Վեհափառ Հայրապետ. «Մարտնչել Սուրբ Էջմիածնի դէմ նշանակում է մարտնչել հայոց ինքնութեան, գոյութեան դէմ, հարւած հասցնել պետականութեանը»

«ԱԼԻՔ» – «Պատմական անբեկանելի ճշմարտութիւն է՝ մարտնչել Սուրբ Էջմիածնի դէմ նշանակում է մարտնչել հայոց ինքնութեան եւ գոյութեան դէմ, հարւած հասցնել հայոց պետականութեանը եւ հայ կեանքը պարպել ազգային ու հոգեւոր բովանդակութիւնից։ Սուրբ Էջմիածնի առաքելութիւնը արժէզրկելու որեւէ քայլ՝ նշանակում է փորձել տկարացնել մեր ազգին, խարխլել հիմերը անկախ ու ինքնիշխան կեանքի, որի ջատագովն ու պաշտպանն է Հայոց Եկեղեցին»: Երէկ՝ սեպտեմբերի 29-ին, Մայր Տաճարի վերաօծման առիթով իր պատգամում ասել է Ն․Ս․Օ․Տ․Տ․ Գարեգին Բ Ամենայն Հայոց կաթողիկոսը:

Ստորեւ ներկայացնում ենք Վեհափառ Հայրապետի պատգամը՝ ամբողջութեամբ:

«Յանուն Հօր եւ Որդւոյ եւ Հոգւոյն Սրբոյ. ամէն։

«Տեղիդ յորում կաս դու ի դմա՝ երկիր սո՛ւրբ է»

«Սուրբ է այն տեղը, ուր կանգնած ես» (Ելից 3․5)։

Սիրելի բարեպաշտ ժողովուրդ,

Տիրոջ ողորմած կամքով միասնական աղօթակցութեամբ կատարեցինք Քրիստոսահիմն Մայր Տաճարի վերաօծման արարողութիւնը։ Փառք եւ գոհութիւն ենք մատուցում Ամենակալին, որ նորոգութեան երկար աշխատանքներից յետոյ այլեւս ամրակայւած ու բարեզարդւած եւ այսօր նոր միւռոնով վերաօծւած Մայր Տաճարը վերստին իր դռներն է բացում հայաստանաբնակ եւ աշխարհասփիւռ մեր հաւատաւոր զաւակների, ուխտաւորների եւ այցելու հիւրերի առջեւ։

Նւիրական այս պահին մեր հոգում արձագանգում է մեծ մարգարէին՝ Աստւածատես Մովսէսին ուղղւած Ամենակալ Տիրոջ խօսքը․ «Սուրբ է այն տեղը, ուր կանգնած ես» (Ելից 3․5)։

Բարձրեալի օրհնութեամբ սուրբ է հայրենի մեր երկիրը, ուր ջրհեղեղից յետոյ Աստւած ընդունեց տապանակիր Արարատի հովանու ներքոյ Նոյ Նահապետի առաջին ընծայաբերութիւնը եւ ուխտ հաստատեց մարդկութեան հետ՝ ասելով․ «Այլեւս չեմ անիծի երկիրը մարդկանց գործերի համար» (Ծննդ․ 8․21)։ Սուրբ է Արարատեան այս երկիրը, ուր քաջազուն ու ազատատենչ հայոց Նահապետ Հայկը յաղթեց բռնակալ Բելին եւ խորտակեց չարի զօրութիւնը։ Սուրբ է այս տեղը, ուր, Հայոց առաքելապատիւ Հայրապետ Սուրբ Գրիգոր Լուսաւորչի տեսիլքով, Աստծոյ Միածին Որդին երկնքից իջաւ եւ լուսազարդելով այս նւիրական վայրը՝ հաստատեց համայն հայութեան հոգեւոր կենտրոնը, սրբութիւն սրբոց միածնաէջ Մայր Տաճարը։ Յիրաւի, Սուրբ Էջմիածինը մեր Տիրոջ՝ Յիսուս Քրիստոսի անգին պարգեւն է մեր ազգին ու Աստծոյ անսպառ օրհնութիւնների մատռւակը աշխարհասփիւռ հաւատաւոր մեր ժողովրդին։

Սուրբ Էջմիածնից ճառագող երկնային լոյսով ու շնորհներով է շողարձակել հաւատքը ազգիս զաւակների սրտերում եւ ամրապնդւել սէրը հայրենիքի հանդէպ։ Հայոց սրբօրրանի ներշնչանքով են ստեղծւել հայոց գիրն ու դպրութիւնը, ոգի ու խիզախութիւն առել Աւարայրի քաջերը։ Սուրբ Էջմիածնով են ոգեշնչւել Սարդարապատի հերոսները, եւ նրա օրհնաբեր կամարների ներքոյ են մխիթարութիւն ու հանգստութիւն գտել փորձութիւնների ու նեղութիւնների ենթարկւած, այլեւ Ցեղասպանութիւնը վերապրած մեր ժողովրդի զաւակները։ Այս նւիրական սրբավայրում է նաեւ մշտավառ պահւել տեսլականը մեր անկախ պետականութեան վերակերտման, որը եւ իրականութիւն է դարձել մեր ժողովրդի միայամուռ կամարտայայտութեամբ ու աննկուն պայքարով։

Տէրունահաստատ Սուրբ Էջմիածինը՝ լուսաւորչակերտ Մայր Տաճարով, հաւաստիքն է Աստծոյ հետ մեր յաւիտենական ուխտի, դարաւոր վկան առ Աստւած ու հայրենին նւիրումով ապրելու մեր համընդհանուր վճռականութեան, պայծառ փարոսը ազգային-եկեղեցական մեր անդաստանի։ Արդար ու ճշմարիտ է՝ Սուրբ Էջմիածինը հոգէփրկչական ու ազգապահպան իր ծառայութեամբ դարձել է հիմնասիւնը եւ անառիկ միջնաբերդը հայոց ինքնութեան ու լինելութեան, խորհրդանիշը մեր ազգի միասնականութեան եւ Արարատ սուրբ լեռան պէս մեր յարատեւութեան։

Սուրբ Էջմիածինը Աստծոյ մշտնջենական ներկայութիւնն է մեր կեանքում, աներեր ու անյաղթելի։ Պատմութեան հոլովոյթներում Հայոց Եկեղեցին՝ Սուրբ Էջմիածին հոգեւոր կենտրոնով, բազմիցս ենթարկւել է յարձակումների եւ հալածանքների, սակայն հաւատի անպարտելիութեամբ յաղթահարել է դժւարութիւններն ու մարտահրաւէրները։ Պատմական անբեկանելի ճշմարտութիւն է՝ մարտնչել Սուրբ Էջմիածնի դէմ նշանակում է մարտնչել հայոց ինքնութեան եւ գոյութեան դէմ, հարւած հասցնել հայոց պետականութեանը եւ հայ կեանքը պարպել ազգային ու հոգեւոր բովանդակութիւնից։ Սուրբ Էջմիածնի առաքելութիւնը արժէզրկելու որեւէ քայլ՝ նշանակում է փորձել տկարացնել մեր ազգին, խարխլել հիմերը անկախ ու ինքնիշխան կեանքի, որի ջատագովն ու պաշտպանն է Հայոց Եկեղեցին։ Սուրբ Էջմիածնի հանդէպ աշխարհասփիւռ հայութեան որդիական ջերմ սիրով ու նախանձախնդրութեամբ է ամուր մեր հայրենիքը, զօրեղ եւ անկոտրում՝ միաբանութիւնը մեր ժողովրդի։ Քրիստոսի կողմից հիմնադրւած ոսկէխարիսխ այս սրբավայրը մշտապէս լինելու է ազգային ու հոգեւոր կեանքի առանցքը, քանզի արարատահայեաց Սուրբ Էջմիածինը Աստւածադրոշմ է, Սուրբ եւ անկորնչելի։

Սիրելիներ, Հայոց Հայրապետները ազգիս հաւատացեալ զաւակների ամբողջանւէր հոգածութեամբ բոլոր ժամանակներում պահպանել, նորոգել ու վերակառուցել են Մայր Տաճարը, որպէսզի այն դարէդար առաջնորդի համայն հայութեանը փրկութեան ճանապարհով, յարատեւ մնայ անխախտ վեմը մեր մշտավառ հաւատքի եւ հոյակերտ վկան Քրիստոնեայ Հայաստանի։ Վերաօծեալ այս սրբավայրը մեր հաւատքին նոր ամրութիւն է հաղորդելու, բազուկներին՝ զօրութիւն, մտքերին՝ պայծառութիւն եւ սրտերին՝ լաւատեսութիւն, որով պիտի դիմագրաւենք նորօրեայ փորձութիւններն ու աղէտաբեր վտանգները։

Հոգենորոգ այս պահին Հայրապետական Մեր օրհնութիւնն ենք յղում համայն մեր ժողովրդի զաւակներին, որ այսօր մեծագոյն ուրախութիւն եւ հոգեւոր մխիթարութիւն են ապրում Աստծոյ Տաճարի վերաօծման ու վերաբացման առիթով։

Հայրապետական Մեր պատգամն է ձեզ, հաւատաւոր ժողովուրդ հայոց, մեր բարեպաշտ նախնեաց նմանութեամբ հայրենեաց եւ Սուրբ Էջմիածնի սիրով պաշտպանենք մեր երկիրն ու մեր սրբութիւնները: Յոյսով ու լաւատեսութեամբ լծւենք մեր կեանքի վերելքին ու առաջընթացին՝ այն խարսխելով արդարութեան, ճշմարտութեան, ազնւութեան վրայ։ Ամենուր մեզանում զօրացնենք ազգանւիրումի, եղբայրսիրութեան ու համերաշխութեան ոգին։ Մերժենք մեզանից անտարբերութիւնը, անհանդուրժողութիւնն ու քինախնդրութիւնը։ Զերծ պահենք մեր պատմութիւնը կեղծիքներից ու խեղումներից։

Համախումբ հոգ տանենք մեր հայրենիքին՝ գիտակցութեամբ, որ հայրենի ինքնիշխան մեր երկիրն է երաշխաւորը մեր ինքնութեան պահպանման եւ ազգային իղձերի ու երազների իրականացման։ Կրթենք մեր զաւակներին ազգային նկարագրով, մեր լուսամիտ հայրերի հաւատքով ու քաջարի ոգով, որ մեր ապագան լինի բարօր ու յաղթական։ Արդ, ապրենք ու գործենք հոգեւոր արթնութեամբ, մեր պետութիւնը, մեր ազգային կեանքը զօրացնելու վեհ ու պայծառ տեսլականով։

Գոհունակ սրտով Հայրապետական Մեր օրհնութիւնն ու բարձր գնահատանքն ենք բերում մեր Եկեղեցու մեծանուն բարերարներին, որոնց ազնիւ ընծայաբերումներով հնարաւոր եղաւ իրականացնել Տաճարի ամբողջական վերանորոգման աշխատանքները։ Մեր օրհնութիւնն ու գնահատանքը՝ հաւատաւոր Մեր զաւակներին, որ տարիներ շարունակ իրենց լուման են ներդրել այս կարեւոր գործում եւ համբերութեամբ սպասել այս բաղձալի օրւան։ Ձեր վարձքը մարգարէի ազդարարած պարգեւն է՝ ըստ Աստծոյ խոստման. «Խաղաղութիւն պիտի տամ այս տեղին, հոգու խաղաղութիւն՝ որպէս փրկութիւն բոլոր նրանց, ովքեր կաշխատեն վերականգնել այդ տաճարը» (Անգէ 2․10)։

Հայրական ջերմ զգացումներով Մեր գնահատանքն ենք բերում Մայր Տաճարի նորոգութիւնը իրականացրած վաստակաշատ, բազմահմուտ շինարարին, ճարտարապետներին, նկարիչ վերականգնողներին եւ ներգրաււած միւս մասնագէտներին, ովքեր բարեխղճօրէն կատարեցին իրենց աշխատանքը։

Վերաօծեալ այս Տաճարից, Սուրբ Գրիգոր Լուսաւորիչ Հայրապետի եւ Սուրբ Տրդատ արքայի բարեխօսութեան հայցով, Մեր անդրանիկ աղօթքն ենք առ Աստւած բարձրացնում հայրենի մեր երկրի, աշխարհի խաղաղութեան համար, խնդրում Աստծոյ ողորմութիւնն ու զօրակցութիւնը հարազատ բնօրրանից բռնի տեղահանւած արցախահայութեանը, անյայտ կորած եւ տակաւին գերութեան մէջ գտնւող մեր զաւակներին։ Հայցում ենք, որ հաւատքով ու յոյսով զօրացեալ եւ սիրով միասնական ազգս հայոց աստւածահաճոյ իրագործումներով շենացնի ու պայծառացնի ազգային-եկեղեցական մեր կեանքը, եւ թող Միածնի Իջման Սուրբ Սեղանից շողարձակող օրհնութիւններն ու շնորհները սփռւեն համայն մեր ժողովրդի կեանքին այժմ եւ յաւիտեանս. ամէն»։