Nature. Կարագը բուսական իւղով փոխարինելը բարելաւում է սրտի առողջութիւնը

Չալմերսի տեխնոլոգիական համալսարանի (Շւեդիա) եւ Գերմանիայի մարդու սննդի ինստիտուտի գիտնականները պարզել են, որ չհագեցած ճարպերով (բուսական իւղերով) հարուստ մթերքների օգտին կարագից խուսափելը նւազեցնում է սիրտ-անօթային հիւանդութիւնների եւ 2-րդ տիպի շաքարախտի զարգացման հաւանականութիւնը: Հետազօտութեան արդիւնքները հրապարակւել են Nature Medicine ամսագրում։

Հետազօտութեանը մասնակցել է 113 մարդ։ 16 շաբաթւայ ընթացքում մի խումբը սնւել է յագեցած կենդանական ճարպերով հարուստ սննդակարգով, իսկ միւս խումբը՝ բուսական ծագման չհագեցած ճարպերով:

Հագեցած ճարպերն ունեն ամուր խտութիւն եւ հիմնականում կենդանական ծագում ունեն։ Դրանք հանդիպում են խոզի ճարպի, նրբերշիկի, պանրի, սերուցքի, կաթի, կարագի, ինչպէս նաեւ որոշ բուսական մթերքների՝ արմաւենու եւ կոկոսի իւղերի մէջ։ Չհագեցած ճարպերը ստացւում են բուսական նիւթերից՝ կանճրակից, արեւածաղկից, կտաւատից։

Գիտափորձն աւարտելուց յետոյ գիտնականները լաբորատոր հետազօտութիւնների համար արեան նմուշներ են վերցրել մասնակիցներից եւ սկսել հետեւեալ կամաւորներից։ Մի քանի տարւայ ընթացքում հետազօտողները գրանցել են սրտանօթային հիւանդութիւնների եւ շաքարախտի աւելի ու աւելի շատ նոր դէպքեր: Պարզւել է, որ այն մարդիկ, որոնք աւելի շատ էին օգտագործում բուսական ծագմամբ չհագեցած ճարպեր պարունակող մթերքներ, աւելի հազւադէպ էին ունենում այդ պաթոլոգիաները, քան նրանք, ովքեր նախընտրում էին հագեցած ճարպերը:

Գիտնականները բացատրել են, որ առողջ բուսական իւղերի օգտագործումը (ձիթապտղի, կտաւատի սերմեր) օգնում է բարելաւել արեան լիպիդային (ճարպային) պրոֆիլը: Լիպիդային պրոֆիլը որոշւում է տրիգլիցերիդների, ընդհանուր խոլեստերինի եւ տարբեր խտութեան լիպոպրոտեինների խոլեստերինի մակարդակով: Օրգանիզմում այս միացութիւնների նորմալ խտութիւնների դէպքում նւազում է աթերոսկլերոզի, հիպերտոնիայի եւ սրտային ու անօթային հիւանդութիւնների այլ գործօնների զարգացման հաւանականութիւնը։

News.am