Շաքարային դիաբետից տառապող երեխաները հոգեկան առողջութեան առումով բարձր ռիսկի են ենթարկւում
Մեծ Բրիտանիայից եւ Չեխիայից գիտնականների խմբի անցկացրած հետազօտութիւնը ցոյց է տւել, որ 1-ին տիպի շաքարախտով ախտորոշւած երեխաների շրջանում զգալիօրէն բարձր է մի շարք հոգեկան առողջութեանն առնչւող խնդիրների, ներառեալ տրամադրութեան եւ տագնապի խանգարումների ենթարկւելու սպառնալիքը:
Հետազօտութեան արդիւնքները հրապարակւել են Nature Mental Health գիտական հանդէսում:
Բարեգործական JDRF կազմակերպութեան տւեալներով՝ աշխարհում 8,7 միլիոն մարդ տառապում է 1-ին տիպի շաքարախտից։
Ներկայում 1-ին տիպի շաքարախտով մարդիկ ապաւինում են սովորական արեան թեստերին՝ մատը ծակելու եւ ինսուլինի ներարկման միջոցով, քանի որ նրանց ենթաստամոքսային գեղձն այլեւս ինքնուրոյն ինսուլին չի արտադրում, թէեւ արհեստական ենթաստամոքսային գեղձի տեխնոլոգիայի վերջին մշակումները օգնում են փոխելու բուժման այս ընթացակարգը:
Նախորդ ուսումնասիրութիւնները կապ են ցոյց տւել պոտենցիալ երեխայ ժամանակ 1-ին տիպի շաքարախտի եւ հասուն տարիքում հոգեական մի շարք խանգարումների միջեւ: Սակայն պարզ չէ, թէ արդեօք այս կապերը լաւագոյնս կարելի է հետագայ կեանքն այս հիւանդութեան եւ դրա բուժման հետեւանքներով բացատրել։
Կամ գուցէ հիւանդութեան հիմքում ընկած են ընդհանուր կենսաբանական մեխանիզմները, ինչպիսին են արեան շաքարի անկայուն մակարդակի ազդեցութիւնը զարգացող դեռահասի ուղեղի վրայ:
Այս հարցին պատասխանելու համար թիմը օգտւել է Չեխիայի ազգային ռեգիստրում ընդգրկւած 1-ին տիպի շաքարախտով աւելի քան 4500 երեխաների տւեալներից, ինչպէս նաեւ լայնածաւալ եւրոպական ԴՆԹ հետազօտութիւններից:
Հիմնւելով ազգային ռեգիստրի տւեալների վրայ՝ հետազօտողները պարզել են, որ 1-ին տիպի շաքարախտով ախտորոշւած երեխաների շրջանում՝ նման հիւանդութիւններից զերծ երեխաների համեմատ տրամադրութեան խանգարումների եւ 50%-ից աւելի՝ տագնապային խանգարման զարգացման երկու անգամ աւելի մեծ հաւանականութիւն կայ: Նրանք նաեւ չորս անգամ աւելի յաճախ են զարգացնում վարքային սինդրոմներ, ներառեալ՝ սնւելուն առնչւող եւ քնի խանգարումները:
News.am Medicine