Դոկտ. Ալի Աքբար Վելայաթին KHAMENEI.IR-ին տւած հարցազրոյցում. ««Զանգեզուրի միջանցք»-ը նպատակ ունէր մասնատել Հայաստանը եւ մեկուսացնել Իրանի հիւսիսից. Թեհրանը խափանել է այս դաւադրութիւնը»

«ԱԼԻՔ» – Իսլ. յեղափոխութեան յաղթանակից աւելի քան չորս տասնամեակ անց «նոր աշխարհակարգի» հայեցակարգը վերածւել է համաշխարհային համավարակի: Այս եւ տարածաշրջանային զարգացումների մասին խօսելով, գերագոյն առաջնորդի միջազգային հարցերով խորհրդական դոկտ. Ալի Աքբար Վելայաթին KHAMENEI.IR-ին տւած ընդարձակ հարցազրոյցում նշել է, որ նման իրավիճակները ձեւաւորւում են միաբեւեռ աշխարհի աւերակների վրայ, իսկ Իսլ. Հանրապետութեան դերը նոր կարգերի հաստատմանը հաւասարութիւն թելադրելու հարցում այլեւս անհերքելի է։

Հարցազրոյցում դոկտ. Վելայաթին պատասխանել է դէպի նոր կարգեր ուղեկցող զարգացումների նախապատմութիւնը, Արեւելքի քաղաքակրթութեան դիրքը, ինչպէս նաեւ Իրանի եզակի դերը համաշխարհային տէրութիւնների քարտէզի վերաիմաստաւորման գործում, հարցերին։

Յետ նայելով պատմութեանը՝ կարող ենք համարձակօրէն ասել, որ Իրանը երբեւէ այսքան հզօր, ինքնիշխան եւ ազդեցիկ չի եղել իսլամից յետոյ։ «Այս հզօրութեան նշաններից մէկը Իրանի արագ եւ վճռական արձագանքն էր Հարաւային Կովկասի ճգնաժամին։ Երբ որոշ երկրներ փորձում են կապել Նախիջեւանը Ադրբեջանի Հանրապետութեանը՝ Հայաստանը կտրող «Զանգեզուրի միջանցք»-ով, Իրանի Իսլ. Հանրապետութիւնը զգօնութեամբ եւ հեղինակութեամբ դիմակայեց դրան եւ խափանեց այս դաւադրութիւնը։ Ծրագիր, որն իրականում նպատակ ունէր մասնատել Հայաստանը եւ կտրել Իրանի կապը Եւրոպայի հետ»,- ընդգծել է նա: 

Դոկտ. Վելայաթին նոյն կապակցութեամբ յիշեցրել է ԱՄՆ-ի ժամանակի» նախագահի յայտարարութիւնը- եւ նշել. «Ինչպէս խոստովանել է ԱՄՆ-ի ժամանակի նախագահ Ջո Բայդէնը, ամէն ինչ պատրաստ էր այս միջանցքի գործարկման համար, բայց Իրանը թոյլ չտւեց, որ այն իրականացւի։ Այս յայտարարութիւնը ապացոյցն է այն բանի, որ Իրանը, նոյնիսկ առանց Ռուսաստանի աջակցութեան, կարողացել է պահպանել Կովկասի անվտանգութիւնը եւ կանխել ՆԱՏՕ-ի ազդեցութիւնը տարածաշրջանում»:

Իրանի հաւասարակշռող ներկայութիւնը Հարաւային Կովկասում նախատեսւած է ոչ միայն ազգային շահերը պաշտպանելու, այլեւ տարածաշրջանում արտաքին ազդեցութեան դէմ վստահելի պատնէշ լինելու համար, նշում է ամենաերկար պաշտօնավարման շրջանն ունեցած նախկին արտգործնախարարը։

Հարցին՝ թէ կարո՞ղ ենք ասել, որ Իրանի տարածաշրջանային քաղաքականութիւնը մտել է գործունեայ զսպման փուլ, որն այլեւս արձագանքի փոխարէն իզօրու է նախաձեռնողականութիւն ցուցաբերել, պատասխանելով նա ընդգծել է. « «Զանգեզուրի միջանցք» նախագծի վերջնական նպատակն Իրանը հիւսիսից մեկուսացնելն ու Ռուսաստանը հարաւից կտրելն էր, սակայն այս նախագիծը նոյնպէս ձախողւեց, որոշ թշնամիների կամ պարզունակ մրցակիցների երեւակայութեանը հակառակ»: 

Քիսինջերի ժամանակակից դիւանագէտը յաւելել է, որ Իրանի Իսլ. Հանրապետութիւնը՝ Գերագոյն Առաջնորդի իմաստութեամբ, քաջութեամբ եւ զգօնութեամբ, կրկին կարողացաւ խափանել Իրանի դէմ մշակւած բարդ միջազգային դաւադրութիւնը:

Նա յաւելել է, որ չպէտք է մոռանալ Իրանի վճռական արձագանքը՝ նահատակ Ղասեմ Սոլէյմանիի ահաբեկչութեանը, կամ երկրի օդային տարածք ներխուժած ամերիկեան անօդաչու թռչող սարքերի խոցմանը, որոնք Իսլ. Հանրապետութեան հեղինակութեան օրինակների մի մասն են միայն, իր սահմաններն ու իրաւունքները պաշտպանելու հարցում։

«Վերջապէս, թէ՛ պատմական ապացոյցները, թէ՛ այսօրւայ «մէյդանի» (միջազգային դիւանագիտութեան բեմ) իրողութիւնները ապացուցում են, որ Իրանի Իսլ. Հանրապետութիւնը տարածաշրջանում եւ նոյնիսկ աշխարհում բարձր զսպման կարողութիւններ ունեցող հզօր եւ ինքնիշխան պետութիւն է՝ ամուր կանգնելով նոր ձեւաւորւող աշխարհակարգի կենտրոնում»,-եզրափակել է դոկտ. Վելայաթին։