Շինարարական ի՞նչ աշխատանքներ են ընթանում Ամբերդի ամրոցում
ԱԺ նախկին պատգամաւոր Նայիրա Զոհրաբեանը Ամբերդում է։ Նա ֆէյսբուքեան ուղիղ Facebook.com ասում է, որ ահազնագեր է ստացել՝ Ամբերդում վերանորոգման շինարարական աշխատանքներ են ընթանում։
«Որքան հասկացայ՝ նպատակը հիմքերի ամրակայումն է։ Քարերի արանքից դարերի կուտակւած հողաշերտը մաքրում են։ Հիմնական նպատակն է հասնել հիմքերին, որ հիմքերից ամրացնելով բարձանալ, այլապէս մի քանի տարի անց կը քանդւի»,-ասում է Ն. Զոհրաբեանը։
Ամբերդ ամրոցի կառուցման տեղը ընտրւել է հին եւ միջնադարեան Հայաստանում ընդունւած ամրոցաշինութեան սկզբունքների համաձայն: Եռանկիւնաձեւ հրւանդանը, որի վրայ գտնւում է ամբողջ բերդաքաղաքը, երեք կողմից շրջապատւած է անդնդախոր ձորերով:
Ամբերդի հիմնադրման ստոյգ ժամանակաշրջանը յայտնի չէ: Որոշ գիտնականներ այն վերագրում են կիկլոպեան, ոմանք էլ` ուրարատական եւ վաղմիջնադարեան ժամանակաշրջաններին: Պեղումների եւ պատմահնագիտական ուսումնասիրութիւնների հիման վրայ Ամբերդ ամրոցը թւագրւում է X-XIII դդ.:
Ըստ պատմական աղբիւրների Ամբերդի շինարարութիւնը սկսւել է VII-րդ դ. Կամսարական իշխանների կողմից: X դ. պատկանել է Պահլաւունի իշխաններին եւ եղել Բագրատունեաց թագաւորութեան կարեւոր ռազմապաշտպանական-յենակէտերից մէկը, որն իր բնական դիրքով ու պաշտպանական կառուցւածքներով անառիկ ամրոցի համբաւ է ունեցել: Նրան էր վերապահւած Անի քաղաքի պաշտպանողական օղակի պատասխանատու դերերից մէկը:
Հետագայում Ամբերդն անցել է Զաքարեաններին, այնուհետեւ Վաչուտեաններին, որոնց օրօք այն դարձել է այդ իշխանական տան վարչական կենտրոնը:
hushardzan.am-ից տեղեկանում ենք, որ «Ամբերդ ամրոց» պատմամշակութային արգելոցն ընդգրկում է հետեւեալ ճարտարապետական կառոյցները. միջնաբերդը կամ իշխանական դղեակը եւ դղեակի մուտքը, պարիսպները, Արքաշէնի եւ Ամբերդաձորի դարպասները, Կաթողիկէ Վահրամաշէն եկեղեցին (1026 թ.), մատուռը, ձիթհանը, խմելու ջրի ցանցն ու ջրամբարները, բաղնիքը (X-XI դդ.), գաղտնուղիները եւ այլ շինութիւններ ամրոցի ներսում: