Կրկնւող վարակների համար դիմացկուն մանրէները բնավ մեղաւոր չեն

«ԱԼԻՔ» – Բազելի համալսարանին առընթեր Կենսակենտրոնի պրոֆեսոր Դիրկ Բումանի գլխաւորած հետազօտութիւնը ցոյց է տալիս, որ վարակւած հիւսւածքներում սալմոնելա մանրէների մեծ մասը կայուն չէ, այլ պարզապէս սննդարար նիւթերի անբաւարարութեան վիճակում է, գրում է Drug targeter review հանդէսը։

«Հակառակ տարածւած կարծիքի, հակաբիոտիկների անբաւարարութիւնը պայմանաւորւած չէ կայուն մանրէների փոքր ենթախմբով», – պարզաբանել է Բումանը, հաղորդում է «Фокус»-ը: «Մենք ցոյց ենք տւել, որ հակամանրէային դիմադրութեան ստանդարտ լաբորատոր թեստերը ապակողմնորոշիչ են՝ թիւր տպաւորութիւն ստեղծելով, թէ գոյութիւն ունի առանձնապէս դիմացկուն մանրէների փոքր խումբ»: Հետազօտութիւնը ցոյց է տւել, որ օրգանիզմի բնական արձագանգը վարակին՝ սննդանիւթերի հասանելիութեան նւազեցումը, ստիպում է մանրէների աւելի դանդաղ աճել, ինչը դժւարացնում է նրանց հակաբիոտիկներով ոչնչացումը:

Օգտագործելով մկների վարակման եւ հիւսւածքների լաբորատոր մոդելներ՝ հետազօտողները նկատել են, որ հակաբիոտիկները զգալիօրէն պակաս արդիւնաւէտ են, երբ մանրէները զրկւած են սննդանիւթերից: Բումանի թիմը պարզել է, որ դանդաղ աճող մանրէներն այս պայմաններում աւելի երկար են գոյատեւում, քանի որ հակաբիոտիկների մեծ մասը գործում է ակտիւօրէն աճող մանրէների վրայ: «Սննդանիւթերի դեֆիցիտի պայմաններում մանրէները շատ դանդաղ են զարգանում»,- նշել է Բումանը։ «Սկզբում կարող է լաւը թւալ, բայց իրականում խնդիր է, քանի որ հակաբիոտիկների մեծ մասը միայն աստիճանաբար ոչնչացնում է դանդաղ աճող մանրէները»: Բացայայտումը կասկածի տակ է դնում տասնամեակների հետազօտութիւնները, որոնք ուղղւած են եղել մշտական ​​բջիջների ոչնչացմանը, այլ ոչ թէ սննդարար նիւթերով աղքատ միջավայրում մանրէների գոյատեւման խնդրի լուծմանը:

Հետազօտութեան հիմնական ասպեկտը հակաբիոտիկների նկատմամբ իրական ժամանակում մանրէների արձագանգն հետեւելն էր, մի մօտեցում, որը լայնօրէն չի կիրառւել նախորդ հետազօտութիւններում: «Մենք ցոյց ենք տւել, որ Salmonella-ի գրեթէ ամբողջ պոպուլիացիան երկար ժամանակ գոյատեւում է հակաբիոտիկների բուժումից, այլ ոչ միայն հիպերդիմացկուն հիւանդների մի փոքր ենթախումբ»,- ասում է հետազօտութեան առաջին հեղինակ բժիշկ Ջոզէֆ Ֆանուսը: Թիմը միաժամանակ պարզել է, որ հակամանրէային փորձարկման ստանդարտ եղանակները թերագնահատում են մանրէների գոյատեւումը, ինչը յանգեցնում է սխալ ենթադրութեան, թէ բուժման ձախողման համար միայն մի քանի կայուն բջիջներ են պատասխանատու:

Այս բացայայտումները հակաբիոտիկների հետազօտութեան եւ բուժման ռազմավարութեան մէջ կարող են լուրջ փոփոխութիւնների յանգեցնել: Համառութիւն ունեցողների դէմ պայքարի վրայ կենտրոնանալու փոխարէն՝ հետազօտողները այժմ կարող են մանրէներին հակաբիոտիկների նկատմամբ աւելի զգայուն դարձնելու ուղիներ՝ փոխելով նրանց աճի միջավայրը: «Մեր աշխատանքն ընդգծում է մանրէների վարքագծի եւ ողջ-ողջ հակաբիոտիկների գործողութիւնների ուսումնասիրման կարեւորութիւնը եւ ֆիզիոլոգիական պայմաններում»,- ասում է Բումանը: Նա կարծում է, որ իրական ժամանակում մէկ բջջային հեազօտութիւնը մօտ ապագայում կը դառնայ ստանդարտ գործիք՝ աւելի լաւ հասկանալու համար, թէ ինչպէս են մանրէները գոյատեւում հակաբիոտիկ բուժումից: 

Հակաբիոտիկների նկատմամբ կայունութիւնը շարունակում է մնալ աճող համաշխարհային առողջապահական խնդիր, եւ Առողջապահութեան համաշխարհային կազմակերպութիւնը նախազգուշացնում է, որ նոր լուծումներ չգտնելու դէպքում մինչեւ 2050 թւականը այն կարող է յանգեցնել տարեկան 10 միլիոն մարդու մահւան: Նման հետազօտութիւնը, որն իրականացւել է Շւէյցարիայի Հետազօտութիւնների իրաւասութեան ազգային կենտրոնի «Անտիռեզիստ» ծրագրի շրջանակում, վճռորոշ նշանակութիւն ունի աւելի արդիւնաւէտ բուժման մշակման համար: Փոխելով ուշադրութիւնը յամառ մանրէներից սննդանիւթերի վրայ հիմնւած գոյատեւման մեխանիզմների վրայ՝ գիտնականները հակաբիոտիկների արդիւնաւէտութեան բարելաւման եւ կրկնակի վարակման վտանգի նւազեցման համար կարող են նոր ուղիներ գտնել:

News.am