14 փաստեր՝ Նիկոլի ոտքից գլուխ կեղտոտ, անլւայ ստերի դէմ
«ԱԼԻՔ» – Նիկոլի այսօրւայ գրառումը մինչ իր կողմից իշխանութեան զաւթումն Արցախեան բանակցութիւնների բովանդակութեան մասին ոտքից գլուխ կեղտոտ, անլւայ սուտ է, որով նա շարքային քաղաքացիներին կրկին փորձում է էշի տեղ դնել։ Մի քանի 100%-անոց փաստ։
1- Մադրիդեան կոչւող սկզբունքները (2007 թ. նոյեմբեր) իրենց մէջ պարունակում են 3 հիմնական սկզբունք՝ ուժի կամ ուժի սպառնալիքի չկիրառում, տարածքային ամբողջականութիւն եւ ազգերի ինքնորոշման իրաւունք: Այսինքն՝ 2007-ի փաստաթղթի մէջ գրւած եւ միջազգային միջնորդական խմբի կողմից արձանագրւած սկզբունք է՝ Արցախի ժողովուրդն ունի ինքնորոշման իրաւունք:
2- «Մայնդորֆեան հռչակագիրը», որը ստորագրւել է 2008-ին՝ Սերժ Սարգսեանի, Իլհամ Ալիեւի եւ Մեդւեդեւի կողմից, Ադրբեջանը համաձայնեց, որ «Մադրիդեան սկզբունքները» հիմք են հանդիսանալու այս կոնֆլիկտի կարգաւորման համար:
3- 2009-2013 թթ.Մինսկի խմբի համանախագահ երկրների ղեկավարները 5 անգամ ընդունել են համատեղ յայտարարութիւն, որոնցով բացայայտել են Արցախեան հակամարտութեան կարգաւորման հիմնական սկզբունքները եւ տարրերը: Դրանք հիմնւած են եղել 2007 թ.-ի «Մադրիդեան սկզբունքների» վրայ, բայց առաւել բանակցւած, առաւել պրոհայկական ձեւակերպումներ պարունակող:
4- 2011 թ. յունիսին Կազանում Հայաստանի եւ Ադրբեջանի նախագահներին Ռուսաստանի այն ժամանակւայ նախագահ Դմիտրի Մեդւեդեւի կողմից առաջարկւած փաստաթուղթը, որը մերժեց Իլհամ Ալիեւը, ապացոյց է, ապտակ է Նիկոլի ստին, թէ ի սկզբանէ Հայաստանն Արցախը տւել էր Ադրբեջանին:
5- 2016-ի հոկտեմբերին Ադրբեջանի նախագահը հրապարակայնօրէն յայտարարում է, որ աշխարհը ստիպում է իրեն ճանաչել Արցախի անկախութիւնը: Այս պնդումը նա անում է նաեւ որոշ ժամանակ անց։
6- 2017-ի նոյեմբերին Հայաստանն ու Եւրամիութիւնը ստորագրում են Համապարփակ եւ ընդլայնւած գործընկերութեան համաձայնագիրը (CEPA), որտեղ ներառւած է Արցախի ժողովրդի ինքնորոշման իրաւունքը՝ որպէս Արցախի խնդրի կարգաւորման սկզբունքներից մէկը:
7- 2019-ին Նիկոլ Փաշինեանն ընդունում է Արայիկ Յարութիւնեանի կուսակցութեան պատւիրակութեանը եւ խոստովանում, որ Պուտինը, Լուկաշենկօն, Նազարբաեւն իրեն ասում են՝ Ալիեւը շատ լաւ հասկանում է, որ Արցախն Ադրբեջանի կազմում չի լինելու:
8- 2020-ի յունւարին Կապանում Նիկոլ Փաշինեանն ինքն է կարդում Սերժ Սարգսեանի թողած ժառանգութիւնը, այն է՝ Արցախը պէտք է ունենար ոչինչով չսահմանափակւած, պարտադիր ուժ ունեցող հանրաքւէի հնարաւորութիւն՝ միջանկեալ կարգավիճակով:
9- Անգամ պատերազմից յետոյ 2020-ի ձմռանը ՌԴ ԱԳՆ-ն ռուս նախկին համանախագահ Իգոր Պոպովի շուրթերով ներկայացնում է արցախեան հիմնախնդրի բանակցային գործընթացի բովանդակութիւնը՝ Արցախի միջանկեալ կարգավիճակ, վերջնական կարգավիճակ, հանրաքւէ, եւ այլն: Սա մինչ այն պահը, երբ 2018-ին տեղի ունեցաւ իշխանափոխութիւնը:
10- Ֆրանսիայի Սենատը 2020-ի նոյեմբերին, պատերազմից յետոյ, ընդունել է բանաձեւ՝ կոչով դիմելով Ֆրանսիայի կառավարութեանը՝ ճանաչել Արցախի անկախութիւնը:
11- 2020-ի նոյեմբերին ԵՄ ԱԳ նախարար Բորէլը ԵՄ պաշտօնական տեսակէտն է յայտնում՝ ԼՂ խնդիրը կարգաւորւած չէ, եւ Արցախի կարգավիճակի հարցը պէտք է լինի բանակցութիւնների փաթեթում:
12- Մինչ 2021-ի ապրիլի խայտառակ խորհրդարանական ընտրութիւնները, ՄԽ համանախագահ երկրները պաշտօնական տեսակէտներում յայտնում էին, որ Արցախեան խնդիրը կարգաւորւած չի, չունի ռազմական լուծում եւ պէտք է կարգաւորւի կողմերին յայտնի սկզբունքների եւ տարրերի հիման վրայ:
13- 2022-ի մայիսի 19-ին ԱՄՆ դեսպանը Հայաստանում (անգամ պատերազմից եւ խորհրդարանական ընտրութիւններից յետոյ), տրւած հարցազրոյցում յայտնել է, որ ԱՄՆ-ը ճանաչում է ԼՂ բնակչութեան իրաւունքը՝ որոշելու սեփական ապագան:
14- Տարբեր տարիների ՌԴ արտաքին քաղաքականութեան կոնցեպցիայում, որը ՌԴ արտաքին քաղաքականութեան բարձրագոյն իրաւական փաստաթուղթ է, ԼՂ հակամարտութեան կարգաւորման հետ կապւած դրոյթներում (մինչեւ 2023 թւականը) յղում էր արւում 5 համատեղ յայտարարութիւններով ամրագրւած կոնֆլիկտի կարգաւորման սկզբունքներին, այդ թւում՝ ինքնորոշման սկզբունքի վրայ։
Ի մի բերելով այս վերլուծութիւնը՝ փաստենք. «Սերժի ժառանգութեամբ» Արցախի ժողովրդի ինքնորոշման իրաւունքն արտայայտւած էր եւ ճանաչւած միջազգային հանրութեան կողմից։
ԱՐՄԷՆ ԱՇՈՏԵԱՆ ՀՀԿ փոխնախագահ «Ձորաղբիւր» ՏԿՀ 23.12.2024 թ.