Չամուսնացած մարդիկ դեմենցիայի զարգացման աւելի քիչ ռիսկ ունեն

Ամուսնալուծւած, այրիացած կամ երբեք չամուսնացած տարեցների աճող թիւը մտահոգութիւն է առաջացնում այս խմբերում դեմենցիայի նկատմամբ հնարաւոր խոցելիութեան վերաբերեալ:
Սակայն, նախորդ ուսումնասիրութիւնները չեն ուսումնասիրել, թէ ինչպէս է ամուսնական կարգավիճակը կապւած դեմենցիայի յատուկ պատճառների հետ կամ ինչպէս գործօնները, ինչպիսիք են սեռը, դեպրեսիան կամ գենետիկան, կարող են ազդել այդ յարաբերութիւնների վրայ: Alzheimer’s & Dementia ամսագրում հրապարակւած «Ընտանեկան կարգավիճակը եւ դեմենցիայի վտանգը 18 տարւայ ընթացքում. զարմանալի բացայայտումներ Ալցհէյմերի ազգային համակարգող կենտրոնից», հետազօտողները փորձել են հասկանալ, թէ արդեօք ամուսնական կարգավիճակը կապւած է տարեցների մօտ դեմենցիայի զարգացման ռիսկի հետ:
Աւելի քան 24,000 մասնակիցներ, ովքեր ի սկզբանէ դեմենցիա չեն ունեցել, գրանցւել են Ալցհէյմերի հիւանդութեան աւելի քան 42 հետազօտական վայրերում Միացեալ Նահանգներում Ալցհէյմերի հիւանդութիւնների ազգային համակարգող կենտրոնի միջոցով:
Երկարաժամկէտ ռիսկը գնահատելու համար գիտնականները մասնակիցներին հետեւել են 18,44 տարի՝ հաւաքելով աւելի քան 122,000 մարդ-տարի տւեալներ:
Ընտանեկան կարգավիճակը սկզբնական փուլում դասակարգւել է որպէս ամուսնացած, այրի, ամուսնալուծւած կամ երբեք չամուսնացած: Դեմենցիայի զարգացման ռիսկը վերլուծւել է Քոքսի համամասնական վտանգների ռեգրեսիայի միջոցով, որտեղ ամուսնացած մասնակիցները ծառայում են որպէս յղման խումբ:
Մոդելները ներառում էին ժողովրդագրական բնութագրերը, հոգեկան եւ ֆիզիկական առողջութիւնը, վարքագծային պատմութիւնը, գենետիկական ռիսկի գործօնները եւ ախտորոշիչ փոփոխականները եւ գրանցման հետ կապւած փոփոխականները:
Ամուսնացած մասնակիցների համեմատ՝ ամուսնալուծւած կամ երբեք չամուսնացած մասնակիցները ցոյց են տւել, որ ուսումնասիրութեան ընթացքում դեմենցիայի զարգացման հետեւողականօրէն ցածր ռիսկ է եղել: Դեմենցիա ախտորոշւել է ընդհանուր ընտրանքի 20,1%-ի մօտ։
Ամուսնացած մասնակիցներից 21,9%-ի մօտ ուսումնասիրութեան ընթացքում դեմենցիա է առաջացել: Յաճախականութիւնը նոյնն էր այրի մասնակիցների շրջանում՝ 21,9%, բայց զգալիօրէն աւելի ցածր էր ամուսնալուծւածների (12,8%) եւ երբեք չամուսնացած մասնակիցների մօտ (12,4%): Վտանգի գործակիցները ցոյց են տւել, որ ռիսկը նւազեցւած է բոլոր երեք չամուսնացած խմբերի համար: Նախնական մոդելներում, որոնք վերահսկում էին միայն տարիքը եւ սեռը, ամուսնալուծւածների մօտ 34%-ով աւելի ցածր էր դեմենցիայի ռիսկը, երբեւէ ամուսնացածների մօտ՝ 40%-ով, իսկ այրիներինը՝ 27%-ով:
Ամուսնալուծւած եւ երբեւէ չամուսնացած խմբերը նոյնպէս աւելի քիչ հաւանական է, որ անցնեն մեղմ ճանաչողական խանգարումներից մինչեւ դեմենցիա:
Հետազօտողները եկել են այն եզրակացութեան, որ չամուսնացած մարդիկ, յատկապէս նրանք, ովքեր ամուսնալուծւել են կամ երբեք չեն ամուսնացել, ունեն դեմենցիայի զարգացման աւելի քիչ ռիսկ, քան նրանք, ովքեր շարունակում են ամուսնանալ:
Այս ասոցիացիաները պահպանւել են նոյնիսկ ֆիզիկական եւ հոգեկան առողջութեան, ապրելակերպի գործօնների, գենետիկայի եւ կլինիկական ուղղորդման եւ գնահատման տարբերութիւնները վերահսկելուց յետոյ:
News.am