Աստւածաշնչեան տապանի գտնւելու վայրի շուրջ վէճերը չեն հանդարտւում

«ԱԼԻՔ» – Ուխտի տապանակի որոնումները՝ Տասը պատւիրանների շտեմարանը, ամենահետաքրքիր եւ մնայուն հնագիտական ​​առեղծւածներից մէկն է: Մասունքը Աստւածաշնչում մեծ խնամքով է նկարագրւած, եւ դրա հետքերը յայտնաբերւած են ամբողջ աշխարհում, սակայն տապանի գտնւելու վայրի մասին թելադրանքը գիտնականների համար դեռեւս անընկալելի է: Նիւ Եօրքի Sotheby’s աճուրդի վերջին իրադարձութիւնները ուշադրութիւն են հրաւիրել արտասովոր արտեֆակտի վրայ, որը կարող է լոյս սփռել այս առարկայի առեղծւածի վրայ։

Այս օբիեկտի պատմութիւնը սկսւել է 1913 թւականին, երբ իսրայէլական Եաւնէ քաղաքում երկաթուղու կառուցման ժամանակ բանւորները գետնին ընկած սալաքար են յայտնաբերել, յայտնում է Planet Todat-ը։ Սակայն այն ոչ ոք չի նկատել, եւ բանւորներից մէկն սալաքարը տուն է տարել՝ օգտագործելով որպէս այգու ճանապարհի սալահատակ քար։ Միայն երեսուն տարի անց նրա որդին սալիկի վրայ տարօրինակ գրութիւններ է նկատել եւ դիմել է Թել Աւիւից հնագէտ Եակով Կապլանին: Գիտնականը ձեռք բերեց մի արտեֆակտ, որը, պարզւեց, տասը պատւիրանների հաւաքածու (Decalogue) ամենահին տարբերակն է: Այս տեքստը փորագրւած է հին եբրայերէն գրով եւ թւագրւում է մ.թ. 4-9-րդ դարերով։ Ի տարբերութիւն բնագրի, որն, ըստ Աստւածաշնչի, դրւած էր Ուխտի տապանակում, այս արտեֆակտն այդքան էլ արժէքաւոր չէր, սակայն նրա գոյութեան փաստը կարեւոր է հնագիտութեան համար։

Ուխտի տապանակը, ինչպէս ասւում է Սուրբ Գրքում, պատրաստւած էր շիթիմի փայտից եւ պատւած էր ոսկով։ Այն հրեայ ժողովրդի համար ամենակարեւոր մասունքն էր, որն ուղեկցում էր նրանց անապատում թափառումների եւ հետագայ նւաճումների ժամանակ: Տապանը պահւում էր սրբավայրում, եւ միայն քահանայապետը կարող էր տարին մէկ անգամ մտնել դրա սրբավայրը։ Սակայն Ք.Ծ.ա 586 թւականին Երուսաղէմի տաճարի աւերումից յետոյ տապանի հետքերն անհետացել են, եւ հնագէտները շարունակում են փնտրել դրա գտնւելու վայրը։ Ոմանք կարծում են, որ տապանակը թաքցրել է Երեմիա մարգարէն, միւսները կարծում են, որ այն տարել են բաբելոնացիները, իսկ ոմանք էլ ենթադրում են, որ քահանաներն այն թաքցրել են Սիոն լեռան տակ փորւած թունելներում։

Մինչդեռ կայ մէկ այլ վարկած, ըստ որի տապանը փոխադրւել է Եթովպիա։ Ըստ աւանդութեան՝ Սողոմոնի եւ Սաբայի թագուհու որդի Մենելիկ թագաւորը տապանը տարել է Եթովպիա, որտեղ այն պահւել է տաճարում։ 2008 թւականին գերմանացի հնագէտները Եթովպիայում գտան պալատի մնացորդներ, որոնք կարող էին կապւած լինել այս իրադարձութեան հետ: Եթովպացիները մինչ օրս կարծում են, որ տապանը պահւում է Սիոնի Մարիամ Աստւածածնի տաճարում, որի մուտքը խիստ սահմանափակ է, եւ ոչ մի հետազօտութիւն չի կարող հաստատել կամ հերքել այդ վարկածը։