Վարուժան Գեղամեան. «Կիպրոսն ու պատմութեան չսերտւած դասերը»

«ԱԼԻՔ» – Յուլիսի 20-ը Կիպրոսի հիւսիսային շրջան Թուրքիայի ներխուժման օրն է:

Ֆէյսբուքեան իր էջում պատմական այդ իրադարձութեանն է անդրադարձել պատմական գիտութիւնների թեկնածու, թուրքագէտ Վարուժան Գեղամեանը.

«Կիպրոսն ու պատմութեան չսերտւած դասերը

50 տարի առաջ՝ 1974թ. յուլիսի 20-ին թուրքական բանակը Կիպրոսում «խաղաղութիւն հաստատելու» պատրւակով ներխուժեց կղզի։

Շուրջ երկու ամսւայ ընթացքում Թուրքիայի զինւած ուժերը գրաւեցին Միջերկրական ծովում գտնւող անկախ պետութեան՝ Կիպրոսի Հանրապետութեան տարածքի շուրջ 40 %-ը եւ մինչ օրս այնտեղ են։

Աւելին, Կիպրոսի օկուպացւած հիւսիսային հատւածում Թուրքիան հռչակել է «Հիւսիսային Կիպրոսի Թուրքական Հանրապետութիւնը» (Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti), որը բացի Թուրքիայից որեւէ այլ պետութիւն չի ճանաչել։

Հիւսիսային Կիպրոսն, ըստ էութեան, Թուրքիայի նահանգներից մէկն է։

Թուրքիայի ռազմական նւաճմանն ընդառաջ միջազգային տարբեր ձեւաչափերում քննարկւում էր այդ հարցը։ Շատերը կարծում էին, որ ՆԱՏՕ անդամ երկու պետութիւնները՝ Թուրքիան եւ Կիպրոսի ետեւում կանգնած Յունաստանը չեն պատերազմի, սակայն եղաւ հակառակը։

Նոյնիսկ Յունաստանի դեմարշը եւ ՆԱՏՕ-ից դուրս գալը որեւէ կերպ չբերեց նրան, որ իրական ճնշում գործադրւի Թուրքիայի վրայ եւ վերջինս դուրս հանի զօրքերը գրաււած տարածքներից։

Հիմա Թուրքիան հետեւողական ջանքեր է գործադրում այդ օկուպացիան լեգիտիմ դարձնելու ուղղութեամբ։ Աւելին, Կիպրոսի շուրջ է ստեղծւած «Մէկ ազգ, Երեք պետութիւն» նոր կարգախօսը, որը թուրք-ադրբեջանական «Մէկ ազգ, երկու պետութիւն» բանաձեւի վերափոխւած տարբերակն է»,- գրել է նա: