Արաբիկա սուրճի բոված հատիկների մէջ հզօր հակադիաբետիկ մոլեկուլներ են յայտնաբերւել

Գիտնականները արաբիկա սուրճի բոված հատիկներում յայտնաբերել են կոֆէինի դիտերպենային եթերների երեք նոր ածանցեալներ, որոնք շաքարի մակարդակն արեան մէջ իջեցնելու հզօր յատկութիւն ունեն։

Հետազօտութեան արդիւնքները հրապարակւել են Beverage Plant Research ամսագրում։

Այս նիւթերը, որոնք անւանւել են կաֆալդեհիդներ A, B եւ C, զգալի ակտիւութիւն են ցուցաբերել α-գլիւկոզիդազ ֆերմենտը ճնշելու գործում, որը մարսում է ածխաջրերը (դրանց IC₅₀-ի արժէքները նոյնիսկ աւելի լաւ էին, քան ստանդարտ ակարբոզ դեղամիջոցի մօտ)։ Հետազօտողները կիրառել են ճշգրիտ մեթոդ՝ համատեղելով ՅՄՌ սպեկտրոսկոպիան եւ զանգւածային սպեկտրոմետրիան (LC-MS/MS), ինչը թոյլ է տւել յայտնաբերել եւ բնութագրել այդ միացութիւնները բոված կոֆէինի հատիկների բաղադրիչների բարդ խառնուրդում։ Ընդ որում՝ օգտագործւել է էկոլոգիապէս մաքուր ռազմավարութիւն, որը խուսափել է չափազանց բարդ քրօմատոգրաֆիայից, նւազեցրել է լուծիչների ծախսը եւ ժամանակային ծախսերը։

Բացի երեք կաֆալդեհիդների հիմնական յայտնաբերումից, նմուշներում գտնւել են եւս երեք հազւագիւտ եթերային միացութիւններ՝ մագարիկի, օկտադեցենաթթւի եւ նոնադեկանաթթւի եթերներ, որոնք նոյնպէս ակտիւութիւն են ցուցաբերել α-գլիւկոզիդազի դէմ։ Կառուցւածքային նոյնականացումն իրականացւել է 1D եւ 2D-ՅՄՌ, ինչպէս նաեւ բարձր լուծաչափութեան զանգւածային սպեկտրոմետրիայի (HRESIMS) միջոցով։

Կարեւոր է նշել, որ մինչ այդ սուրճում արդէն յայտնի էին դիտերպենային այլ ակտիւ միացութիւններ՝ կաֆեստոլը եւ կաւէոլը, որոնք ունեն հակաքաղցկեղային եւ հիպոգլիկեմիկ յատկութիւններ։ Սակայն սուրճի բաղադրութեան բարդութեան պատճառով վաղուց առկայ է եղել նոր ակտիւ մետաբոլիտներ յայտնաբերելու հարցը։

Այս ուսումնասիրութեամբ յայտնաբերւած միացութիւնները ոչ միայն ընդլայնում են սուրճի կենսաբանօրէն ակտիւ ներուժի մասին պատկերացումները՝ որպէս ֆունկցիոնալ մթերք, այլեւ ցուցադրում են ժամանակակից անալիտիկ մեթոդների բարձր արդիւնաւէտութիւնը, որոնք համատեղում են սպեկտրոսկոպիան, զանգւածային սպեկտրոմետրիան եւ ակտիւութեանն ուղղւած մօտեցումները։ Նման ինտեգրւած մօտեցումը թոյլ է տալիս արագացնել նպատակային մետաբոլիտների որոնումն ու առանձնացումը սննդամթերքներում՝ հետազօտութիւնները դարձնելով աւելի կայուն եւ ռացիոնալ։

Նորայայտ կաֆալդեհիդներ A, B եւ C միացութիւնների համալիրը, լրացուցիչ եթերային միացութիւնների հետ մէկտեղ, հեռանկարներ է բացում սուրճը որպէս ածխաջրերի նիւթափոխանակութեան վրայ ազդելու ունակ ֆունկցիոնալ բաղադրիչների աղբիւր օգտագործելու համար։ Սակայն հնարաւոր թերապեւտիկ կամ սննդային ազդեցութիւնները գնահատելու համար անհրաժեշտ են հետագայ ուսումնասիրութիւններ՝ ինչպէս կենսամատչելիութեան եւ անվտանգութեան, այնպէս էլ սպառւող ըմպելիքներում դրանց կոնցենտրացիայի վերաբերեալ։

News.am