Գիտնականները պարզել են՝ ինչպէս է մարդու ֆիզիկական վիճակն ազդում հոգեկանի վրայ

Կալիֆորնիայի համալսարանի, Մելբուրնի համալսարանի եւ Քեմբրիջի համալսարանի ղեկավարած նոր հետազօտութեան համաձայն՝ օրգանների եւ ուղեղի հետ կապւած բազմաթիւ կենսաբանական ուղիները առանցքային դեր են խաղում ֆիզիկական եւ հոգեկան առողջութեան համար: Հետազօտութիւնը, որը հրապարակւել է Nature Mental Health ամսագրում, վերլուծել է UK Biobank-ի տւեալները, որոնք հաւաքագրւել են աւելի քան 18000 մարդկանցից: Նրանցից 7749-ի մօտ կլինիկական լուրջ ախտորոշւած ​​հիւանդութիւն կամ հոգեկան խանգարում չի եղել, մինչդեռ 10334-ը յայտնել են շիզոֆրենիա, երկբեւեռ խանգարում, դեպրեսիա կամ անհանգստութիւն:

Օգտագործելով առաջադէմ վիճակագրական մոդելներ՝ հետազօտողները յայտնաբերել են զգալի կապ օրգանների անկման եւ դեպրեսիայի ախտանիշների աճի միջեւ, եւ որ ուղեղը կարեւոր դեր է խաղում մարմնի առողջութեան եւ դեպրեսիայի միջեւ կապի մէջ:

Ուսումնասիրւած օրգան համակարգերը ներառում էին թոքերը, մկանները եւ ոսկորները, երիկամները, լեարդը, սիրտը եւ նիւթափոխանակութեան եւ իմունային համակարգերը:

«Ընդհանուր առմամբ, մենք գտանք շատ կարեւոր ուղիներ, որոնց միջոցով օրգանների վատ առողջութիւնը կարող է յանգեցնել ուղեղի վատ առողջութեան, որն իր հերթին կարող է յանգեցնել վատ հոգեկան առողջութեան: Համատեղելով կլինիկական տւեալները, ուղեղի պատկերները եւ օրգաններին յատուկ բիոմարկերների լայն շրջանակը, մենք առաջին անգամ կարողացանք բացայայտել բազմաթիւ ուղիներ, որոնք ներառում են ուղեղը որպէս միջնորդ գործօն, որի միջոցով մարմնի օրգան համակարգերի վատ ֆիզիկական առողջութիւնը կարող է յանգեցնել վատ հոգեկան առողջութեան: «Մենք յայտնաբերել ենք ապրելակերպի փոփոխւող գործօններ, որոնք կարող են յանգեցնել մտաւոր առողջութեան բարելաւմանը այս յատուկ օրգան համակարգերի եւ նէյրոբիոլոգիայի վրայ իրենց ազդեցութեան միջոցով»,- ասում է դոկտոր Եէ Էլլա Թիանը, Մելբորնի համալսարանի հոգեբուժութեան բաժանմունքի հետազօտութեան առաջատար հեղինակը:

Հետազօտութիւնը հաշւի է առել նաեւ ֆիզիկական առողջութիւնը, ինչպէս նաեւ ապրելակերպի գործօնները, ինչպիսիք են քնի որակը, սննդակարգը, վարժութիւնը, ծխելը եւ ալկոհոլի օգտագործումը, ասաց նա:

Ըստ պրոֆեսոր Էնդրիւ Զալեսկիի՝ Մելբորնի համալսարանի հոգեբուժութեան եւ կենսաբժշկական ճարտարագիտութեան բաժանմունքի հետազօտութեան հեղինակի, հետազօտութեան հեղինակները ցոյց են տւել կապը ֆիզիկական առողջութեան եւ դեպրեսիայի եւ անհանգստութեան միջեւ, եւ թէ ինչպէս է դա մասամբ ազդում ուղեղի կառուցւածքի անհատական ​​փոփոխութիւններից:

«Մեր բացայայտումները ցոյց են տալիս, որ բազմաթիւ օրգան համակարգերի ֆիզիկական վատ առողջութիւնը, ինչպիսիք են լեարդը եւ սիրտը, իմունային համակարգը, մկանները եւ ոսկորները, կարող են յանգեցնել ուղեղի կառուցւածքի հետագայ փոփոխութիւնների: Ուղեղի կառուցւածքային այս փոփոխութիւնները կարող են յանգեցնել դեպրեսիայի եւ անհանգստութեան, ինչպէս նաեւ նեւրոտիկութեան ախտանիշների առաջացման կամ վատթարացման»,- նշել է գիտնականը։