Շաքարի հանրայայտ փոխարինիչը կարող է վնասել ուղեղի անոթների առողջութիւնը

Կոլորադոյի համալսարանի ամերիկացի հետազօտողները պարզել են, որ շաքարի փոխարինիչ էրիթրիտոլը կարող է լուրջ սպառնալիք ներկայացնել ուղեղի արեան անօթների առողջութեան համար: Աշխատանքը հրապարակւել է Journal of Applied Physiology (JAP) (JAP):

Ուղեղի բջիջների վրայ էրիտրիտոլի ազդեցութիւնը մոդելաւորելիս պարզւել է, որ նիւթը զգալիօրէն մեծացնում է օքսիդատիւ ստրեսը՝ 75 տոկոսով՝ վերահսկիչ խմբի համեմատ, հաղորդել է Planet Today-ը: Նկատւել է նաեւ ազոտի օքսիդի սինթեզի 20 տոկոսով նւազում, ինչը կարեւոր է նորմալ անօթների լայնացման համար: Միաժամանակ, աւելացել է արեան անօթները նեղացնող նիւթերի արտադրութիւնը, իսկ արեան մակարդուկների լուծարման գործընթացը խաթարւել է։ Այս ամէնը նախադրեալներ է ստեղծում ուղեղային շրջանառութեան վատթարացման եւ ինսուլտի ռիսկի բարձրացման համար։

Փորձի մէջ օգտագործւած էրիտրիտոլի կոնցենտրացիան համարժէք է մէկ քաղցրացւած ըմպելիքում յայտնաբերւած կոնցենտրացիային: Չնայած ուսումնասիրութիւնը կատարւել է in vitro՝ բջջային կուլտուրաների, այլ ոչ թէ կենդանի օրգանիզմների վրայ, արդիւնքները մտահոգութիւններ են առաջացնում գիտնականների շրջանում: Իրական պայմաններում էրիտրիտոլի ազդեցութիւնը գնահատելու համար անհրաժեշտ են հետագայ կլինիկական փորձարկումներ:

Էրիտրիտոլը լայնօրէն օգտագործւում է սննդի արդիւնաբերութեան մէջ, հիմնականում շաքարախտով հիւանդների եւ կետոդիետա պահողների համար նախատեսւած «դիետիկ» մթերքներում: Այն հանդիպում է աղանդերի, մաստակի, գազաւորւած ըմպելիքների եւ «շաքար չպարունակող» պիտակով այլ մթերքների մէջ: Այն ընկալւում է որպէս շաքարի աւելի անվտանգ այլընտրանք, քանի որ չի բարձրացնում արեան մէջ գլիւկոզի մակարդակը:

Սակայն ապացոյցները ենթադրում են, որ դրա կենսաբանական ազդեցութիւնը կարող է թերագնահատւած լինել: 2023 թ. մէկ այլ ուսումնասիրութիւն ցոյց է տւել, որ արեան մէջ էրիտրիտոլի աւելի բարձր մակարդակ ունեցող մարդիկ հակւած են եղել սիրտ-անօթային բարդութիւնների: Դեռեւս պարզ չէ՝ կա՞յ արդեօք անվտանգ սպառման շեմ, եւ արդեօ՞ք կան տարբերութիւններ արձագանքի մէջ անօթային հիւանդութիւնների նկատմամբ նախատրամադրւածութիւն ունեցող մարդկանց մօտ:

Սպառողների համար սա նշանակում է, որ պէտք է աւելի մեծ ուշադրութիւն դարձնել սննդամթերքի բաղադրիչներին եւ խորհրդակցել բժշկի հետ, եթէ նրանք ունեն քրոնիկական հիւանդութիւններ: Մասնագէտները նաեւ նշել են բոլոր սննդային յաւելումների, նոյնիսկ «բնական» եւ «անվտանգ» համարւողների, անվտանգութեան համապարփակ գնահատման կարեւորութիւնը:

News.am