Ուսումնասիրութիւն. Աշխարհում ֆիզիկական ակտիւութեան կրճատման միտում է նկատւում

Ֆիզիկապէս ակտիւ մարդիկ ոչ վարակիչ հիւանդութիւնների զարգացման աւելի ցածր հաւանականութիւն ունեն, աւելի լաւ են պահպանում քաշը եւ հոգեկան առողջութիւնը, ինչպէս նաեւ աւելի լաւ ճանաչողական եւ ֆիզիկական գործառոյթներ են դրսեւորում: Առողջապահութեան համաշխարհային կազմակերպութեան (ԱՀԿ) ամենավերջին ուղեցոյցները խորհուրդ են տալիս մեծահասակներին շաբաթական 150 րոպէ կամ աւելի չափաւոր ինտենսիւութեամբ վարժութիւններ կատարել կամ առնւազն 75 րոպէ զբաղւել ակտիւ գործունէութեամբ:

Առողջապահութեան համաշխարհային ասամբլեան (ԱՀԱ) նպատակ է դրել մինչեւ 2030 թւականը 15%-ով կրճատել անբաւարար ֆիզիկական ակտիւութեան յարաբերական տարածւածութիւնը:

Գիտնականները հետազօտութիւն են անցկացրել՝ պարզելու, թէ, արդեօ՞ք, երկրները կարող են հասնել ֆիզիկական ակտիւութեան այս նպատակային ցուցանիշներին մինչեւ 2030 թւականը:

Հետազօտութեան արդիւնքները հրապարակւել են The Lancet Global Health ամսագրում:

Հետազօտութեան մէջ ներառւած են 197 երկրներից 163-ում անցկացւած 507 հարցումների տւեալները՝ ընդգրկելով աշխարհի բնակչութեան 93%-ը: Հարցումների մեծամասնութիւնը (452) ներկայացւած է ազգային մակարդակով, բարձր ընդգրկւածութեամբ այնպիսի տարածաշրջաններում, ինչպիսին բարձր եկամուտ ունեցող Ասիա-Խաղաղովկիանոսեան շրջանն է, Ովկիանիան եւ Հարաւային Ասիան, եւ աւելի ցածր ընդգրկւածութեամբ՝  Սահարայից հարաւ աֆրիկեան երկրներում (բնակչութեան ընդգրկումը կազմել է 61,5%):

Վերլուծութիւնը ցոյց է տւել, որ 2022 թւականին ամբողջ աշխարհում չափահասների գրեթէ մէկ երրորդը անբաւարար ֆիզիկական ակտիւութիւն է դրսեւորել, իսկ գլոբալ տարածւածութիւնը կազմել է  31,3%: Ամենաբարձր տարածւածութիւնը նկատւել է բարձր եկամուտ ունեցող Ասիա-Խաղաղովկիանոսեան եւ Հարաւային Ասիայի տարածաշրջաններում, մինչդեռ ամենացածրը գրանցւել է Ովկիանիայում եւ Սահարայից հարաւ գտնւող աֆրիկեան երկրներում: Կանանց շրջանում այդ ցուցանիշն աւելի բարձր է եղել (33,8%), քան տղամարդկանց մօտ (28,7%)՝ ընդորում զգալի տարբերութիւններ են նկատւել կախւած երկրից եւ տարածաշրջանից։ Պարզւել է նաեւ, որ ֆիզիկական ակտիւութեան անբաւարար մակարդակը առաւել տարածւած է աւելի մեծ տարիքային խմբերում:

2010-ից 2022 թւականների ժամանակահատւածում  դիտարկւած միտումները վկայել են հիւանդութիւնների տարածւածութեան աճ ամբողջ աշխարհում, ընդ որում ամենակտրուկ աճը դիտւել է Ասիա-Խաղաղովկիանոսեան եւ Հարաւային Ասիայի տարածաշրջանների բարձր եկամուտ ունեցող երկրներում: Եթէ ​​ներկայիս միտումները պահպանւեն, ապա, ըստ կանխատեսումների, մինչեւ 2030 թւականը տարածւածութիւնը կը հասնի 34,7%-ի, ինչը քիչ հաւանական է դարձնում հիւանդացութիւնը 15%-ով կրճատելու գլոբալ նպատակը:

2022 թւականին ամբողջ աշխարհում չափահաս բնակչութեան գրեթէ մէկ երրորդը (31,3%; 1,8 միլիարդ մարդ) ֆիզիկապէս անբաւարար ակտիւ է եղել, ինչը զգալիօրէն աւելի է, քան 2000 թւականի 23,4%-ը (900 միլիոն): Այս միտումը հակասում է 2030 թւականի համաշխարհային նպատակին՝ 2010 թւականի համեմատ ոչ ակտիւ  մակարդակը 15%-ով կրճատելը։

Ընդորում կանայք եւ 60 տարեկանից բարձր մարդիկ ակտիւ չլինելու առաւել բարձր ցուցանիշներ են դրսեւորել, որոնք տարբերւում են ըստ երկրների եւ տարածաշրջանների:

News.am Medicine