Անդրէյ Արեշեւը՝ «Զանգեզուրի միջանցք»-ի հետ կապւած Անկարայի եւ Բաքւի պլանների մասին.
«Արդիւնքը կը լինի կովկասեան տրանսպորտային օղակը, որը շրջանցում է Հայաստանը եւ մտնում հայկական տարածք Սիւնիքում»
«ԱԼԻՔ» – Ռուս քաղաքագէտ, Ռազմավարական մշակոյթի հիմնադրամի փորձագէտ Անդրէյ Արեշեւը Alpha News-ի հետ զրոյցում մեկնաբանել է նախօրէին Թուրքիայի տրանսպորտի նախարար Աբդուլքադիր Ուրալօղլուի յայտարարութիւնները «Զանգեզուրի միջանցք» նախագիծն իրականացնելու՝ Ադրբեջանի պատրաստակամութեան մասին։
«Թուրք նախարարի յայտարարութիւնը նման առաջին յայտարարութիւնը չէ: Այն մատնանշում է «Զանգեզուրի միջանցք»-ը Արաքսի հիւսիսային կողմում, կամ Արաքսի միջանցքը Իրանի տարածքով՝ այս գետի հարաւային ափով։ Խօսքը երկաթգծի մասին է, որը նախատեսւած է, ինչպէս գիտենք, Ադրբեջանի Կասպեան հանրապետութիւնը Նախիջեւանի հետ կապելու համար, իսկ հետագայում՝ Թուրքիայի։ Մենք գիտենք, որ այս նախագծի նկատմամբ հետաքրքրութիւնը բաւականին մեծ է առաջին հերթին Բաքւում եւ Անկարայում։
Մոսկւայում, ինձ թւում է, այլ կերպ են նայում։ Իսկ դա առաջացնում է տարաբնոյթ վէճեր ու, ըստ երեւոյթին, տարբեր կարծիքներ են հնչում։ Մենք գիտենք, որ այս հարցը բազմիցս է բարձրացւել, քննարկւել է ռուս-իրանական քաղաքական եւ դիւանագիտական օրակարգում, քանի որ Իրանում նոյնպէս ամենատարբեր կարծիքներ են հնչում։
Հիմա դժւար է ասել, թէ դա ինչ փուլում է, քանի որ հարցը տարբեր ձեւաչափերով քննարկւում է գրեթէ քառորդ դար։
Թուրքիան եւ Ադրբեջանը նոյնպէս նախանձելի հետեւողականութիւն են ցուցաբերում։ Հաւանաբար, լուծւում են տարբեր հարցեր, թէ ով է դա կառուցելու՝ կապւած այդ ճանապարհի շահագործման մեխանիզմի հետ, որի շուրջ բազմաթիւ քննարկումներ են եղել»,- նշել է փորձագէտը։
Ըստ Արեշեւի՝ Հայաստանով միջանցք կառուցելու Թուրքիայի եւ Ադրբեջանի մեծ ցանկութիւնը պայմանաւորւած է մի շարք էքսպանսիոնիստական պատճառներով՝ տնտեսականից մինչեւ քաղաքական եւ ռազմական:
«Սա տնտեսական էքսպանսիա է, քանի որ նրանք ունեն նաեւ երկաթգիծ, որն անցնում է Բաքու-Թբիլիսի-Ախալքալաք-Կարս աւելի երկար ճանապարհով: Այդ ճանապարհը գոյութիւն ունի: Եւ, ի դէպ, նրանք ձգտում են այդ երկաթուղային ճանապարհով, հնարաւորութեան դէպքում, Կարսը կապել Իգդիրի հետ։ Արդիւնքը կը լինի կովկասեան տրանսպորտային օղակը, որը շրջանցում է Հայաստանը եւ մտնում հայկական տարածք Սիւնիքում, որն, ըստ երեւոյթին, նպատակ ունի նպաստելու Թուրքիայի արեւելեան շրջանների տնտեսական զարգացմանը, որտեղ, ինչպէս գիտենք, խոշոր ենթակառուցւածքային եւ հիդրոտեխնիկական նախագծեր են այժմ իրականացւում:
Դէ, տնտեսական էքսպանսիայի հետ ձեռք-ձեռքի տւած, իհարկէ, ընթանում է Թուրքիայի քաղաքական եւ մասամբ ռազմական էքսպանսիան Կովկասում, որտեղ նրանք փորձում են հնարաւորինս ամրապնդել իրենց դիրքերը։ Մենք դա շատ լաւ գիտենք առաջին հերթին Թուրքիայի եւ Ադրբեջանի ռազմատեխնիկական համագործակցութեան օրինակից։ Վերջերս աւելի շատ պայմանագրեր են կնքւել։ Այստեղ, իհարկէ, ոչ մի լրացուցիչ տրանսպորտային երթուղի աւելորդ չի լինի։ Տրամաբանութիւնը սա է»,- ամփոփել է Արեշեւը։
