Սերգէյ Մելքոնեան. «Իսրայէլի եւ Թուրքիայի ռազմավարական նպատակները՝ պառակտել Սիրիան եւ թուլացնել Իրանը, համընկնում են»
«ԱԼԻՔ» – «Սիրիան պառակտելու Իսրայէլի եւ Թուրքիայի ռազմավարական նպատակները համընկնում են, ինչպէս եւ Մերձաւոր Արեւելքում Իրանի դիրքերը թուլացնելու նրանց նպատակները»: Այս մասին NEWS.am-ի «Ուժի գործօն» հաղորդման ժամանակ ասել է քաղաքագէտ Սերգէյ Մելքոնեանը։
Միաժամանակ նա մատնանշել է մարտավարական բնոյթի հակասութիւններ, մասնաւորապէս քրդերի հարցում։ Մելքոնեանը չի բացառել, որ Թուրքիան եւ Իսրայէլը կարող են համաձայնութեան գալ, որի արդիւնքում Թուրքիան կը գրաւի Հիւսիսային Սիրիան, իսկ Արաբական Հանրապետութեան նաւթով հարուստ տարածքները կարող են մնալ քրդերի եւ ԱՄՆ-ի վերահսկողութեան տակ։
Փորձագէտը պարզաբանել է, որ այս դէպքում քրդական գործօնը կարող է ճնշման լծակ դառնալ Իրանի եւ Իրաքի վրայ, որը անհրաժեշտութեան դէպքում կարող է օգտագործւել։
«Իսրայէլը ցանկանում է գրաւել հարաւային Սիրիան՝ ստեղծելով այն, ինչ նրանք անւանում են բուֆերային գօտի: Երկրորդ նպատակը ցատկայարթակ ստեղծելն է խմբերի դէմ գործողութիւնների համար, որոնք տեղակայւած կը լինեն բուֆերային գօտու միւս կողմում: Երրորդ նպատակը կարող է լինել «Հեզբօլլահ»-ին ոչ միայն հիւսիսից, այլեւ արեւելքից հարւածելու պայմաններ ստեղծելը։ Եթէ իրավիճակը զարգանայ Սիրիայի մասնատման ճանապարհով, ապա Իսրայէլը կընդլայնի սիրիական տարածքների օկուպացիան»,- յաւելել է Սերգէյ Մելքոնեանը։
Նրա կարծիքով՝ միայն Իսրայէլն ի վիճակի չէ շարքից հանել Իրանին, Թել Աւիւը արտաքին աջակցութեան կարիք ունի, առաջին հերթին՝ ԱՄՆ ռազմաօդային ուժերի օգնութիւնը։ «Եթէ նման աջակցութիւն լինի, ապա Իսրայէլը կարող է նպատակ ունենալ ոչնչացնել Իրանում որոշումների կայացման կենտրոնները եւ Իսլամական Հանրապետութեան միջուկային օբիեկտները»,- նշել է քաղաքագէտը։
«Շատ բան կախւած է ԱՄՆ ընտրւած նախագահ Թրամփից։ ԱՄՆ-ը հասկանում է, որ Իրանում գործադիր իշխանութիւն են եկել բանակցելու առաւելագոյն ուժերը, ինչը ապագայում կարող է չլինել։ Միաժամանակ Թրամփը յայտարարել է, որ Վաշինգտոնը կը կրճատի իր անմիջական ներկայութիւնը ծայրամասում եւ այն կը փոխանցի իր գործընկերներին՝ ի դէմս Թուրքիայի, Իսրայէլի եւ Սաուդեան Արաբիայի։ Բացի այդ, ԱՄՆ-ը կարող է գնալ Իրանի դէմ պատժամիջոցների խստացման ճանապարհով՝ յոյս դնելով Թեհրանի զիջումների վրայ»,- ընդգծել է փորձագէտը։
Նա առաջարկել է, որ Իսրայէլի տեսանկիւնից այժմ պատմական հնարաւորութիւն կայ փակելու Իրանի հարցը, որը կարող է ապագայում չլինել, ուստի հրէական պետութիւնն ամէն ինչ կանի ԱՄՆ-ին տարածաշրջանում առճակատման մէջ ներգրաւելու համար։
«Այլ հարց է, թէ որքանով է դրան պատրաստ Վաշինգտոնը»,- ասել է փորձագէտը:
Հայաստանի վրայ Ադրբեջանի յարձակման հաւանականութիւնը մեծանում է
Խօսելով հարաւկովկասեան տարածաշրջանում հնարաւոր զարգացումների մասին, Սերգէյ Մելքոնեանն ահազանգել է, որ Մերձաւոր Արեւելքում տեղի ունեցող իրադարձութիւնների ֆոնին Սիւնիքով «միջանցք» բացելու նպատակով Հայաստանի վրայ Ադրբեջանի յարձակման հաւանականութիւնը մեծանում է:
Նրա խօսքով՝ որպէս ցուցանիշ կարող են ծառայել մի շարք գործօններ։ Մելքոնեանն անդրադարձաւ այն փաստին, որ այս տարւայ հոկտեմբերից նոյեմբեր ամիսներին Իսրայէլից Ադրբեջան զէնքի ռեկորդային մատակարարումներ են իրականացւել։ Որպէս երկրորդ ցուցանիշ՝ նա նշեց Ադրբեջանի յարձակողական զօրավարժութիւնների ակտիւացումը։ «Բաքուն նոյնիսկ երեք զօրավարժութիւն է անցկացրել Իրանի հետ՝ փորձելով ցոյց տալ, որ Ադրբեջանն Իսլամական Հանրապետութեան դէմ ոչինչ չունի»,- յիշեցրել է քաղաքագէտը։
Որպէս մէկ այլ ցուցիչ նա մատնանշեց Ադրբեջանում հասարակական կարծիքի շուրջ աշխատանքը եւ Սիւնիքում ռազմական գործողութիւններ իրականացնելու նպատակայարմարութեան վերաբերեալ քննարկումները։ «Բացի այդ, Բաքուն Հայաստանի համար ակնյայտ անհնարին նախապայմաններ է դնում՝ Սահմանադրութեան հրատապ փոփոխութիւն, այսպէս կոչւած «Արեւմտեան Ադրբեջանի» համայնքի հետ երկխօսութիւն եւ Հայաստանի ապառազմականացում»,- յաւելել է Մելքոնեանը։
Աշխարհաքաղաքական իրավիճակի վերաբերեալ փորձագէտը նշել է, որ Ռուսաստանի եւ Իրանի դերը տարածաշրջանում նւազել է, իսկ Թուրքիայինն՝ աճել, ինչը պատմական հնարաւորութիւն է բացում Հայաստանի դէմ ագրեսիայի պատրաստւող Ադրբեջանի համար։
Նրա խօսքով՝ ժամանակի ընթացքում մեծանում է Ադրբեջանի՝ որպէս միջնորդի դերը Թուրքիայի եւ Իսրայէլի միջեւ, ինչն աւելի ակտիւօրէն քննարկւում է Իսրայէլում։ Քաղաքագէտը ենթադրել է, որ Ադրբեջանի նախագահի օգնական Հաջիեւի վերջին այցն Իսրայէլ կարող է կապւած լինել Թուրքիայի եւ Իսրայէլի միջեւ հակասութիւնները հարթելու եւ նրանց միջեւ հակամարտութիւնից խուսափելու փորձի հետ։
«Այցը կարող է կապւած լինել նաեւ ցանկութեան հետ՝ ցոյց տալու, որ բոլոր երեք երկրների շահերը Հարաւային Կովկասում համընկնում են։ Իրանի դիրքերը թուլացնելու երեք ուղղութիւն կարող է լինել՝ Եմէն, Իրաք եւ Հարաւային Կովկաս։ Ադրբեջանի ակտիւացումը կարող է մեծացնել Թեհրանի ուշադրութիւնը Հարաւային Կովկասի նկատմամբ։ Իսրայէլն ու Ադրբեջանը հասկանում են, որ, այսպէս կոչւած, «Զանգեզուրի միջանցք»-ը հիմնականում ուղղւած է Իրանի դէմ։ Միաժամանակ, Իսրայէլը փորձում է լուծել Իրանի հարցը, իսկ Ադրբեջանը փորձում է լուծել Հայաստանի հարցը»,- եզրափակել է Սերգէյ Մելքոնեանը։
