ԽՄԲԱԳՐԱԿԱՆ. ՓՈԽԸՆԿԱԼՄԱՆ ՄԹՆՈԼՈՐՏԻ ՁԵՒԱՒՈՐՄԱՆ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆ ԿԱՄՔԸ, ՈՐՊԷՍ ՆԱԽԱՊԱՅՄԱՆ՝ ԱՐԴԻՒՆԱՒԷՏ ՓՈԽԳՈՐԾԱԿՑՈՒԹԵԱՆ ՀԱՄԱՐ

Խորհրդարանի օրակարգում 14-րդ կառավարութեան նախարարների թեկնածուների որակաւորումնների քննութիւնն է:

Նախորդ օրերին, կառավարութեան ծրագրին եւ ներկայացւած նախարարների թեկնածուներին թեր եւ դէմ արտայայտւած պատգամաւորների ելոյթներից կարելի է ենթադրել, որ խորհրդարանը մտադիր է հնարաւորինս համագործակցել Հանրապետութեան նախագահի հետ:

Թէեւ կառավարութեան ղեկավարի ելոյթի, ինչպէս նաեւ նախարարների որոշ թեկնածուների ծրագրերի եւ որակների հետ կապւած պատգամաւորների կողմից եղել են որոշ վերապահումներ եւ հնչել են քննադատական տեսակէտներ, այդուհանդերձ ակնյայտ է, որ պատգամաւորները գոնէ մինչ հիմա չեն փորձել խորհրդարանի ամբիոնն օգտագործել նախագահին ու կառավարութեանը դիմակայելու, եւ նրանց վարկանիշը գցելու համար:

Ակնյայտ է, որ պրն. Փեզեշքիանի կաբինետի քաղաքական հենքը հիմնականում բարենորոգչական գաղափարներն ու մօտեցումներն են, եւ այն ձեւաւորւել է հէնց այդ սկզբունքով, սակայն պահպանողական մեծամասնութեամբ խորհրդարանն անցեալ օրերի ընթացքում յստակ հասկացնել է տւել, որ ձգտում է առաւելագոյն փոխգործակցութեան Հանրապետութեան նախագահի ու կառավարութեան հետ, եւ չի ցանկանում 14-րդ կառավարութեանը վերածել ձեռքերն ու ոտքերը փակ, անպտուղ մի կառոյցի, այլեւ՝ մտադիր է հաշւի առնելով կառավարութեան ընդհանուր քաղաքական հայեացքներն ու մօտեցումները, ձեւաւորել այնպիսի գործնական մթնոլորտ, որը բացառապէս ուղղւած է լինելու պահպանել երկրի կարդինալ քաղաքական սկզբունքներն ու նպաստել կառավարութեան գործունէութեան արդիւնաւէտութեանը, որի անհրաժեշտութեան մասին ի դէպ, ընդգծւած շեշտադրումով խօսել է Իսլ. յեղափոխութեան առաջնորդը:

Այս համատեքստում ոչ պակաս կարեւոր է նաեւ այն փաստը, որ ի պաշտպանութիւն առաջարկւած կառավարութեան կազմի նախագահի ելոյթի հիմնական թեզերի վերընթերցումն ակնյայտ է դարձնում, որ պրն. Փեզեշքիանը հաւատարիմ մնալով իր նախկին ելոյթներին, ընդգծում եւ կարեւորում է ազգային համաձայնութեան եւ համերաշխութեան մթնոլորտի ձեւաւորման եւ ամրապնդման անհրաժեշտութիւնը՝ հեռու քաղաքական ծայրայեղական մօտեցումներից:

Հետաքրքիր բնութագրմամբ, նա ազգային համաձայնութեան եւ համերաշխութեան մթնոլորտի ձեւաւորման եւ ամրապնդման փորձի հնարաւոր ձախողումը համեմատել է անդունդի եզրին յայտնւելու եւ ներքեւ գլորւելու վտանգի հետ ու հաւաստիացրել է, որ կառավարութեան կազմը ձեւաւորւել է ոչ թէ ինչ-որ քաղաքական հոսանքի ծայրայեղական հատւածի մաքսիմալիստական պահանջներին յագուրդ տալու համար, այլ՝ ապահովելու քաղաքական հոսանքների եւ հասարակութեան առաւելագոյն ներգրաււածութիւնը առկայ բազմաթիւ մարտահրաւէրների կարգաւորման գործում:

Անցեալ օրերի ընթացքում, օրէնսդրի եւ գործադրի միջեւ փոխանակւող դրական ազադանշանները յոյս են ներշնչում, որ կողմերը մտադիր են պահպանելով հանդերձ իրենց քաղաքական հայեացքներն ու մօտեցումները, փոխգործակցութեան համար ելակէտ ընդունեն բացառապէս ազգային համաձայնութեան եւ համերաշխութեան սկզբունքը, ինչը համահունչ է Իսլ. յեղափոխութեան առաջնորդի ցուցումներին եւ կարող է ապահովել երկրում կուտակւած քաղքական եւ սոցիալ-տնտեսական բազմաբնոյթ եւ բազմաբովանդակ խնդիրների կարգաւորումը եւ հասարակական կուտակւած պահանջների իրագործումը:

14-րդ կառավարութեան նախարարների թեկնածուների որակաւորումների քննութիւնն առաջին փորձադաշտն է, որը մինչ այժմ կողմերը յաջողութեամբ են յաղթահարել: Հիմնականը, սակայն, նախարարներին վստահութեան քւէի գործընթացն է, որն ինչ խօսք խորհրդարանի եւ կառավարութեան համատեղ գործակցութեան համար  առաջին լուրջ փորձութիւնն է լինելու:

Իհարկէ, այն, որ խորհրդարանը, հաւանաբար, չի քւէարկի առաջարկւած թեկնածուներից մի քանիսի օգտին, բնական երեւոյթ է, եւ չի կարելի դա համարել ոչ կառուցողական մօտեցման դրսեւորում: Ո՛չ, դա խորհրդարանի բացարձակ եւ անքակտելի իրաւունքն է, որը անբռնազբօս կարող են իրացնել պատգամաւորները:

Կարեւորն այն է, որ առաջին այս համատեղ մարտահրաւէրը չվերածւի ոչ արդիւնաւէտ քաղաքական բանավէճերի եւ կռիւների պատրւակի: Սա կողմերից պահանջում է առաւելագոյն փոխընկալում: Յուսանք, որ օրէնսդիրն ու գործադիրը կունենան նման փոխընկալման մթնոլորտի ձեւաւորման համար անհրաժեշտ քաղաքական կամքը: