Վարդան Դաւթեանի անմոռաց յիշատակին…
Վարդանին գիտէի դեռ նախքան «ԱԼԻՔ»-ում միասին աշխատակցելը։
Նա ազգային առաջնորդարանում պաշտօնավարելուն զուգահեռ, նաեւ համակարգում էր Թեհրանի եւ հիւսիսային իրանահայութեան վաստակաշատ պատգամաւոր, ճրտգ.-ֆիզիկոս Վարդան Վարդանեանի եւ համատեղութեան կարգով նաեւ Սպահանի եւ հարաւային իրանահայութեան պատգամաւոր Արտաւազդ Բաղումեանի թէ՛ պետական տարբեր կառոյցներին, եւ թէ՛ հանրութեանը առնչւող տարատեսակ խնդիրները։ Ազգային առաջնորդարանի «ՅԱՐԱԲԵՐԱԿԱՆ»-ի նոյն գրասենեակն, հետագային՝ հոգելոյս դոկտ. Լեւոն Դաւթեանի պատգամաւորութիւնից սկսեալ պաշտօնապէս դարձաւ Թեհրանի եւ հիւսիսային իրանահայութեան յաջորդական պատգամաւորների գրասենեակը։
1992 թ. ամռանը, երբ սկսեցի պաշտօնավարել «ԱԼԻՔ»-ի խմբագրութիւնում, մերթընդմերթ հանդիպում էի թերթում լոյս տեսնող Վարդանի յօդւածներին։ Հետագային, սակայն, իմացայ, որ ինքն դեռեւս քաջակորով Խալաթեանի խմբագրապետութեան ժամանակ, գրաշարութեանը զուգահեռ՝ յօդւածներ ու զանազան նիւթեր է հեղինակել օրաթերթի էջերում…
Յօդւածներից բացի, Վարդանը համով-հոտով բանաւոր յուշերի շտեմարան էր, երբ թէ՛ 1979 թ. Յեղափոխութեան օրերի գործադուլի դիմած «ԱԼԻՔ»-ի, եւ թէ՛ յատկապէս 8-ամեայ պարտադրեալ պատերազմի ուշագրաւ իրադարձութիւնների մասին էր պատմում։ Եւ հէնց որպէս «Յարաբերական»-ի գրասենեակի պատասխանատու՝ քիչ չեղան ի վնաս Վարդանի՝ հոգե-մտաւոր ծանրագոյն ճնշումները, որոնք նա անձնւիրաբար դիմագրաւում էր՝ իւրաքանչիւր ՀԱՅ ՆԱՀԱՏԱԿ-ի յայտնաբերման գործում…
Հնարաւորութիւն եմ ունեցել նաեւ ես՝ այդ յուշերի ծալքերին անմիջականօրէն ծանօթանալու, երբ միասին «ԱԼԻՔ» էինք ներկայացնում մամլոյ փառատօներին։ Այցելուների մօտ յատկապէս տպաւորիչը, Վարդանի՝ հայոց եկեղեցու եւ առհասարակ քրիստոնէութեան հաւատամքի մասին լուսաբանումներն էին։ Ի դէպ՝ նրա յարաբերական հմտութիւնների շնորհիւ էլ «ԱԼԻՔ»-ի տաղաւարը երկու տարի անընդմէջ յաղթող ճանաչւեց մամլոյ փառատօնում։
Լրագրողի ձիրքը, սակայն, Վարդանի մօտ արտայայտւում էր ինչպէս օրինաչափ, այնպէս էլ յաճախ՝ սուր ոճի կիրառմամբ։ Այդ ոճը յաճախ մտքերի բախման պատճառ էր հանդիսանում թէ՛ խմբագրութեան անձնակազմի, եւ թէ՛ յատկապէս յօդւածի հեղինակի, այսինքն՝ Վարդանի ու օրւայ գլխ. խմբագրի միջեւ։ Մի երեւոյթ, որ ըստ էութեան բնական էր եւ օրինաչափ։
Մեր աւագ լրագրող Վարդանի հեղինակած «360+5» լոգոյով ամենշաբաթեայ սիւնակի յօդւածներում սպասելիօրէն յաճախ էի հանդիպում այդ նոյն սուր բառապաշարին։ Բարեբախտաբար՝ կարճ հեռախօսային զրոյցի արդիւնքում ստացւում էր թէ՛ հոմանիշ բառը, եւ թէ՛ չէր խաթարւում արտայայտած մտքի իմաստային նշանակութիւնը։ Ինքն նաեւ բարեհամբոյր բաւարարւածութեամբ էր ընդունում յօդւածի թէ՛ բառային եւ թէ՛ ոճաբանական փոփոխութիւնների մասին առաջարկութիւնները, որով էլ համագործակցութիւնն ընթանում էր ընկերական փոխըմբռնման մթնոլորտում։
Ահաւասիկ, Ազգային գաղափարախօսութեան կրող ու դրանով մինչեւ վերջ առաջնորդւող մեր սիրելի Վարդանի դառնաղէտ ու վաղաժամ մահւան քառասնօրեակին մնում է մեզ՝ եւս մէկ անգամ ցաւակցել իր սիրասուն ընտանիքին ու յատկապէս կեանքի ընկերոջ՝ Ալիսին, վստահ լինելով, որ Վարդանի բարի համբաւը յետնորդների ու նրան մշտապէս յիշողների մօտ մխիթարութեան ու սփոփանքի ջինջ զգացմունքներ է վերարթնացնելու։
ՅԻՇԱՏԱԿԴ ՄՇՏԱՎԱՌ՝ ՆՆՋԻ՛Ր ԽԱՂԱՂՈՒԹԵԱՄԲ…
Դ. Մ.