բոյկոտներին ու դիրքորոշումներին, այլ՝ միանալ հայութեան համայնքային եւս մէկ գործընթացի, եւ այդպիսով՝ համազգային պայքարին:

Միացում միմեանց, միացում յանուն միութեան, միացում յանուն Իրանի Իսլամական Հանրապետութեան եւ Հայաստանի Հանրապետութեան, միացում յանուն միասնականութեան, որովհետեւ հէնց մեր միասնութեան մէջ է, որ կարելի է ստեղծել ուժ, կամք, իրական փոփոխութիւններ իրականացնելու, եւ հէնց մեր միասնութիւնն է, որ կը դառնայ իրական պատնէշ հայութեան գոյութեան ոչնչացումը ցանկացողների դէմ, որոնք ձգտում են կազմաքանդել ու մասնատել ե՛ւ Իրանը, ե՛ւ Հայաստանը, եւ պարզապէս հայութեան համաշխարհային ցանցի հնարաւորութիւնները:

Հետեւաբար, անտեսել է պէտք ոչ հայկական օրակարգերը սատարող շարժումները, անտեսել է պէտք Իրանի ազգային անվտանգութիւնը հարցականի տակ տանող ցանկացած գործողութիւն եւ կարեւոր է մասնացկել ընտրութիւններին, մասնակցել, որպէսզի փաստենք պաշտպանն ենք մեր ազգային գոյապայքարի, իրաւունքների:

ՍԻՒՆԷ ՖԱՐՄԱՆԵԱՆ