Արմէն Պետրոսեան. «Իսրայէլա-պաղեստինեան պատերազմին Իրանի ներգրաււածութեան մասին յայտարարութիւնները մեծապէս քարոզչական բնոյթ են կրում»

«ԱԼԻՔ» – Իսրայէլա-պաղեստինեան հակամարտութեան սրման առաջին ժամերից սկսած իրանական լրատւամիջոցները տարածաշրջանում Իսրայէլի եւ Ադրբեջանի միջեւ եղած յարաբերութիւնների կործանարար հետեւանքները բացայայտող նոր հրապարակումներ կատարւեցին, մասնաւորապէս իրանական ԻՌՆԱ գործակալութիւնը ծաւալուն յօդւած հրապարակեց եւ անդրադարձաւ Ադրբեջանին զինելու իսրայէլական քաղաքականութեան հետեւանքներին եւ Արցախի անկման ուղղութեամբ դրա ազդեցութեանը:  Շեշտւեց, որ Թէլ Աւիւի նաւթի 65 տոկոսն ապահովում է Բաքուն, իսկ Ադրբեջանի սպառազինութեան ներմուծման ծաւալների աւելի քան 60 տոկոսը կազմում է իսրայէլական զինամթերքը: Արաբագէտ Արմէն Պետրոսեանի հետ զրոյցում փորձեցինք պարզել Պաղեստինեան ՀԱՄԱՍ շարժման յարձակումները կապւա՞ծ են արդեօք ազդեցութեան հէնց տւեալ հարթութեանը:

Արմէն Պետրոսեանը նախ արձանագրեց, որ աննախադէպ էր ՀԱՄԱՍ-ի յարձակման ծաւալները, եւ այն վերջին 50-տարիներին տեղի ունեցած ամենալայնածաւալ յարձակումն էր:

«Անհրաժեշտ է արձանագրել, որ սովորաբար պաղեստինեան խմբաւորումների ակտիւացումը, իրանական մեդիա դաշտում ներկայացւել է Իսրայէլին իրանական պատասխան գործողութեան ներկայացման տրամաբանութեան  ներքոյ, այսինքն իրանական մեդիայի արձագանգը կարեւոր է դիտարկել քարոզչական այդ հարթութիւնում: Որովհետեւ, զուգահեռաբար տեսնում ենք, թէ ինչպէս է խորանում եւ զարգանում Ադրբեջան-Իրան յարաբերութիւնները եւ կողմերը բաւականաչափ ակտիւ քայլեր են նախատեսում տարբեր համատեղ ծրագրերի իրականացմամբ, եւ զուտ այդ համատեքստում, Իրանը Իսրայէլի դէմ ուղղակի գործողութիւնների չի գնում»,- նշեց նա:

Ինչ վերաբերում է պաղեստինեան «դիմադրութեան» շարժման տարածաշրջանային աջակիցների՝ Լիբանանի, Եմէնի, Սիրիայի եւ Իրաքի ուժերի պատերազմին միանալու ՀԱՄԱՍ-ի կոչերին, եւ պատերազմի ընդլայնման հնարաւորութեանը, ապա, Պետրոսեանը շեշտեց, որ Իսրայէլը, Լիբանանի նկատմամբ կանխարգելիչ գործողութիւններ է իրականացրել, որի նպատակն է թոյլ չտալ կամ կանխել Լիբանանի հնարաւոր միջամտութիւնը, որովհետեւ Լիբանանի հնարաւորութիւնները շատ աւելի մեծ են, չնայած այդ երկրում առկայ տնտեսական, քաղաքական եւ հասարակական խորը ճգնաժամին, իսկ «Հեզբօլլահ»-ի միջամտութիւնը կարող է կտրուկ բարդացնել իրավիճակը:

«Թէեւ, բաւականաչափ բարդ է կանխատեսելը, թէ արդեօք ռազմական գործողութիւնների մասշտաբները կընդլայնւե՞ն, թէ՝ ոչ, բայց կարելի է շեշտել, որ իսրայէլական կողմը փորձելու է շատ աւելի պատժիչ եւ լայնամասշտաբ գործողութիւններ իրականացնել: Օրինակ, դեռ նախօրէին իսրայէլական բանակը «երկաթէ սրեր» օդային անւանումով գործողութիւն է սկսել եւ կարելի է առանձնացնել, որ պաղեստինցիների կողմից ազատագրւած տարածքները, իսրայէլցիները այսօր յետ են վերցրել»,- նշեց նա:

Արմէն Պետրոսեանի խօսքով՝ պաղեստինեան տարբեր խմբաւորումների եւ Իսրայէլի միջեւ բաւականաչափ յաճախ հրահրւող հակամարտութիւնը նաեւ սրւել է այս տարւայ ընթացքում, այսինքն այն նորութիւն չէ եւ պարբերական բնոյթ է կրում, եւ ամէն անգամ նման բախումների ընթացքում կոչ է արւում «դիմադրութեան» շարժման մասնակիցներին ակտիւանալ:

Խօսելով այդ շարժման կարեւոր դերակատարների մասին, Արմէն Պետրոսեանը նշեց, որ ներպաղեստինեան խմբաւորումները,   «Հեզբօլլահ»-ը, Սիրիայի տարբեր ուժերը, Եմէնի «Անսարօլլահ» խմբաւորումը, աջակցում են «դիմադրութեան» շարժմանը, բայց այս պարգայում ակնկալել, որ այդ մասշտաբի զօրաշարժ է լինելու, այդքան էլ հնարաւոր չէ:

Արաբագէտի խօսքով՝ Իրան-Սաուդական Արաբիա յարաբերութիւնների կարգաւորմամբ, նաեւ քիչ կանխատեսելի է, որ Եմէնի «Անսարօլլահ» խմբաւորումը միանայ Պաղեստինի ՀԱՄԱՍ խմբաւորմանը, ինչպէս նաեւ Սիրիայի վերջին շրջանի անկայունութեան պայմանները հաշւի առնելով, դժւար թէ սիրիական կողմից միջամտութիւն լինի ՀԱՄԱՍ-Իսրայէլ դիմակայութեանը:

«Իրանի վերաբերեալ անհրաժեշտ է արձանագրել, որ ընդհանուր առմամբ, որքան փորձ է կատարւել Իրանի ներգրաււածութեան մասին եւս խօսել, այնուամենայնիւ, անհրաժեշտ է չմոռանալ, որ Իրանը ՀԱՄԱՍ-ին մշտապէս աջակցել է տեխնոլոգիայով, հրթիռաշինութեան, անօդաչուների եւ այլնի միջոցով: Իրանի հովանաւորութեամբ տեխնոլոգիաները, որոնք առկայ են Գազայի հատւածում դրանք Պաղեստինեան ՋԻՀԱԴ խմբաւորմանն է պատկանում: Այսինքն, այս յարձակումը իրականացել է ՀԱՄԱՍ-ի կողմից առանց իսլամական ջիհադի ներգրաււածութեան, այս պայմաններում, անհրաժեշտ է արձանագրել, որ Իրանի ներգրաււածութիւնը այդ գործողութիւններին առաւելապէս քարոզչական նպատակ է հետապնդում, Իրանին հերթական անգամ թիրախաւորելու նպատակով: Կարծում եմ Իրանն այս պահին պատրաստ չէ նման ռազմական առճակատման մէջ մտնել: Այլ հարց է, որ այս գործողութիւնը բխում է Իրանի շահերից, նախ պայմանաւորւած ներիսրայէլական հնարաւոր ճգնաժանով, եւ Իսրայէլ-Սաուդական Արաբիա յարաբերութիւնների կարգաւորման գործօնով»,- նշեց նա:

ՍԻՒՆԷ ՖԱՐՄԱՆԵԱՆ